05/03/20
Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như đang phá đám các cơ quan t́nh báo của chính ḿnh bằng cách tuyên bố ông đă thấy bằng chứng virus corona có nguồn gốc trong một pḥng thí nghiệm Trung Quốc.
Trước đó, văn pḥng của giám đốc cơ quan t́nh báo quốc gia Hoa Kỳ cho biết họ vẫn đang điều tra nguồn gốc của virus.
Nhưng văn pḥng này cho biết họ đă xác định Covid-19 "không phải là do nhân tạo hay biến đổi gen".
Trung Quốc đă bác bỏ giả thuyết virus xuất phát từ pḥng thí nghiệm và chỉ trích phản ứng của Mỹ đối với Covid-19.
Kể từ khi xuất hiện lần đầu ở thành phố Vũ Hán của Trung Quốc vào cuối năm ngoái, virus corona được xác nhận đă lây nhiễm 3,2 triệu người và giết chết hơn 230.000 người.
Tổng thống Trump nói ǵ?
Tại Nhà Trắng hôm thứ Năm, ông Trump được một phóng viên hỏi: "Ông có thấy bất cứ điều ǵ vào thời điểm này khiến ông thực sự tin rằng Viện Virus học Vũ Hán là nguồn gốc của virus này?"
"Vâng, tôi có. Vâng, tôi có," tổng thống nói, mà không nói chi tiết. "Và tôi nghĩ Tổ chức Y tế Thế giới nên xấu hổ v́ bản thân họ giống như một cơ quan quan hệ công chúng cho Trung Quốc."
Sau đó, khi được đề nghị làm rơ nhận định của ḿnh, ông nói: "Tôi không thể nói với quư vị điều đó. Tôi không được phép nói với qúy vị điều đó."
Ông cũng nói với các phóng viên: "Liệu họ [Trung Quốc] đă phạm sai lầm, hay liệu việc này đă bắt đầu như một sai lầm và sau đó họ đă phạm phải một sau lầm khác, hay ai đó đă cố t́nh làm ǵ đó?
"Tôi không hiểu v́ sao mà mọi người không được phép vào phần c̣n lại của Trung Quốc, nhưng họ được phép vào phần c̣n lại của thế giới. Điều đó thật tồi tệ, đó là một câu hỏi khó để họ có thể trả lời."
Tờ New York Times đưa tin hôm thứ Năm rằng các quan chức cấp cao của Nhà Trắng đă yêu cầu cộng đồng t́nh báo Hoa Kỳ điều tra xem virus có xuất phát từ pḥng thí nghiệm của Vũ Hán hay không.
Các cơ quan t́nh báo cũng đă được giao nhiệm vụ xác định xem Trung Quốc và WHO có giấu thông tin về virus từ ban đầu hay không, các quan chức giấu tên nói với NBC News hôm thứ Tư.
Giám đốc t́nh báo nói ǵ?
Trong một tuyên bố công khai hiếm hoi, Văn pḥng Giám đốc T́nh báo Quốc gia, nơi giám sát các cơ quan t́nh báo Hoa Kỳ, cho biết hôm thứ Năm, họ đồng t́nh với "sự đồng thuận khoa học rộng răi" về nguồn gốc tự nhiên của Covid-19.
"[Cộng đồng t́nh báo] sẽ tiếp tục kiểm tra nghiêm ngặt các thông tin để xác định xem liệu dịch bệnh bắt đầu do tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh hay đó là kết quả của một vụ tai nạn tại pḥng thí nghiệm ở Vũ Hán."
Đó là phản ứng rơ ràng đầu tiên từ t́nh báo Mỹ lật tẩy các thuyết âm mưu - cả từ Mỹ và Trung Quốc - rằng virus corona là vũ khí sinh học.
Nhưng khả năng virus corona có thể vô t́nh bị ṛ rỉ từ một cơ sở nghiên cứu vẫn chưa được chứng minh.
Bối cảnh
Ông Trump gần đây đă leo thang cuộc chiến ngôn từ với Trung Quốc về đại dịch sau những ǵ các quan chức trong chính quyền của ông mô tả là một thỏa thuận đ́nh chiến với Bắc Kinh.
Hôm thứ Tư, ông nói Trung Quốc muốn ông thất bại khi tái tranh cử vào tháng 11.
Ông Trump trước đây đă cáo buộc các quan chức Trung Quốc che giấu virus từ sớm và nói rằng họ có thể đă ngăn chặn căn bệnh này lây lan.
Ông đă có các chỉ trích tương tự với WHO và rút tiền tài trợ của Hoa Kỳ cho cơ quan này.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc, trong khi đó, đă cáo buộc chính quyền Trump cố gắng đánh lạc hướng khỏi các vấn đề của chính họ trong giải quyết cuộc khủng hoảng.
Một phát ngôn viên của Bộ này cũng đă nhiều lần thúc đẩy ư tưởng - không có bằng chứng - rằng Covid-19 có thể có nguồn gốc từ Mỹ.
Theo Washington Post, chính quyền Trump đang t́m cách trừng phạt tài chính Trung Quốc. Các cuộc thảo luận bao gồm cho phép chính phủ Hoa Kỳ kiện đ̣i Trung Quốc bồi thường thiệt hại hoặc hủy bỏ nghĩa vụ nợ.
Chiến tranh tuyên truyền Mỹ-Trung
Phân tích của Barbara Plett-Usher
Đây là tuyên bố dứt khoát đầu tiên về vấn đề này từ các cơ quan t́nh báo Hoa Kỳ. Nó bác bỏ những lư thuyết âm mưu cực đoan nhất về nguồn gốc của đại dịch - rằng người Trung Quốc đă phát triển và thả virus corona ra như một vũ khí sinh học.
Nhưng nó không loại trừ khả năng virus này đă vô t́nh bị ṛ rỉ từ pḥng thí nghiệm Vũ Hán nơi nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm.
Đặc biệt, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đă nói về kịch bản đó, kêu gọi Trung Quốc cho phép các chuyên gia bên ngoài vào cơ sở nghiên cứu này, và đặt câu hỏi về an toàn pḥng thí nghiệm ở các khu vực khác của đất nước. Chính phủ Trung Quốc nói rằng bất kỳ cáo buộc như vậy là không có cơ sở và bịa đặt
Khiếu nại và phản bác về nguồn gốc của virus là một phần của cuộc chiến tuyên truyền về việc xử lư khủng hoảng virus corona của Trung Quốc.
Nhưng họ cũng phản ánh sự thất vọng của Mỹ với Trung Quốc v́ không chia sẻ thêm dữ liệu về việc đại dịch đă tiến triển thế nào
BBC