Câu chuyện dưới đây có thể giải thích phần nào việc đại sứ quán Việt Nam ở Berlin ăn chặn 2 lần lệ phí. Vụ việc mới vừa xảy ra trong tuần này (cuối tháng 9/2019), bạn gái Đức của một chàng trai Việt đă phải gửi tiền 2 lần cho Đại sứ quán Việt Nam (ĐSQ) ở Berlin để làm Visa du lịch 3 tuần tới Việt Nam.
Khi gọi điện đến Pḥng Lănh sự ĐSQ Việt Nam ở Berlin, chàng trai Việt nói tiếng Đức khiến nhân viên lănh sự do “giỏi” tiếng Đức quá không hiểu:
- Nếu anh biết tiếng Việt th́ ta nói chuyện bằng tiếng Việt đi cho tiện, nhân viên ĐSQ khẩn khoản đề nghị!
- Vâng, các ngài cho biết chi phí để làm Visa cho bạn gái người Đức của tôi đi du lịch Việt Nam 3 tuần th́ thủ tục như thế nào ạ? Chàng trai hỏi bằng tiếng Việt.
- Anh đưa chị tới ĐSQ vào các ngày thứ Hai, thứ Tư, thứ Năm trong giờ làm việc. Trường hợp ở xa, anh chị không tới trực tiếp được th́ có thể gửi Hộ chiếu qua đường bưu điện kèm theo 65€, chúng tôi sẽ làm nhanh trong ṿng 1 tuần là xong.
- Xin các ngài cho tôi xin số tài khoản của ĐSQ để chúng tôi chuyển tiền?
- Chuyển tiền qua tài khoản phiền toái lắm. Tiền vào chậm sợ nhỡ việc của anh chị.
- Vậy tôi trả tiền bằng cách nào để trong 1 tuần là có Visa?
- Cứ bảo bạn gái anh kẹp tiền vào trong quyển Hộ chiếu là thuận tiện nhất, nhiều người đă làm như vậy ...
Thật thà cả tin 2 bạn trẻ đă kẹp 65€ trong quyển Hộ chiếu Đức cho vào phong b́ đem ra bưu điện gửi đi. Nhưng 2 ngày sau chàng trai Việt nhận được cú điện thoại từ Pḥng LS của ĐSQ báo Hộ chiếu đă tới nơi nhưng không có tiền bên trong nên muốn sớm nhận được Visa th́ phải gửi ngay 65€ về ĐSQ.
Cô bạn gái người Đức biết tin, ngỡ ngàng gọi điện thoại xin nói chuyện với nhân viên ĐSQ th́ đầu dây bên kia cúp máy cái rụp. Bấm máy gọi lại vài lần cũng chỉ nghe những tiếng tút tút máy bận dài dài …
(Xem ảnh chụp đính kèm những tin nhắn với nhau trong gia đ́nh)
Tất nhiên là quá nhục, quá xấu hổ, nhưng sự vô liêm sỉ đă ăn ṃn mất thể diện rồi. Vậy bộ ngoại giao và chính phủ Việt nam chả lẽ cứ để vậy sao? Dù ǵ th́ đó cũng là bộ mặt của đất nước. Hơn nữa với cách làm như thế th́ làm sao ngành du lịch phát triển được?
Không riêng ǵ ĐSQ ở Berlin, hầu như tất cả các khoản thu cho dịch vụ lănh sự của các đại sứ quán, lănh sự quán Việt Nam tại nước ngoài thực tế đều từ chối chuyển khoản, ưu tiên thu bằng tiền mặt và cheque. Vẫn theo các nạn nhân, trong rất nhiều trường hợp, không có chứng từ có giá trị pháp lư nào được đưa trả lại cho người nộp tiền. Đa số chỉ là những giấy biên nhận viết tay, ghi không cụ thể.
Cách đây 2 năm, cũng có trường hợp như chị Nguyễn Thị Cẩm Liên bức xúc đối chất trực tiếp với đại diện Tổng lănh sự quán ở Frankfurt am Main, nhưng vẫn không được câu trả lời thỏa đáng, ngoài những giải thích ṿng vo bằng miệng. Chị Liên muốn xin thôi quốc tịch Việt Nam, theo hướng dẫn của một nhân viên sứ quán Việt Nam tại Đức, chị đă đóng 200 Euro ngay từ khi nộp đơn. Đến ngày hẹn, chị trở lại th́ được một người khác thông báo phải nộp thêm 200 Euro nữa với lư do 200 Euro trước đây chỉ là chi phí dịch thuật và các dịch vụ liên quan chứ chưa phải là lệ phí thôi quốc tịch. Khi bị hỏi về những quy định thu phí cụ thể đối với mỗi dịch vụ, nhân viên lănh sự quán đă không trưng ra được những chứng cứ xác thực.
Đúng là cái cách làm của các Đại sứ quán Việt Nam tại các nước từ bao lâu nay. Nhiều người cũng đă kiến nghị hoặc đề xuất nhưng nhân viên sứ quán vẫn làm ăn như cũ ḥng đút cho đầy túi tham.
Facebooker Đỗ Cao Sang thạo tin trong nghành ngoại giao cho biết, phần đa số để kiếm được chân tùy viên, thám tán hoặc đại sứ, cán bộ ngoại giao của ta phải bỏ ra một lượng tiền chạy chọt tầm dăm tỷ. Khi sang đến nơi, nhiệm vụ đầu tiên của họ là thu hồi vốn và mong có lăi. Cuộc chơi đại sứ là cuộc chơi cả đời nên chi phí cơ hội cao lắm. Họ có những tṛ kiếm tiền rất c̣ con và bẩn thỉu mà mấy người bạn tôi ở châu Phi nói, ngoài sức tưởng tượng. Bẩn đến mức không dám kể ra đây.
Gia hạn visa, cấp hộ chiếu là một tṛ làm tiền điển h́nh. Cái này cũng giống như c̣ công chứng, c̣ giấy tờ, sổ đỏ ở trong nước vậy.
Trở lại vụ ĐSQ tại Berlin thu 2 lần lệ phí 65 Euro, người cha của chàng trai Việt tâm sự rằng, con ḿnh cũng có thể gọi là trí thức so với trên 90 triệu người Đức (không so với Việt nam v́ nhà ḿnh nhiều tiến sĩ). Nó cùng 3 bạn Đức nữa đợt này theo ước nguyện của bố mẹ nó đặc biệt là ông nó năm nay nhận 60 năm tuổi Đảng. Nó sau 7 năm học ở giảng đường nay có việc làm, mua vé cho bố mẹ về thăm quê hương. Vận động được thêm 3 bạn Đức nữa. Mà các cán bộ sứ quán đại diện cho ta vậy. Nó nói người ta cúp máy không tiếp chuyện. Ḿnh nói có thể họ không biết tiếng Đức, nó nói: " Bố đấy là Đại Sứ Quán CHXHCNVN của ḿnh, … à của bố đấy. Nếu con không nhầm th́ trước đó vẫn là người đấy mà". Những lời này mong sao đến cụ Tổng - Chủ nhà ḿnh nhưng đừng đến tai ông nó.
Facebooker Cuong Pham b́nh luận: Ừ, nếu ông nó biết vụ bạn gái người Đức (vừa nhận bằng thạc sỹ loại giỏi) bị ngược đăi làm cụ mất hứng mà từ chối nhận bằng 60 năm tuổi đảng th́ gay. Nhưng chú cũng nên rỉ tai ông đừng phát biểu ca ngợi biết ơn ông cụ 89 thái quá kẻo làm tṛ cười cho mấy cháu trí thức trẻ người Đức th́ cũng chả hay ho ǵ ...