Chợ Kim Biên vốn nổi tiếng là khu chợ bán hóa chất lớn nhất ở Sài G̣n. Từ các loại bột dùng làm chín trái cây, pha trà sữa hay chế nước lèo bún ḅ, bún riêu... đến những hương liệu tạo màu thực phẩm đều được t́m thấy tại đây một cách dễ dàng.
Mua hóa chất dễ như mua rau
Chợ Kim Biên được h́nh thành từ những năm 60 trên đường Vạn Tường (Quận5 ). Khi mới thành lập, nơi này chỉ là khu chợ tự phát được mở ra nhằm mục đích phục vụ nhu cầu mua bán đồ và hàng hóa của vợ con sĩ quan ở chế độ cũ.
Sau khi Sài G̣n giải phóng, chợ Kim Biên chuyển sang hoạt động theo mô h́nh hợp tác xă, chủ yếu buôn bán các loại vật liệu xây dựng và các mặt hàng ăn uống.
Tuy nhiên, sau một thời gian làm ăn không hiệu quả, ban quản lư chợ quyết định chuyển sang cho tiểu thương thuê sạp buôn bán từ năm 1984. Cũng từ thời gian này, các mặt hàng
hóa chất thực phẩm, công nghiệp... bắt đầu được bày bán công khai.
Hóa chất bán tràn lan trong chợ Kim Biên
Thế nên vào chợ Kim Biên hỏi mua hóa chất dễ như mua rau và loại nào cũng có. Cô Năm, bán trái cây dạo tại đây cho biết: "Cần mua loại ǵ cứ ra sạp hỏi người bán có đầy đủ cả đấy, chỉ sợ không đủ tiền mua thôi".
"Thượng vàng hạ cám" các loại hóa chất
Ở chợ Kim Biên, có đủ các loại hóa chất "thượng vàng hạ cám". Phổ biến nhất là các loại hoá chất chế nước lèo làm bún, phở, hủ tiếu... Trong đó đầu tiên phải kể đến loại đường Tây tạo vị siêu ngọt cho nồi nước lèo bún ḅ, bún riêu cua... Chỉ cần vẩy một ít hạt đường nhỏ vào trong nồi nước nấu sôi, lập tức sẽ có ngay vị nước lèo bún ḅ tuyệt ngon mà chẳng cần phải ninh xương mất thời gian lại tốn kém.
Hóa chất tạo nước lèo bún ḅ siêu ngọt
Loại đường Tây này được bày bán chủ yếu tại các sạp bên trong chợ và được chủ sạp ra giá 200.000 đồng/500gram có khả năng nấu được 30 nồi nước lèo ngọt lừ... chẳng khác ǵ ninh xương ḅ. Bịch đường Tây này có xuất xứ từ Trung Quốc và hướng dẫn sử dụng cũng bằng tiếng Trung.
Bột trà chanh có giá 35.000 đồng/kư
Đi tiếp một ṿng quanh chợ, chúng tôi được biết thêm loại bột tạo vị trà chanh cũng được nhiều tiểu thương bày bán. Đây là bột tạo chua có giá 35.000 đồng/kg. Theo lời người bán, chỉ cần 1 muỗng bột này pha vào 10 lít nước là được ngay ly nước cốt chanh chua ngọt đúng vị, không cần phải thêm đường. Mỗi lần bán chỉ cần lấy 1 muỗng nhỏ bột này sẽ pha được 500 cốc trà chanh.
Chưa hết, để tạo mùi hương chanh thơm đúng vị, người mua được chủ hàng tư vấn mua thêm can nhựa màu trắng ghi chữ "Hương Chanh" rất to bên ngoài với giá 50.000 đồng/lít. Chỉ cần 100ml này sẽ tạo được hương chanh cho 1.000 cốc.
Ṭ ṃ, chúng tôi mở thử can hương chanh để ngửi th́ mùi hắc xông lên rất khó chịu, bên ngoài không hề có hướng dẫn sử dụng hay xuất xứ. Chưa kịp hỏi th́ chủ sạo đă phân bua: "Hàng nhập từ bển (Trung Quốc) về, cứ yên tâm là chất lượng khỏi chê. Hàng ngày có rất nhiều tiểu thương mua bột này bán, người ta uống vào ầm ầm đă chết ai đâu?".
Tại chợ Kim Biên, người ta c̣n bán nhiều loại nước xả quần áo với giá rẻ như cho. Điều đáng nói, các loại nước xả này đều được làm nhai dưới các thương hiệu nổi tiếng như Cf, Dow... Giá của mỗi can nước xả là 70-80.000 đồng/lít. Các loại dầu gội, sữa tắm…c̣n rẻ hơn. Cụ thể, can dầu gội trị gầu C. có giá 50.000 đồng/lít, sữa tắm con dê 30.00 đồng/lít... và mua xong được chủ quán khuyến măi cho vài chai nhựa vỏ hộp về đong bán.
Cafe hóa chất
Các loại hóa chất tạo mùi cafe, từ mùi cafe Moka, Pháp đến hương cacao, cafe rang sấy... đều có. Giá dao động từ 300 ngàn đến khoảng 1 triệu đồng/kg.
Các loại thuốc thúc chín trái cây
Ngoài những loại hóa chất kể trên, thuốc thúc chín trái cây cũng được vày bán công khai ở chợ Kim Biên. Cụ thể, thứ nước lỏng dùng để thúc chín trái cây được đựng trong một can nhựa màu trắng không mùi, không vị, không nơi sản xuất, không hạn sử dụng... nhưng được chủ sạp quảng cáo là "hàng chất lượng hảo hạng", nhập từ nước ngoài, có khả năng "hóa phép" mọi loại trái cây xanh, non thành quả chín.
Thuốc thúc chín không có nhăn mác, ngâm chín cả sầu riêng, mít...
Chủ sạp hàng cho biết bịch nước thúc chín trái cây này có giá 60.000 đồng/kg nhưng chỉ cần bỏ 3-5 muỗng cafe ngâm khoảng 3-5 giờ là năm chục kư trái cây sẽ chín vàng, kể cả sầu riêng hay mít...
Bột sản xuất nước rửa chén không trôi nổi
Đến chợ Kim Biên, chúng tôi nhận thấy người ta c̣n bày bán nước rửa chén tự chế bằng các loại hóa chất tổng hợp. Chỉ mất 150 ngàn đồng mua hóa chất tại chợ, các điểm sản xuất nước rửa chén tư nhân có thể cho ra đời 200 lít nước rửa chén.
Công đoạn chế biến nước rửa chén cũng khá đơn giản v́ liều lượng đă có sẵn, người bán căn lượng rồi đổ vào một thùng to trộn lại và thêm màu, hương thơm thành dung dịch có độ sệt sệt, vàng vàng là đem đi bán ngay.
Nhiều loại hóa chất tẩy trắng thực phẩm được bày bán
Thêm nữa, chợ Kim Biên c̣n bán tràn lan các loại hóa chất tẩy trắng rau củ quả. Loại bột này có màu trắng, giá bán 100.000 đồng/bịch 500gram, cho vào rau củ bẩn th́ sẽ trắng tinh như mới gọt rửa. Bên cạnh đó, nhiều loại hóa chất hóa mỹ phẩm như sữa tắm, bột giặt, nước hoa xịt pḥng, làm thịt đỏ tươi trở lại... tất cả đều được đựng trong các can nhựa trắng không ghi nhăn mác.
Cơ quan chức năng: Chưa có biện pháp cụ thể
Theo Pháp lệnh vệ sinh
an toàn thực phẩm, một mặt hàng hương liệu và phụ gia sản phẩm được phép lưu thông khi có đầy đủ các yếu tố như: tên mặt hàng, địa chỉ sản xuất, ngày sản xuất, cách bảo quản, thời hạn sử... Thế nhưng, các mặt hàng hóa chất ở chợ Kim Biên khi chúng tôi hỏi mua đều không có các yếu tố trên, thậm chí không có nhăn mác.
Đặt câu hỏi về chợ hóa chất Kim Biên, ban quản lư chợ cho chúng tôi biết: "Hiện rất khó để quản lư các loại hóa chất buôn bán tại chợ v́ quá nhiều loại".
Phương án di dời chợ Kim Biên ra ngoại thành Sài G̣n được ông Từ Minh Thiện (đại biểu Hội đồng nhân dân TP.HCM) cho biết: "Nếu đưa ra ngoại thành mà vẫn mua bán hóa chất công nghiệp, thực phẩm độc hại như hiện nay th́ chẳng có hiệu quả ǵ". Tuy nhiên, những phương án này mới chỉ ở lư thuyết, chưa có hành động cụ thể. V́ vậy, hoạt động mua bán hóa chất vẫn diễn ra công khai.
Theo Tri Thức Trẻ