Trong gần một giờ nói lời sau cùng. Bà Lan đă nhiều lần khóc, nh́n nhận trách nhiệm với hậu quả xảy ra tại SCB, song vẫn cho rằng không tham ô tài sản, xin ṭa xem xét.
Là người đầu tiên tŕnh bày, bà Lan cảm ơn các cơ quan công an, cơ sở giam giữ, trại tạm giam, đă tạo điều kiện chăm sóc tinh thần, sức khỏe cho bà đến khi ra ṭa; cảm ơn chủ tọa đă điều hành phiên ṭa một cách dân chủ, cho bà được tŕnh bày mọi vấn đề.
"Tôi tin đây là phiên ṭa thượng tôn pháp luật, định đoạt số phận pháp lư cuối cùng đối với tôi trong vụ án", bà Lan nói và xin được nêu một số suy nghĩ, nhận thức, tŕnh bày về nguyện vọng của bản thân.
Bà Lan cho biết, sau mỗi ngày kết thúc phiên ṭa trở về trại giam, bà luôn day dứt với câu hỏi "tại sao bản thân và gia đ́nh lại lâm vào hoàn cảnh bị đát thế này?". Từ ngày bị bắt cho đến giờ, bà nhiều lúc tuyệt vọng và cảm thấy đau xót về những biến cố xảy ra đối với gia đ́nh khiến chồng, cháu cũng bị bắt.
Chủ tịch Vạn Thịnh Phát nhiều lần bày tỏ bản thân và gia tộc đă trải qua thời gian khắc nghiệt của thương trường để phát triển nhiều loại h́nh kinh doanh "với mong muốn đóng góp cho thành phố và đất nước". Chồng bà là thương nhân Hong Kong với nền tảng gia đ́nh vững chắc và luôn coi Việt Nam là quê hương thứ hai, bà xin HĐXX xem xét.
"Tôi đă suy nghĩ rất nhiều và nhận ra, có lẽ do tôi tham gia ngân hàng trong khi hoàn toàn không có kinh nghiệm ǵ về lĩnh vực này. V́ thiếu hiểu biết pháp luật, không lường trước được việc bị cuốn vào ṿng xoáy tái cơ cấu SCB mà làm sai. V́ tôi tin và hy vọng vào việc tái cơ cấu thành công, mà gia đ́nh đă đưa hết tài sản vào đảm bảo khoản vay tái cơ cấu", bà Lan khóc.
Nhắc đến nhận định của VKS trước đó, bà Lan một lần nữa nói "đau xót" khi bị dùng từ ngữ "nặng nề" như: chủ mưu, cầm đầu, nắm quyền lực tuyệt đối, thực hiện hành vi phạm tội tinh vi xảo quyệt.
"Tôi tha thiết mong HĐXX xem xét lại tội danh và cung cấp bằng chứng về tội Tham ô tài sản và Đưa hối lộ đối với tôi", bị cáo nói, đồng thời đề nghị ṭa xem xét việc một loạt doanh nghiệp đang vay tại SCB có dư nợ khoảng 300.000 tỷ đồng được xác định nằm trong 1.284 khoản vay của Vạn Thịnh Phát là không liên quan đến bà; việc VKS nói chỉ có 60/1.169 tài sản đang bị kê biên là được h́nh thành trước năm 2012 là chưa chính xác.
Tiếp đó, bà Lan nói luôn nhận thức đầy đủ mức độ ảnh hưởng, chi phối đối với ban điều hành SCB. "Không phải đến khi nói lời sau cùng tôi mới nói. Tôi luôn nghiêm túc nhận thức, chịu trách nhiệm cùng một số bị cáo là cựu cán bộ SCB, nhân viên Vạn Thịnh Phát về hành vi vi phạm quy định về ngân hàng. Tôi kính xin HĐXX khi đánh giá hành vi không coi tôi như là tội đồ, chủ mưu, nguyên nhân chính gây ra hậu quả của SCB hiện nay", bà Lan nói.
Ngoài ra, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng xin ṭa đánh giá các nguyên nhân chủ quan, khách quan dẫn đến việc tái cơ cấu SCB không thành; ghi nhận sự nỗ lực của bà cùng toàn thể các bị cáo khác đă đưa SCB thành ngân hàng có tổng giá trị tài sản lớn nhất, chỉ sau 4 ngân hàng có vốn nhà nước.
Bà Lan gửi lời xin lỗi tới Chính phủ, cơ quan chức năng các cấp v́ không thực hiện được lời hứa của ḿnh suốt 11 năm tham gia tái cơ cấu SCB. "Bị cáo rất hối hận khi tham gia vào lĩnh vực ngân hàng mới dẫn đến hậu quả như ngày hôm nay...", bà Lan nói, xin ṭa ghi nhận đóng góp của gia đ́nh; vợ chồng bà đều được tặng huân chương lao động của Chủ tịch nước...
Cuối cùng, bà Lan xin HĐXX giảm nhẹ h́nh phạt cho chồng, cháu và một số bị cáo khác để họ sớm quay lại tiếp tục làm việc, cống hiến cho xă hội.
"Trước kia gia tộc tôi luôn sum vầy, giờ tan nát mỗi người một ngả, không biết có ngày được cùng nhau ăn bữa cơm không. Sau mỗi phiên ṭa, trên chiếc xe tù, tôi chỉ nh́n thấy cánh tay của người thân vẫy bên đường, hoặc nh́n qua màn h́nh mà tan nát cả cơi ḷng", bà Lan khóc.
Sau một lúc lặng người, bà Lan tiếp tục giăi bày: "Tôi vẫn luôn được mọi người coi là người vững vàng, nghị lực, nhưng tôi cũng là phận đàn bà, có những nỗi đau không thể nói được thành lời của một người vợ, người mẹ khi hạnh phúc đă tuột ra khỏi ṿng tay".
Bà Lan khẳng định, mặc dù đối diện với các quy buộc "loại bỏ vĩnh viễn tôi ra khỏi đời sống xă hội", nhưng từ nhận thức đến hành động, bà và gia đ́nh vẫn kiên tŕ, cố gắng đưa toàn bộ tài sản nằm ngoài danh mục kê biên vào để khắc phục hậu quả. Ngoài ra, đă có các ḍng tiền do một số cá nhân và pháp nhân hoàn trả cho gia đ́nh, bà xin ghi nhận sự thiện nguyện ân t́nh này.
Là người nói lời sau cùng tiếp theo, bị cáo Bùi Anh Dũng, cựu chủ tịch HĐQT SCB, cho biết đă rất ăn năn hối cải về những việc đă làm. "Bị cáo nay đă 63 tuổi, c̣n mẹ già hơn 80 tuổi. Với mức đề nghị tù chung thân của VKS th́ bị cáo không có ngày được gặp mẹ rồi", ông Dũng nói, xin ṭa tuyên mức án khoan hồng.
Ngày mai, phiên ṭa tiếp tục với phần nói lời sau cùng của các bị cáo c̣n lại.
Bà Lan bị cáo buộc sử dụng SCB như "công cụ tài chính" huy động tiền phục vụ cho hoạt động kinh doanh và mục đích cá nhân. Trong 10 năm (từ 2012 đến 2022), SCB đă giải ngân cho nhóm bà Lan hơn 2.500 khoản vay với tổng số tiền hơn 1.066.000 tỷ đồng - chiếm 93% số tiền cho vay của ngân hàng. Đến năm 2022, nhóm bà Lan c̣n gần 1.300 khoản vay, dư nợ tại SCB hơn 677.000 tỷ đồng (483.000 tỷ đồng dư nợ gốc, 193.000 tỷ tiền lăi), nằm trong nhóm không có khả năng thu hồi.
Hôm 19/3, VKS xác định bà Lan là người chủ mưu cầm đầu, phạm tội trong thời gian dài với thủ đoạn tinh vi, chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn của SCB, nên đề nghị HĐXX tuyên phạt mức án tử h́nh về các tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Tham ô tài sản và Đưa hối lộ.
Bào chữa cho bà Lan trong những ngày qua, 5 luật sư cho rằng thân chủ không phạm tội Tham ô tài sản, số tiền thiệt hại không nhiều như cáo buộc, đề nghị định giá lại tài sản đang kê biên... Tuy nhiên, đại diện VKS đă bác toàn bộ nội dung bào chữa, giữ nguyên quan điểm truy tố.