Bạn có thể đă nghe nói về chế độ ăn Địa Trung Hải, một trong những chế độ ăn được coi là lành mạnh nhất trên thế giới, nhưng khoa học nói ǵ về những lợi ích tiềm năng của chế độ ăn này? Những ghiên cứu hàng chục năm qua đă chỉ ra rằng, việc tuân theo chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp chúng ta sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn.
Chế độ ăn nhiều rau, ngũ cốc nguyên hạt... được các nhà khoa học đồng ư là lành mạnh nhất thế giới
Chế độ ăn Địa Trung Hải dựa trên các món ăn truyền thống của Ư, Hy Lạp và các quốc gia khác có biên giới với Biển Địa Trung Hải. Đó là cách tiếp cận chủ yếu dựa trên thực vật, với protein động vật được ưu tiên là cá và hải sản. Chế độ ăn Địa Trung Hải có nhiều ngũ cốc nguyên hạt, dầu ô liu, trái cây, rau, đậu và các loại đậu khác, các loại hạt, thảo mộc và gia vị. Chế độ ăn này cũng khuyến khích tiêu thụ rượu vang đỏ vừa phải và cắt giảm thực phẩm chế biến sẵn.
Bảy lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải đă được khoa học ủng hộ.
1. Có thể giúp bạn sống lâu hơn
Chế độ ăn Địa Trung Hải có thể là một trong những ch́a khóa giúp con người sống lâu hàng trăm tuổi và chậm lăo hóa hơn. Nhiều nghiên cứu đă chỉ ra rằng, những người cao tuổi tuân theo chế độ ăn uống này có nhiều khả năng sống lâu hơn.
Cũng có bằng chứng cho thấy việc tuân theo chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp người cao niên giữ được sức mạnh và khả năng vận động của họ. Chế độ ăn này có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống khi về già. Và theo một phân tích tổng hợp được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng, Sức khỏe & Lăo hóa, việc tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải cao hơn có liên quan đến việc giảm nguy cơ ốm yếu.
2. Giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch
Lợi ích được biết đến rộng răi nhất của chế độ ăn Địa Trung Hải - và được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất - là tác động của nó đối với sức khỏe tim mạch. Điều này có thể là do tác động của nó đối với nội mô, từ đó ngăn chặn các mảng cholesterol tích tụ trong động mạch.
Nhiều nghiên cứu đă chỉ ra rằng chế độ ăn uống này có thể đặc biệt bảo vệ chống lại bệnh tim mạch vành và đột quỵ. Cũng có bằng chứng cho biết, nó có thể làm giảm nguy cơ suy tim của chúng ta.
3. Có thể ngăn ngừa sự suy giảm nhận thức và chứng mất trí nhớ
Sức khỏe năo bộ tốt hơn ở tuổi già là một lợi ích tiềm năng khác của chế độ ăn Địa Trung Hải. Nhiều nghiên cứu đă chứng minh cách thức ăn kiêng này có thể góp phần vào chức năng nhận thức tốt hơn và giảm nguy cơ suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi khỏe mạnh.
Hơn nữa, có bằng chứng thuyết phục rằng, chế độ ăn Địa Trung Hải có thể giúp ngăn ngừa bệnh Alzheimer (chứng mất trí nhớ). Trong bệnh Alzheimer, các protein bất thường được gọi là amyloids tạo thành các mảng làm gián đoạn sự liên lạc giữa các tế bào thần kinh .
4. Giúp giảm cân
Chế độ ăn Địa Trung Hải không chỉ lành mạnh mà c̣n có thể giúp bạn giảm cân. Thiếu hụt calo là nguyên tắc quan trọng nhất đằng sau việc duy tŕ cân nặng, và chế độ ăn Địa Trung Hải đương nhiên bao gồm nhiều thực phẩm ít calo.
Nghiên cứu PREDIMED-Plus năm 2020 đă theo dơi 6.355 người thừa cân trong hành tŕnh giảm cân của họ. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, những người tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải nhiều nhất cũng ghi nhận kết quả giảm cân tốt nhất. Nhiều bằng chứng cũng cho thấy chế độ ăn kiêng này có thể là một chiến lược tuyệt vời để duy tŕ trọng lượng cơ thể. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Anh, việc tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải cao hơn có liên quan đến khả năng giảm cân lâu dài gấp hai lần.
5. Có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuưp 2
Một trong những lợi ích ít được biết đến của chế độ ăn Địa Trung Hải là nó có thể giúp ngăn ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường tuưp 2 . Có một số cách mà mô h́nh ăn kiêng này có thể cải thiện mức đường huyết, v́ nó chứa hàm lượng chất chống oxy hóa chống viêm cao, thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp và sức khỏe đường ruột tốt hơn .
6. Có thể ngăn ngừa ung thư
Theo Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh của Mỹ, gần 1/10 người Mỹ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vào một thời điểm nào đó trong đời. Ung thư cũng là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ hai ở Mỹ hiện nay. Mặc dù có nhiều bệnh ung thư và các yếu tố góp phần, nhưng dinh dưỡng lành mạnh nhất quán vẫn là một chiến lược pḥng ngừa chính. Nhiều nghiên cứu đặc biệt chỉ ra chế độ ăn Địa Trung Hải như một cách để tránh những căn bệnh nghiêm trọng này.
Theo một đánh giá được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Châu Âu, tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải cao hơn có liên quan đến nguy cơ tử vong v́ ung thư thấp hơn. Nó cũng làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng, đầu, cổ, hô hấp, dạ dày, gan và bàng quang.
7. Có thể giúp chữa bệnh viêm khớp dạng thấp
Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có thể mang lại lợi ích cho những người bị viêm khớp dạng thấp . Viêm khớp dạng thấp là một t́nh trạng tự miễn dịch, đặc trưng bởi đau và cứng khớp nghiêm trọng, hiện chưa có cách chữa trị.
Một trong những đặc điểm chính của bệnh này là mức độ cao của eicosanoids: hợp chất thúc đẩy quá tŕnh viêm. Nhiều nghiên cứu đă chỉ ra rằng, chế độ ăn uống chống viêm, bao gồm chế độ ăn dựa trên thực vật và chế độ ăn Địa Trung Hải, là một cách hiệu quả để giảm sản xuất eicosanoids và đau khớp liên quan. Theo các nhà khoa học của Tổ chức Thấp khớp học Quốc tế, chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có thể giúp tăng cường chức năng thể chất ở những người sống với t́nh trạng này.