Vế sau c̣n có ư nghĩa sâu xa, thấm thía hơn.
Từ kinh nghiệm đúc kết từ ngàn đời, người xưa thường có những câu nói khiến hậu thế càng ngẫm nghĩ lại càng thấy thấm thía.
Cổ nhân có câu “Nước trong quá th́ không có cá”, vậy vế sau là ǵ, và tại sao lại cho rằng vế sau mới thực sự cốt yếu?
Câu đầy đủ này là: “Nước trong quá th́ không có cá; Người xét nét quá th́ hiếm ai chơi”.
Hăy cùng phân tích hai vế của câu này để thấy sự liên quan.
1. Nước trong quá th́ không có cá
Thực tế, câu “Nước trong quá th́ không có cá” là một thành ngữ. Đôi khi, người ta nói tắt, nói ngắn gọn thành là “Nước trong, không cá”.
Theo lư giải của các nhà sinh vật học, trong môi trường sống của cá không thể thiếu các yếu tố mà cá dựa vào như vi sinh vật. Nếu con người chúng ta thích nuôi cá nhưng lại muốn ngắm chúng trong làn nước trong vắt th́ điều đó có nghĩa là chúng ta đang phá hủy môi trường sống của chúng, khiến chúng khó sống.
Bởi, nước trong như pha lê sẽ thiếu thực vật thủy sinh, tảo và các chất khác, nên không thể cung cấp đủ dưỡng chất cho sự tồn tại và sinh sản của cá. Lâu dần có thể khiến chúng chết.
“Nước trong quá th́ không có cá” - câu thành ngữ tưởng chừng đơn giản nhưng lại ẩn chứa những chân lư nhất định. Và nửa câu sau “Người xét nét quá th́ hiếm ai chơi” c̣n có ư nghĩa sâu xa, thấm thía hơn.
2. Người xét nét quá th́ hiếm ai chơi
Câu này cũng có thể hiểu là, người khó tính quá th́ sẽ khiến người xung quanh không muốn gần gũi, kết giao.
Cũng giống như môi trường sống của cá, trong môi trường sống của con người cũng không nên yêu cầu quá cao, quá khắt khe.
V́ nước trong th́ không có cá sinh sống - C̣n con người khi sống trong môi trường quá khắt khe sẽ không thể tồn tại lâu được.
Nếu bạn quá nghiêm khắc với bản thân và những người xung quanh th́ sẽ có lúc bạn cảm thấy bức bối và khiến mọi người ‘chạy xa’.
V́ vậy, đừng quá xét nét, săm soi những điều nhỏ nhặt. Đừng lúc nào cũng chỉ trích người khác, và muốn họ phải làm việc như thế này, thế kia. Đừng bắt họ không được phạm sai lầm hay mắc lỗi… Tất cả sẽ khiến người thân, bạn bè, đồng nghiệp ngại tiếp xúc, cảm thấy ngột ngạt, lâu dần sẽ xa lánh bạn.
Cũng giống như “Nước trong, không cá”, những người khó tính, hay xét nét th́ dễ dàng kết thúc bằng việc không có bạn bè.
Bởi vậy, nếu có thể, hăy hướng đến một cuộc sống đạt được sự cân bằng, đơn giản hóa mọi chuyện để bản thân cảm thấy an yên, và khiến những người xung quanh thấy dễ chịu.
“Nhân vô thập toàn”, không ai trên đời này là hoàn hảo, v́ vậy, hăy mở ḷng bao dung để trái tim cảm nhận cuộc sống tṛn vẹn nhất.
VietBF @ Sưu tầm