Những người nên và không nên tiêm vaccine Pfizer

[june04]

Nhóm chuyên gia Tư vấn Chiến lược về Tiêm chủng (SAGE) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đưa ra một số thông tin về tính an toàn và hiệu quả của vaccine Covid-19 Pfizer.

Theo hướng dẫn khuyến cáo tạm thời từ SAGE trong bản cập nhật mới nhất cuối tháng 6/2021, vaccine Pfizer/BioNTech được đánh giá là an toàn và hiệu quả. Cụ thể, vaccine này có hiệu lực 95% trong việc phòng nhiễm Covid-19 có triệu chứng.

Ai nên được tiêm chủng trước?

Trong bối cảnh nguồn cung vaccine hạn chế, SAGE cho rằng cần ưu tiên tiêm chủng cho nhân viên y tế có nguy cơ phơi nhiễm cao và người cao tuổi, gồm những người từ 65 tuổi trở lên.

Những ai khác có thể tiêm chủng vaccine?

Vaccine này cho thấy an toàn và hiệu quả ở những người có nhiều bệnh lý nền liên quan nguy cơ mắc bệnh nặng, gồm: tăng huyết áp, đái tháo đường, hen phế quản, bệnh phổi, gan hoặc thận cũng như các bệnh truyền nhiễm mạn tính đã ổn định và được kiểm soát.

SAGE cho rằng cần có thêm các nghiên cứu về tác động trên những người bị suy giảm miễn dịch. Khuyến cáo tạm thời là những người bị suy giảm miễn dịch - những người thuộc nhóm được khuyến cáo tiêm chủng - có thể được tiêm chủng sau khi được cung cấp thông tin và tư vấn.

Những người đang sống chung với HIV có nguy cơ cao hơn mắc Covid-19 nặng. Hiện, có ít số liệu an toàn trên những người nhiễm HIV trong các thử nghiệm vaccine lâm sàng. Do đó, người nhiễm HIV được tiêm chủng cần được cung cấp thông tin, và khi có thể, được tư vấn về số liệu hiện có, để cân nhắc lợi ích và rủi ro.

Có thể tiêm chủng vaccine cho người đã từng mắc Covid-19. Tuy nhiên, do nguồn cung vaccine hạn chế nên những người này có thể hoãn tiêm phòng khoảng 6 tháng kể từ thời gian bị nhiễm bệnh.

Hiệu quả vaccine được đánh giá là tương tự trên phụ nữ đang trong thời kỳ cho con bú như với người trưởng thành khác. Do đó, SAGE khuyến cáo sử dụng vaccine ở phụ nữ đang trong thời kỳ nuôi con bú. SAGE cho rằng không cần dừng cho con bú sữa mẹ vì lý do tiêm phòng Covid-19.

Phụ nữ mang thai có nên tiêm chủng không?

SAGE khuyến cáo sử dụng vaccine Covid-19 ở phụ nữ mang thai khi lợi ích của việc tiêm chủng cho phụ nữ mang thai lớn hơn nguy cơ tiềm ẩn. Để giúp phụ nữ mang thai đưa ra đánh giá này, cần cung cấp thông tin cho họ về nguy cơ mắc Covid-19 trong thời kỳ mang thai cũng như lợi ích của việc tiêm chủng trong bối cảnh dịch tễ của địa phương, và những hạn chế hiện tại về số liệu an toàn ở phụ nữ mang thai.

SAGE không khuyến cáo xét nghiệm chẩn đoán mang thai trước khi tiêm chủng, cũng không khuyến cáo trì hoãn việc mang thai hay đình chỉ thai nghén vì lý do tiêm phòng Covid-19.

Ai không nên tiêm chủng vaccine này?

Những cá nhân có tiền sử dị ứng nặng với bất cứ thành phần nào của vaccine không nên dùng loại vaccine này.

Hiện, không có số liệu về hiệu lực hay an toàn ở trẻ dưới 12 tuổi. Cho tới khi có số liệu này, trẻ dưới 12 tuổi không nên được tiêm chủng thường quy loại vaccine này.

Có khuyến cáo dùng vaccine này cho trẻ vị thành niên không?

Thử nghiệm giai đoạn ba ở trẻ 12-15 tuổi cho thấy, vaccine có hiệu lực cao và an toàn ở nhóm tuổi này, do đó đã mở rộng chỉ định độ tuổi trước đây từ 16 tuổi trở lên thành từ 12 tuổi trở lên.

Bằng chứng cho thấy trẻ vị thành niên, đặc biệt là nhóm lớn tuổi hơn, cũng có nguy cơ làm lây nhiễm Covid-19 như người trưởng thành.

Trẻ từ 12 đến 15 tuổi mắc các bệnh đi kèm khiến trẻ có nguy cơ cao hơn mắc Covid-19 nặng nên nhóm này có thể cần được tiêm chủng.

Khuyến cáo liều dùng như thế nào?

Hiệu lực bảo vệ bắt đầu 12 ngày sau liều đầu tiên nhưng để bảo vệ đầy đủ cần phải tiêm hai liều theo khuyến cáo của WHO, khoảng cách giữa hai mũi tiêm là 21-28 ngày. Cần nghiên cứu thêm để hiểu hơn về khả năng bảo vệ tiềm năng lâu dài sau một liều đơn. Hiện, khuyến cáo sử dụng cùng loại sản phẩm cho cả hai liều. Các nước có tỷ lệ mắc Covid-19 cao và thiếu hụt trầm trọng cung ứng vaccine có thể cân nhắc trì hoãn liều 2 tới 12 tuần để đạt được tỷ lệ bao phủ tiêm mũi đầu cao hơn ở các nhóm ưu tiên cao.

Vaccine này có an toàn không?

WHO cấp phép sử dụng khẩn cấp cho vaccine Covid-19 của Pfizer/BioNTech vào ngày 31/12/2020. WHO đã đánh giá kỹ lưỡng chất lượng, sự an toàn và hiệu lực của loại vaccine này và khuyến cáo sử dụng cho người trên 16 tuổi.

Ủy ban Tư vấn toàn cầu về An toàn vaccine là nhóm các chuyên gia cung cấp hướng dẫn độc lập và xác đáng cho WHO về chủ đề sử dụng vaccine an toàn, đã nhận và đánh giá các báo cáo về sự cố an toàn nghi ngờ có khả năng gây ảnh hưởng quốc tế.

Vaccine này có hiệu lực với các biến thể mới không?

SAGE đã rà soát lại tất cả số liệu hiện có về hiệu lực của vaccine này trong các thử nghiệm để đánh giá hiệu lực của chúng đối với các biến thể mới. Các thử nghiệm này cho thấy vaccine này hiệu quả với các biến thể mới.

Hiện, SAGE khuyến cáo sử dụng vaccine Pfizer/BioNTech theo Lộ trình Ưu tiên của WHO, thậm chí nếu biến thể mới của virus xuất hiện trong nước. Khi các quốc gia đánh giá nguy cơ và lợi ích, cần cân nhắc tình hình dịch tễ địa phương.

Các phát hiện ban đầu cho thấy nhu cầu cấp thiết là phải có sự phối hợp chặt chẽ trong giám sát và đánh giá các biến thể cũng như tác động tiềm năng của chúng đối với hiệu quả vaccine. Khi có thêm số liệu mới WHO sẽ cập nhật các khuyến cáo.

Vaccine này có phòng ngừa việc nhiễm và lây truyền không?

Hiện không có nhiều số liệu về tác động của vaccine Pfizer/BioNTech đối với việc lây truyền hay phóng thích virus. Đồng thời, chúng ta vẫn phải duy trì các biện pháp y tế công cộng hiệu quả: đeo khẩu trang, giữ khoảng cách an toàn, rửa tay, vệ sinh hô hấp và quy tắc che miệng khi ho, tránh tụ tập đông người, và đảm bảo thông khí tốt.

Vaccine Pfizer ở Việt Nam

Ngày 12/6, Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện vaccine Covid-19 Pfizer/BioNTech, phục vụ nhu cầu cấp bách phòng, chống dịch. Vaccine này được bào chế dưới dạng hỗn dịch đậm đặc pha tiêm, mỗi liều 0,3 ml chứa 30 mcg vaccine mRNA Covid-19 (được bọc trong các hạt nano lipid), được sản xuất tại Bỉ và Đức. Đây là vaccine Covid-19 thứ tư được Việt Nam phê duyệt khẩn cấp, sau AstraZeneca (Anh), Sputnik V (Nga) và Sinopharm (Trung Quốc).

Ngày 7/7, hơn 97.000 liều vaccine pfizer đã về sân bay Nội Bài. Đây là lô đầu tiên trong cam kết cung ứng 31 triệu liều vaccine của Pfizer/BioNtech cho Việt Nam trong năm 2021. Dự kiến trong tháng 7 sẽ thêm các lô vaccine Covid-19 khác của Pfizer về Việt Nam.

Vaccine Pfizer điều chế theo công nghệ mRNA, mang thông tin di truyền của nCoV vào cơ thể. Vaccine cung cấp thông tin về "bản mẫu" của virus mà không gây bệnh. Bản mẫu cho phép hệ miễn dịch làm quen mầm bệnh và tiêu diệt chúng sau này.

Hiện, vaccine này được sử dụng ở 103 nước.