Loại quả này là thành phần thường thấy trong các thang thuốc bắc. Đặc biệt, nó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như tốt cho năo bộ, tiêu hoá và ngăn ngừa ung thư.
Táo tàu, hay c̣n được gọi là táo đỏ hoặc hồng táo, có tên khoa học là Ziziphus jujuba. Đây là quả của một loại cây có nguồn gốc từ Nam Á và được trồng ở rất nhiều nơi trên thế giới.
Quả táo tàu có lỗ tṛn rỗng nhỏ, chứa hạt bên trong, khi chín có màu đỏ sẫm hoặc tím và phần vỏ hơi nhăn lại.
Quả táo tàu có vị ngọt và phần thịt thường có độ dai. Táo tàu thường được dùng dưới dạng khô và là thành phần phổ biến trong các loại bánh kẹo hoặc các món tráng miệng ở các nước châu Á. Ở Việt Nam, táo tàu thường dùng để nấu chè, làm các loại nước giải khát hoặc kết hợp với các nguyên liệu khác tạo hương vị cho các món mặn như vịt tiềm. Ngoài ra, quả táo tàu c̣n là một loại dược liệu quư thường t́m thấy trong các thang thuốc bắc.
Trong y học, táo tàu thường được dùng để cải thiện giấc ngủ và giảm lo âu.
Dưới đây là những thông tin về thành phần dinh dưỡng và các lợi ích sức khỏe cũng như lưu ư khi dùng táo tàu.
Thành phần dinh dưỡng
Quả táo tàu chứa rất ít calo, không chứa chất béo, giàu chất xơ, vitamin và các khoáng chất. Do đó, táo tàu là một món ăn nhẹ tuyệt vời và tốt cho sức khỏe.
100g (khoảng 3 quả) táo tàu chứa:
- Calo: 79
- Chất đạm: 1g
- Carb: 20 g
- Chất xơ: 10 g
- Vitamin C: 77% giá trị hàng ngày (DV)
- Kali: 5% DV
Táo tàu chỉ chứa một lượng nhỏ vitamin và khoáng chất nhưng lại đặc biệt giàu vitamin C, một loại vitamin quan trọng có đặc tính chống oxy hóa và tăng cường miễn dịch.
Táo tàu cũng chứa một lượng kali vừa phải, đóng vai tṛ quan trọng trong việc kiểm soát cơ bắp và cân bằng điện giải trong cơ thể.
Ngoài ra, quả táo tàu c̣n chứa carb ở dạng đường tự nhiên, giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Tuy nhiên, các loại trái cây khô như táo tàu thường chứa đường và calo cao hơn nhiều so với trái cây tươi. Trong quá tŕnh sấy khô, đường trong trái cây sẽ trở nên cô đặc. Khi chế biến, người ta cũng có thể cho thêm đường bổ sung vào trái cây sấy khô.
4 lợi ích sức khỏe của táo tàu
Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm đă chỉ ra rằng các loại trái cây như táo tàu có thể mang lại những lợi ích sức khỏe đáng kể cho hệ thần kinh, khả năng miễn dịch và hệ tiêu hoá.
1. Giàu chất chống oxy hóa
Quả táo tàu rất giàu các hợp chất chống oxy hóa, chủ yếu là flavonoid, polysaccharide và axit triterpenoid. Táo tàu cũng chứa hàm lượng lớn vitamin C, hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ.
Chất chống oxy hóa là các hợp chất có thể ngăn ngừa và đảo ngược tổn hại do các gốc tự do dư thừa gây ra trong cơ thể. Tổn thương các gốc tự do được cho là nguyên nhân chính gây ra các bệnh mạn tính như tiểu đường loại 2, bệnh tim và một số bệnh ung thư.
Do có khả năng chống lại các gốc tự do nên chất chống oxy hóa có thể mang lại một số lợi ích cho sức khỏe.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy hoạt động chống oxy hóa của flavonoid trong quả táo tàu có thể giúp giảm căng thẳng và viêm nhiễm do các gốc tự do gây ra bên trong gan.
2. Cải thiện giấc ngủ và chức năng năo
Táo tàu đă được sử dụng trong y học để cải thiện chất lượng giấc ngủ và chức năng năo. Một nghiên cứu mới cho thấy công dụng này có được là do chất chống oxy hóa trong quả táo tàu.
Chiết xuất từ hạt và quả táo tàu đă được phát hiện có thể giúp tăng thời gian và chất lượng giấc ngủ ở chuột.
Ngoài ra, táo tàu thường được các thầy thuốc kê đơn để giảm lo lắng.
Hơn nữa, các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm đă chỉ ra rằng táo tàu có thể cải thiện trí nhớ và giúp bảo vệ các tế bào năo khỏi tổn hại bởi các hợp chất phá hủy mô thần kinh gây ra.
Nghiên cứu trên chuột c̣n cho thấy chất chiết xuất từ hạt táo tàu có thể giúp điều trị chứng mất trí do bệnh Alzheimer.
Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu trên người để t́m hiểu đầy đủ về cách mà chiết xuất táo tàu có thể ảnh hưởng đến năo bộ và hệ thần kinh.
3. Tăng cường khả năng miễn dịch và ngăn ngừa ung thư
Táo tàu có thể tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể và chống lại sự phát triển của các tế bào ung thư.
Một nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy polysaccharides trong táo tàu, loại đường tự nhiên có đặc tính chống oxy hóa, có thể chống lại các gốc tự do, trung ḥa các tế bào có hại và giảm viêm nhiễm.
Việc giảm mức độ viêm nhiễm và chống lại các gốc tự do có thể giúp ngăn ngừa các bệnh mạn tính như tiểu đường loại 2.
Một nghiên cứu khác cho thấy lignins trong táo tàu, một loại chất xơ có đặc tính chống oxy hóa, có thể thúc đẩy sản xuất các tế bào miễn dịch và tăng tốc độ trung ḥa các hợp chất có hại.
Trong một nghiên cứu trên chuột, chiết xuất táo tàu giúp tăng cường các tế bào miễn dịch được gọi là tế bào tiêu diệt tự nhiên, có thể tiêu diệt các tế bào có hại tấn công cơ thể.
Vitamin C trong quả táo tàu cũng có đặc tính chống ung thư mạnh mẽ.
Một nghiên cứu trên chuột cho thấy việc tiêm vitamin C liều cao có thể tiêu diệt các tế bào ung thư tuyến giáp.
Ngoài ra, các nghiên cứu trong ống nghiệm đă phát hiện ra rằng chiết xuất từ quả táo tàu có thể tiêu diệt một số loại tế bào ung thư như tế bào ung thư buồng trứng, cổ tử cung, vú, gan, ruột kết và ung thư da.
Các nhà nghiên cứu tin rằng những lợi ích này chủ yếu là kết quả của các hợp chất chống oxy hóa trong loại quả này. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu này đều được thực hiện trên động vật hoặc ống nghiệm, v́ vậy cần phải có thêm nghiên cứu trên người trước khi có thể đưa ra kết luận chắc chắn.
4. Có thể cải thiện tiêu hóa
Khoảng 50% lượng carb trong táo tàu đến từ chất xơ, có thể giúp cải thiện tiêu hoá. Hàm lượng chất xơ cao trong quả táo tàu cũng mang lại lợi ích tuyệt vời này.
Loại quả bổ gan và mắt, ổn định đường huyết siêu hay: Người Việt đă dùng từ lâu
Chất xơ giúp làm mềm và tăng khối lượng phân. Kết quả, chất xơ giúp làm tăng tốc độ di chuyển của thức ăn qua đường tiêu hóa và giảm táo bón hiệu quả.
Hơn nữa, chiết xuất từ táo tàu có thể giúp tăng cường sức khỏe niêm mạc dạ dày và ruột, giảm nguy cơ bị tổn thương do viêm loét và hạn chế vi khuẩn có hại có thể cư trú trong ruột.
Trong một nghiên cứu, chiết xuất polysaccharide từ táo tàu có thể tăng cường sức khỏe niêm mạc ruột của chuột bị viêm đại tràng, giúp cải thiện các triệu chứng tiêu hoá.
Cuối cùng, chất xơ trong táo tàu tạo điều kiện cho vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển và giảm bớt các vi khuẩn có hại.
Lưu ư khi dùng táo tàu
Quả táo tàu an toàn với hầu hết chúng ta. Tuy nhiên, nếu bạn đang dùng thuốc chống trầm cảm venlafaxine hoặc các chất ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrine, bạn nên tránh ăn táo tàu, v́ nó có thể tương tác với những loại thuốc này.
Ngoài ra, một nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất từ loại quả này có thể tăng cường tác dụng của một số loại thuốc chống co giật, bao gồm phenytoin, phenobarbital và carbamazepin.
Do đó, nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào trong số này, tốt nhất nên trao đổi với các bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi muốn thêm táo tàu vào chế độ ăn.
VietBF @ Sưu tầm