Nếu Trung Quốc nung nấu ư định đ̣i lại đất, xung đột có thể xảy ra. Đây là cảnh báo của Nga mặc dù Nga những năm gần đây siết chặt quan hệ hợp tác với Trung Quốc. Có thể khẳng định rằng mối quan hệ đôi bên cùng có lợi có thể sẽ không kéo dài lâu v́ những bất đồng trong vấn đề chủ quyền biên giới.
Binh sĩ Nga và Trung Quốc trong cuộc tập trận quân sự chung.
Báo Nga Avia Pro gần đây dẫn nhận định của John E. Herbst, cựu quan chức ngoại giao Mỹ, giám đốc trung tâm Á-Âu thuộc Viện nghiên cứu Hội đồng Atlantic của Mỹ, rằng Trung Quốc luôn nung nấu ư định đ̣i lại vùng Ngoại Măn Châu (Nga gọi là vùng Viễn Đông), bao gồm thành phố Vladivostok của Nga.
Ông Herbst nhận định, mối quan hệ hợp tác cùng có lợi giữa Nga và Trung Quốc chỉ là tạm thời, bởi xung đột giữa hai quốc gia láng giềng từng kéo dài hàng thế kỷ. “Hai quốc gia láng giềng cùng lớn mạnh không thể chung sống ḥa b́nh, thường là đối thủ của nhau”, ông Herbst nói.
Nơi cần chú ư đến nhất trong quan hệ Nga-Trung là vùng biên giới và Trung Á, theo ông Herbst. Đây là khu vực hai cường quốc đều có tầm ảnh hưởng lớn.
Ông Herbst chỉ ra dấu hiệu tiềm ẩn khơi mào xung đột Nga-Trung là vấn đề chủ quyền biên giới. Theo Hiệp ước Bắc Kinh năm 1860 (hay c̣n gọi là Hiệp ước bất b́nh đẳng), Trung Quốc thời nhà Thanh đă chấp nhận cắt phần Ngoại Măn Châu cho đế quốc Nga, bao gồm thành phố Valdivostok (Trung Quốc gọi là Hải Sâm Uy).
Vùng Ngoại Măn Châu (màu đỏ nhạt) từng thuộc quyền kiểm soát của Trung Quốc, nay là lănh thổ Nga.
Theo Hiệp ước hữu nghị Nga-Trung kư năm 2001, Nga nhượng 340km2 đất cho Trung Quốc. Trung Quốc sau đó ngừng nhắc đến vấn đề chủ quyền thành phố Vladivostok.
Hồi tháng trước, khi Đại sứ quán Nga ở Bắc Kinh đăng thông điệp kỷ niệm 160 năm ngày thành lập Vladivostok, truyền thông nhà nước Trung Quốc nhắc lại vấn đề rằng, đây từng là thành phố của Trung Quốc. Một nhà ngoại giao Trung Quốc ở Paksistan cũng đăng thông điệp tương tự trên mạng xă hội.
Ông Herbst cho rằng, đây là dấu hiệu cho thấy vấn đề chủ quyền biên giới Nga-Trung tưởng chừng như đă êm đẹp, nay lại được khơi mào trở lại.
“Trung Quốc đang tích cực hợp tác với Nga để đối trọng với Mỹ, nhưng một khi căng thẳng Mỹ-Trung trôi qua, Trung Quốc sẽ lại nhắc đến vấn đề chủ quyền vùng Viễn Đông”, ông Herbst nói.
Ở thời điểm hiện tại, Nga chưa chính thức phản ứng về lập trường của Trung Quốc trong vấn đề chủ quyền thành phố Vladivostok.
Nhưng báo Nga khẳng định, Moscow sẽ không cho qua chuyện này. Xung đột quân sự Nga-Trung sẽ nổ ra nếu Bắc Kinh vẫn cương quyết đ̣i lại thành phố Valdivostok, theo Avia Pro.
VietBF@ sưu tầm.