Theo tin báo chí, “Hội nghị các giải Nobel Ḥa b́nh” lần thứ 14 sẽ được diễn ra ở Roma. Dù rằng Đức Đạt Lai Lạt Ma có mặt ở Roma để tham dự Hội nghị nói trên, nhưng sẽ không có một buổi hội kiến giữa Đức Giáo Hoàng Phanxicô và Đức Đạt Lai Lạt Ma. Thông tín viên Huê Đăng cho biết thêm chi tiết.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ không gặp Đức Đạt Lai Lạt Ma nhân "Hội nghị các giải Nobel ḥa b́nh" - REUTERS
Huê Đăng : Trước hết tôi xin phép tóm tắt sơ lược về buổi Hội nghị: trong ba ngày 12, 13 và 14/12/2015 tại Roma diễn ra “Hội nghị lần thứ 14 của những nhân vật đă được trao giải Nobel về ḥa b́nh”. Như ta đă biết là Hội nghị này đúng ra đă phải được tổ chức hồi tháng 9 ở thành phố Cape Town ở Nam Phi, nhưng do sự phản đối của công luận trong việc chính quyền Nam Phi đă không cấp thị thực nhập cảnh cho Đức Đạt Lai Lạt Ma.
Do vậy, dự định tổ chức ở Nam Phi đă bị hủy bỏ và sau đó Hội nghị đă được dời sang Roma. Theo chương tŕnh, Hội nghị sẽ hội thảo về các khả năng để pḥng chống lại các mối đe dọa chiến tranh và bạo lực t́nh dục, về các sáng kiến để ǵn giữ ḥa b́nh ổn định, đặc biệt là nhấn mạnh đến vai tṛ của các cơ chế tổ chức quốc tế.
Khác với trường hợp của Nam Phi, chính phủ Ư đă không hề đặt ra vấn đề nhập cảnh đối với Đức Đạt Lai Lạt Ma, thậm chí các lực lượng dân chủ tiến bộ của Ư đă hoan nghênh sự có mặt của các vị Nobel về ḥa b́nh.
Nhưng sáng hôm qua, 12/12/2015, các mạng truyền thông đă đưa tin rằng Đức Giáo Hoàng Phanxicô đă từ chối không gặp gỡ Đức Đạt Lai Lạt Ma. Theo báo chí th́ từ mấy tuần trước Ṭa thánh Vatican đă nhận được yêu cầu của phái đoàn Tây Tạng để có được một buổi hội kiến giữa Đức Giáo Hoàng Phanxicô và Đức Đạt Lai Lạt Ma, nhưng sau khi xem xét điều nghiên, phía Ṭa thánh Vatican đă từ chối buổi gặp gỡ.
RFI : V́ những lư do ǵ mà Đức Giáo Hoàng đă từ chối gặp Đức Đạt Lai Lạt Ma ? Trong khi Ṭa thánh Vatican vẫn luôn luôn đề cao tinh thần liên tôn giáo như một trong những đường lối của Ṭa thánh ?
Huê Đăng : Theo báo chí, quyết định từ chối hội kiến giữa Đức Giáo Hoàng và Đức Đức Đạt Lai Lạt Ma là bởi v́ Ṭa thánh Vatican không muốn “can thiệp vào quan hệ xung đột giữa Đức Đạt Lai Lạt Ma và chính quyền Trung Quốc”, tức là Ṭa thánh đă chấp nhận áp lực đến từ phía chính quyền Bắc Kinh vốn xưa nay vẫn liên tục áp lực lến tất cả các chính phủ trên thế giới để các chính phủ này “cô lập” Ngài.
Vẫn theo báo chí Ư, nguồn tin trên cũng đă được phía Ṭa thánh Vatican xác nhận. Điều đáng chú ư là cũng chính v́ áp lực của chính phủ Trung Quốc mà Nam Phi hồi tháng 9 đă từ chối cấp thị thực nhập cảnh cho Đức Đạt Lai Lạt Ma và do đó “Hội nghị lần thứ 14 của những nhân vật đă được trao giải Nobel về ḥa b́nh” đă phải di dời từ Cape Town sang Roma.
Điều này khẳng định một lần nữa chính sách gây áp lực của chính quyền Bắc Kinh lên bất cứ một chính phủ nào, một cơ quan nào, một tổ chức nào để t́m cách cô lập Đức Đạt Lai Lạt Ma và bóp nghẹt những yêu cầu tự do dân chủ của người Tây Tạng.
Thực ra, chuyện Trung Quốc gây áp lực lên các chính phủ không phải là điều ǵ mới mẻ, trong quá khứ cũng đă từng xẩy ra với một số chính phủ, nhưng cái mới mẻ lần này là chính Trung Quốc gây áp lực lên Ṭa thánh Vatican, vốn là một cơ chế tôn giáo có tính toàn cầu chứ không phải là một chính phủ của một quốc gia, và nhất là Vatican vẫn luôn luôn đề cao tinh thần liên tôn giáo.
RFI : Các mạng truyền thông có đưa ra nhận xét nào về nguyên nhân v́ sao mà Ṭa thánh Vatican đă chấp nhận áp lực của Trung Quốc ?
Huê Đăng : Có chứ. Theo tin báo chí, hiện nay Ṭa Thánh Vatican và chính quyền Bắc Kinh đang trong ṿng đàm phán để có thể tiến đến một khả năng thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Bắc Kinh và Vatican. Một trong những tín hiệu cho thấy là đàm phán đang có những kết quả như hai bên mong muốn là hồi hè vừa rồi chính phủ Bắc Kinh đă đồng ư cho chuyên cơ chở Đức Giáo Hoàng từ Roma sang công du ở Nam Hàn được quyền bay trên không phận của Trung Quốc, điều mà từ xưa đến nay chưa bao giờ xẩy ra.
Và cũng chính lần đó Đức Giáo Hoàng từ trên chuyên cơ đă lập tức gởi điện thư đến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh để chúc mừng “nhân dân Trung Quốc”. Cũng vẫn theo các nguồn tin báo chí th́ hiện nay từ phía chính quyền Bắc Kinh đă đề ra với Vatican hai “phương án” để giải quyết vấn đề “tấn phong Giám mục”, v́ như ta đă biết là cho đến nay ở Trung Quốc các Giám mục không do Ṭa thánh trực tiếp tấn phong, mà do “Hội đồng Giám mục của Giáo hội yêu nước Trung Quốc” đảm nhận.
Phương án thứ nhất là các ứng cử viên vào chức Giám mục sẽ được các giáo phận tuyển chọn thông qua các thủ tục “dân chủ” hiện hành ở Trung Quốc, sau khi các giáo phận nhận được sự đồng ư của Hội đồng Giám mục của Trung Quốc (tức là của Giáo hội yêu nước), và sau khi danh sách ứng cử viên đă được thông báo cho các cơ quan quản lư về tôn giáo của Trung Quốc, và cuối cùng các ứng cử viên giám mục sẽ được tấn phong chỉ sau khi có sự chấp thuận của Ṭa Thánh Vatican.
Phương án thứ hai là Trung Quốc sẽ đệ lên Ṭa Thánh tên của hai ứng cử viên. Và nếu Vatican không đồng ư “phê chuẩn” bất cứ người nào th́ Trung Quốc sẽ phải lập lại quá tŕnh lựa chọn từ đầu để t́m kiếm hai ứng cử viên mới.
Theo một số nguồn tin th́ các cuộc đàm phán, vốn đă bắt đầu từ năm 2006, và theo dự tính là có thể sẽ kết thúc đàm phán vào khoảng đầu năm 2015 sắp tới. Và nếu quan hệ sẽ được thiết lập trong thời gian ngắn sắp tới, th́ có nghĩa là Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ đi vào lịch sử với việc đưa hàng tỉ con chiên Trung Quốc lạc lơng trở về ḷng Giáo hội. Mục tiêu cực kỳ lịch sử … nên Đức Giáo Hoàng đành phải "hy sinh" Đức Đạt Lai Lạt Ma.
Thụy My, Huê Đăng/rfi