Đau cổ vai gáy liên quan đến cấu trúc xương khớp, v́ vậy ngoài việc sử dụng thuốc và các phương pháp vật lư trị liệu khác th́ một chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng, ưu tiên các thực phẩm chống viêm cũng có thể cải thiện t́nh trạng bệnh, giảm đau hiệu quả.
1. Người bệnh đau cổ vai gáy nên lưu ư chế độ dinh dưỡng
Đau cổ vai gáy là t́nh trạng cơ vùng vai gáy co cứng, gây đau đớn và hạn chế vận động khi quay cổ hay quay đầu. Cơn đau vùng cổ vai gáy rất khó chịu, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.
Theo lời khuyên của bác sĩ, ngoài việc dùng thuốc như chống viêm, giảm đau, giăn cơ...; thay đổi thói quen sinh hoạt; tập vận động cột sống cổ, vai, cánh tay; vật lư trị liệu th́ người bị đau vai gáy cũng cần lưu ư chế độ dinh dưỡng để có kết quả điều trị tốt.
Trước tiên, người bệnh cần đảm bảo một chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ chất dinh dưỡng. Bổ sung thực phẩm chứa khoáng chất cần thiết cho xương khớp như canxi, omega-3, các vitamin C, D, E, vitamin nhóm B…
Trong chế độ ăn uống nên ưu tiên thực phẩm như: rau xanh, trái cây tươi, cá béo, quả hạch, hạt, đậu, ngũ cốc nguyên hạt, một số gia vị thảo mộc, các loại chất béo lành mạnh… Hạn chế ăn các thức ăn nhiều dầu mỡ, nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn, các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá... để giúp làm giảm t́nh trạng viêm một cách tự nhiên, thúc đẩy quá tŕnh chữa lành bệnh của cơ thể.
Cơn đau vùng cổ vai gáy rất khó chịu.
2. Một số thực phẩm chống viêm tốt cho người bị đau vai gáy
2.1. Gừng
Gừng là thực phẩm có chứa các đặc tính chống oxy hóa và chống viêm giúp giảm đau và viêm hiệu quả, bao gồm cả đau vai gáy.
Nghiên cứu cho thấy gừng có thể làm giảm cảm giác đau chủ quan trong một số bệnh như viêm xương khớp. Ngoài ra, nó cải thiện lưu thông máu, thúc đẩy quá tŕnh phục hồi nhanh chóng.
Cách sử dụng gừng để chống viêm, giảm đau rất đơn giản như thêm gừng vào các món ăn hàng ngày, uống trà gừng hoặc trà gừng kết hợp với mật ong cũng rất tốt.
Đặc biệt, bạn có thể trộn dầu gừng với dầu ô liu và sử dụng nó để xoa bóp vùng vai bị đau từ 2-3 lần một ngày.
2.2. Nghệ
Nghệ là thực phẩm tốt giúp giảm cơn đau ở vai của bạn. Chất curcumin trong nghệ có chứa các đặc tính chống oxy hóa và chống viêm giúp giảm đau và sưng tấy.
Dữ liệu ghi nhận được từ nghiên cứu trên động vật và các thử nghiệm nhỏ, sơ bộ trên bệnh nhân cho thấy hoạt chất curcumin có thể giúp giảm các triệu chứng viêm khớp.
Người bệnh có thể dùng nghệ làm gia vị cho các món ăn, uống trà nghệ, sữa nghệ, uống nghệ với mật ong. Hoặc có thể tạo hỗn hợp sền sệt bằng cách trộn 2 th́a bột nghệ và dầu dừa. Xoa hỗn hợp này lên vùng cơ bị đau và để khô. Rửa sạch bằng nước ấm. Lặp lại hai lần mỗi ngày cho đến khi cơn đau giảm.
Nghệ có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm giúp giảm đau, sưng tấy.
2.3. Tỏi
Tỏi là một trong những thực phẩm hỗ trợ giảm đau khớp tự nhiên tốt do một hợp chất được gọi là diallyl disulfide có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe bao gồm giảm đau khớp. Hợp chất hạn chế các enzym gây hại cho sụn.
Cũng giống như gừng và nghệ, người bệnh cũng có thể sử dụng tỏi làm gia vị cho rất nhiều món ăn hoặc ăn tỏi kết hợp với mật ong. Hoặc có thể làm nóng bột tỏi với dầu và bôi lên khớp bị đau.
2.4. Dầu ô liu
Dầu ô liu được coi là loại dầu lành mạnh nhất v́ nó có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Mặc dù dầu ô liu thường có liên quan đến các lợi ích tim mạch, nhưng nó cũng có thể làm nên điều kỳ diệu cho khớp của bạn.
Dầu ô liu nguyên chất có thể giúp hỗ trợ giảm viêm. Đây có thể là một trong những lư do chính mang lại lợi ích cho sức khỏe của nó. Các tác dụng chống viêm chính là trung gian của các chất chống oxy hóa. Ch́a khóa trong số đó là oleocanthal, đă được chứng minh là hoạt động tương tự như ibuprofen, một loại thuốc chống viêm.
Theo nhiều nghiên cứu, bổ sung dầu ô liu giúp cải thiện t́nh trạng viêm do stress oxy hóa ở những người bị viêm khớp dạng thấp. Sự kết hợp giữa dầu ô liu và dầu cá, một nguồn axit béo omega-3 chống viêm làm giảm cường độ đau khớp, cải thiện sức mạnh của cơ tay và giảm cứng khớp buổi sáng.
Dầu ô liu nguyên chất có thể giúp hỗ trợ giảm viêm.
2.5. Bông cải xanh
Bông cải xanh và các loại rau họ cải khác chứa sulforaphane, một chất chống oxy hóa mạnh có tác dụng chống viêm rất mạnh. Theo nghiên cứu, sulforaphane giúp làm chậm quá tŕnh tổn thương sụn ở các khớp bị ảnh hưởng bởi viêm xương khớp.
Chất chống oxy hóa này chống lại chứng viêm bằng cách giảm mức độ cytokine và protein NF-kB, cả hai chất gây ra đều gây viêm trong cơ thể.
2.6. Trà xanh
Trà xanh có nhiều lợi ích khiến nó trở thành một trong những thức uống lành mạnh nhất. Những lợi ích mà trà xanh có được là nhờ đặc tính chống oxy hóa và chống viêm, đặc biệt là một chất gọi là epigallocatechin-3-gallate (EGCG).
Hàm lượng EGCG cao trong trà xanh làm giảm viêm nhiễm và bảo vệ các tế bào của bạn khỏi bị hư hại có thể dẫn đến bệnh tật. EGCG ức chế t́nh trạng viêm bằng cách giảm sản xuất cytokine gây viêm và làm hỏng các axit béo trong tế bào của bạn.
Hơn nữa, khả năng giúp bạn giảm cân là một cơ chế khác mà qua đó trà xanh có thể làm giảm đau khớp. Cân nặng quá mức gây thêm áp lực lên các cơ xương khớp và làm tăng cơn đau.
2.7. Các loại cá giàu omega-3
Người bị đau vai gáy nên ăn cá giàu omega-3.
Giảm viêm luôn là mục đích quan trọng nhất để giảm đau. Muốn đẩy lùi các cơn đau mỏi vai gáy, người bệnh nên thường xuyên dùng các thực phẩm giàu axit béo có lợi, đặc biệt là nhóm thực phẩm chứa nhiều omega-3. Axit béo omega-3 rất cần thiết nhờ đặc tính chống viêm có thể giúp giảm t́nh trạng đau nhức và co cứng xương khớp.
Các loại cá béo là một nguồn cung cấp protein dồi dào và các axit béo omega-3. Cơ thể của bạn chuyển hóa các axit béo này thành các hợp chất phân giải và bảo vệ, có tác dụng chống viêm.
Mặc dù tất cả các loại cá đều chứa một số axit béo omega-3, nhưng những loại cá béo như: cá hồi, cá ṃi, cá trích, cá thu, cá cơm… là nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3 mà người bệnh nên ưu tiên lựa chọn để cải thiện t́nh trạng bệnh của ḿnh.
3. Một số thực phẩm gây viêm cần hạn chế
ThS.BSCKII Hà Phan Thắng
Khi bị viêm xương khớp, đau vai gáy người bệnh nên hạn chế các thực phẩm kích thích phản ứng viêm, làm suy giảm sức đề kháng, gây tăng cân, tăng lượng đường trong máu… Những thực phẩm liên quan đến chứng viêm có thể làm tăng mức độ căng mỏi vai gáy và đau nhức xương khớp.
Một số thực phẩm nên hạn chế bao gồm:
Hạn chế các thực phẩm giàu cholesterol như nội tạng động vật, thịt mỡ
Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, đồ uống có cồn.
Carbohydrate tinh chế như: bánh ḿ trắng, bánh ngọt và đồ ngọt
Thực phẩm và đồ uống có nhiều đường
Thịt đỏ
Thức ăn nhanh, thịt đă qua chế biến như xúc xích, thịt nguội
Đồ chiên rán nhiều dầu mỡ…