Cái chết của người da màu v́ cảnh sát da trắng đă bùng nổ biểu t́nh tại Mỹ. Biểu t́nh đă biến thành bạo động khiến chính quyền Mỹ hoàn toàn bị động.
Đă hơn hai tuần kể từ khi biểu t́nh phản đối phân biệt chủng tộc bùng phát khắp nước Mỹ. Biểu t́nh ḥa b́nh ban đầu biến thành bạo loạn tại nhiều thành phố. Vậy điều ǵ sẽ xảy ra tiếp theo với nước Mỹ?
Người biểu t́nh gần Nhà Trắng ngày 7/6. Ảnh: AP
Tờ Guardian (Anh) dẫn lời nhà triết học Noam Chomsky nhận định: “Phản ứng trước cái chết của George Floyd gây bất ngờ ở quy mô quốc gia, làm sôi sục các cam kết và đoàn kết liên sắc tộc”.
Một ví dụ đáng chú ư về biểu t́nh hiện đại là phong trào “Chiếm đóng Phố Wall” vào tháng 9/2011. Biểu t́nh “Chiếm đóng Phố Wall” khởi đầu bất ngờ khi hàng ngh́n người tập trung tại công viên Zuccotti. Sau đó, người biểu t́nh “Chiếm đóng Phố Wall” đụng độ với cảnh sát, khiến hàng trăm người bị bắt giữ. Hai tháng sau đó, công viên Zuccotti bắt đầu vắng bóng người biểu t́nh.
“Chiếm đóng Phố Wall” đă tác động đến chính trị và tranh căi về xă hội Mỹ liên quan đến bất b́nh đẳng về thu nhập.
Nelini Stamp – giám đốc chiến lược đảng Gia đ́nh Lao động tham gia tổ chức các buộc biểu t́nh liên quan đến George Floyd ở New York - nhận định “Chiếm đóng Phố Wall” chưa trực tiếp thay đổi nước Mỹ. Thậm chí, bất b́nh đẳng thu nhập tại Mỹ c̣n tăng đều từ năm 2011. Tuy nhiên, phong trào biểu t́nh này đă tạo ra tác động về dài hạn.
Stamp cũng nhấn mạnh về biểu t́nh liên quan đến George Floyd hiện nay: “Tôi cho rằng yêu cầu khá rơ ràng: cắt ngân sách của cảnh sát, thay đổi h́nh ảnh về an toàn công cộng và chúng ta đang dần chiến thắng”.
Cuộc biểu t́nh đă tạo thay đổi ở mức độ địa phương. Hội đồng thành phố Minneapolis, nơi Floyd tử vong ngày 25/5 sau khi bị cảnh sát đè đầu gối lên cổ, đă cam kết sẽ giải tán sở cảnh sát và bắt đầu lại mọi thứ.
Giáo sư Dana R. Fisher tại Đại học Maryland đánh giá rằng làn sóng biểu t́nh tại hơn 750 thành phố và thị trấn khắp nước Mỹ là cơ hội vàng để thay đổi thông qua lá phiếu trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới.
Bà Dana R. Fisher nói: “Chúng ta đang chứng kiến nhiều cơ hội để người dân chuyển biến những điều đang diễn ra trên đường phố thành hành động chính trị, đặc biệt là khi cuộc bầu cử quan trọng sắp đến”.
Ông Noam Chomsky nhận thấy cần có hướng đi chiến lược tốt hơn. Ông nghi ngờ khả năng sẽ có nhiều phong trào h́nh thành nhằm “xử lư di sản 400 năm của nạn phân biệt chủng tộc, vốn không chỉ dừng lại ở bạo lực liên quan đến cảnh sát”.
Bà Nelini Stamp đề cập đến phong trào Black Lives Matter h́nh thành năm 2013, sau cuộc biểu t́nh tại Ferguson, bang Missouri phản đối vụ việc cảnh sát sát hại công dân da màu Michael Brown.
Bà Stamp lạc quan rằng đă có nhiều phong trào đứng về phía người da màu trong 6 năm qua và điều này chưa dừng lại. Bà Stamp nói: “Chúng ta đă tăng thêm sức mạnh”.
VietBF@ sưu tầm.