nCoV có thể phát tán rộng nhờ bám vào đế giày. Các nhà nghiên cứu t́m thấy bằng chứng hé lộ đế giày có thể là vật trung gian giúp nCoV lan xa trên mặt đất.
Gần một nửa đế giày của nhân viên y tế ở khoa ICU chứa nCoV. Ảnh: IFL Science.
Trung tâm Kiểm soát Pḥng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) hôm 10/4 chia sẻ phát hiện của nhóm nghiên cứu ở Viện Hàn lâm Y học Quân sự tại Bắc Kinh, Trung Quốc, về việc nCoV có thể bắn xa 4 m theo giọt dịch lỏng từ người mắc bệnh và bám vào giày để phát tán rộng răi.
Theo CDC, khả năng lây lan cực nhanh của nCoV dấy lên nhiều lo ngại về những con đường truyền nhiễm khác nhau. Con đường lây lan chính của nCoV là qua tiếp xúc gần với giọt dịch lỏng bắn ra từ đường hô hấp của người mắc bệnh. Việc hiểu rơ điều kiện nhiễm khuẩn trong các khoa của bệnh viện đóng vai tṛ quan trọng giúp cải thiện quy tŕnh an toàn cho nhân viên y tế. Các nghiên cứu trước đây phát hiện nCoV trên bề mặt đồ vật ở pḥng của bệnh nhân có triệu chứng và khu vực pḥng vệ sinh. Virus cũng có thể tồn tại 7 ngày trên khẩu trang y tế và 72 giờ trên nhựa.
Để xác định nCoV có thể phát tán bao xa, nhóm nghiên cứu kiểm tra mẫu vật không khí và bề mặt ở khoa chăm sóc tích cực (ICU) và khoa điều trị Covid-19 ở bệnh viện Hỏa Thần Sơn tại Vũ Hán, Trung Quốc từ ngày 19/2 đến 2/3. ICU có 15 bệnh nhân mắc bệnh nặng trong khi khoa điều trị Covid-19 có 24 bệnh nhân dạng nhẹ. Nhóm nghiên cứu dùng tăm bông lấy mẫu vật từ những đồ vật có thể nhiễm khuẩn cũng như từ không khí trong nhà và ống thông khí.
Khoa ICU có mức độ nhiễm khuẩn cao hơn so với khoa điều trị Covid-19. Mẫu vật lấy từ sàn nhà cũng cho kết quả dương tính với nCoV, có thể do trọng lực khiến phần lớn giọt dịch lỏng chứa virus rơi xuống đất hoặc giày của nhân viên y tế vô t́nh tiếp xúc với virus. Ngoài ra, gần một nửa mẫu vật từ đế giày của nhân viên y tế ở ICU xét nghiệm dương tính, chứng tỏ giày dép có thể là đồ vật trung gian mang virus. Các nhà nghiên cứu cũng t́m thấy lượng lớn virus ở đồ vật mà nhân viên y tế hoặc bệnh nhân thường xuyên chạm vào, bao gồm chuột vi tính, thùng rác, thanh vịn ở giường bệnh và tay nắm cửa.
Nhóm tác giả cho biết nghiên cứu của họ c̣n một số hạn chế. Ví dụ, xét nghiệm mẫu vật cho thấy sự tồn tại của virus nhưng không giúp xác định virus có thể sống sót và lây nhiễm hay không. Tuy nhiên, phát hiện vẫn có giá trị sử dụng trong cải thiện điều kiện ở nhiều môi trường, bao gồm bệnh viện. CDC khuyến cáo mọi người nên khử trùng đế giày trước khi ra khỏi pḥng khám có bệnh nhân Covid-19, đồng thời áp dụng quy tŕnh an toàn chặt chẽ hơn với nhân viên y tế.