Người cao tuổi phải trả giá đắt v́ Thụy Điển chống dịch khác thường. Theo thống kê, tại Thuỵ Điển, chỉ có 21% bệnh nhân được điều trị tích cực là người trên 70 tuổi trong khi số liệu này tại Đan Mạch là 49%.
Trong một viện dưỡng lăo tại thị trấn Marsta, cụ ông Jan Andersson, 81 tuổi, có triệu chứng nhiễm Covid-19. Thay v́ kê thuốc chữa bệnh, một bác sĩ đă tư vấn qua điện thoại và khuyên ông Andersson dùng morphine giảm đau.
Bác sĩ này cho biết cụ ông không đủ sức khỏe để điều trị bằng những phương pháp khác. Song con trai của bệnh nhân, Thomas Andersson, không chấp nhận phương án này.
Thomas đă tranh căi với bác sĩ, đồng thời sử dụng sức ép truyền thông để giúp cha được điều trị tích cực. Nhờ đó, cụ ông Jan Andersson trở thành một trong số ít bệnh nhân cao tuổi được chữa khỏi bệnh.
Đội ngũ bác sĩ của viện dưỡng lăo chịu trách nhiệm chữa trị cho các cư dân cao tuổi, The Wall Street Journal dẫn thông tin từ chính quyền địa phương. Vị bác sĩ từng tư vấn ông Andersson dùng morphine từ chối b́nh luận v́ luật bảo vệ quyền riêng tư của bệnh nhân.
Tỷ lệ tử vong cao
Số liệu về dịch tại Thuỵ Điển hồi tháng 4 cho thấy một phần ba số ca tử vong đến từ các viện dưỡng lăo. Nhà dịch tễ hàng đầu của nước này, Anders Tegnell, cũng phải thừa nhận t́nh h́nh đáng lo ngại trong các cơ sở hưu trí.
Thomas Andersson - con trai của cụ ông Jan Andersson, quyết không bỏ cuộc. Ảnh: The Wall Street Journal.
Sau khi nhiễm Covid-19, nhiều người cao tuổi không được điều trị kịp thời, dẫn đến tỷ lệ tử vong cao so với các nhóm đối tượng khác. T́nh trạng này khiến dư luận phẫn nộ, đồng thời kêu gọi giới chức điều tra quy tŕnh chăm sóc người cao tuổi tại các cơ sở hưu trí ở thủ đô Stockholm.
Theo người phát ngôn của Cục Thanh tra Sức khoẻ và Xă hội, nhiều bệnh nhân cao tuổi “không được điều trị tích cực v́ những lư do không chính đáng”.
Tiến sĩ lăo khoa Yngve Gustafson nhận định: “Chúng ta phải chứng kiến nhiều cái chết không đáng có v́ các bác sĩ vội vàng từ bỏ bệnh nhân”.
Ông Gustafson đang nghiên cứu bệnh án của hơn 200 người cao tuổi bị từ chối điều trị. Nhiều trường hợp trong số đó có thể tiếp tục sống khoẻ mạnh nếu được hỗ trợ kịp thời.
Khi đối mặt với đại dịch toàn cầu, Thụy Điển áp dụng chiến lược chống dịch khá lỏng lẻo. Tính đến ngày 19/6, dịch Covid-19 cướp đi sinh mạng của 5.041 người tại Thuỵ Điển, đưa tỷ lệ tử vong của nước này đứng thứ 5 trên thế giới.
Đáng chú ư, một nửa số ca tử vong bắt nguồn từ các viện dưỡng lăo. Số liệu này tiếp tục củng cố nhận định cho rằng người cao tuổi là nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất trong đại dịch.
Khuyến nghị sai lầm
Khi Covid-19 mới bùng phát, chính phủ Thụy Điển đă ban hành bộ hướng dẫn cho các y bác sĩ, giúp họ xác định đối tượng được ưu tiên điều trị. Cụ thể, các bác sĩ cần cân nhắc sức khoẻ nền và khả năng phục hồi của bệnh nhân trước khi tiếp nhận điều trị.
Cụ ông Jan Andersson, 81 tuổi, có triệu chứng nhiễm Covid-19. Ảnh: The Wall Street Journal.
Ngoài ra, nhân viên y tế tại các trại dưỡng lăo được khuyến cáo giữ khoảng cách với người cao tuổi để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm virus corona. Họ c̣n được yêu cầu phải “cân nhắc kỹ lưỡng” trước khi cho phép bệnh nhân cao tuổi nhập viện, quan chức cấp cao Thomas Linden của Ủy ban Y tế và Phúc lợi Quốc gia cho biết.
Theo các khuyến nghị này, Thuỵ Điển cần tập trung nguồn lực để chữa trị cho những bệnh nhân có khả năng hồi phục cao nhất. Chiến lược được kỳ vọng sẽ giảm thiểu t́nh trạng quá tải cho các cơ sở y tế trước làn sóng dịch bệnh.
Song nhiều chuyên gia tin rằng những khuyến nghị trên khiến nhiều bệnh viện từ chối điều trị cho người cao tuổi dù chưa hoạt động hết công suất. Trên thực tế, các khoa điều trị tích cực của Thụy Điển chỉ hoạt động khoảng 80% công suất, dẫn số liệu từ quan chức chính phủ.
Bên cạnh đó, gia đ́nh của nhiều bệnh nhân c̣n phản ánh t́nh trạng bác sĩ trong viện dưỡng lăo không trực tiếp thăm khám cho người cao tuổi.
Điều trị bằng morphine
Tại Thuỵ Điển, chỉ có 21% bệnh nhân được điều trị tích cực là người trên 70 tuổi trong khi số liệu này tại Đan Mạch là 49%.
Bác sĩ Bailia Soderberg Naucler của bệnh viện Đại học Karolinska cho biết nhiều người cao tuổi không được nhập viện dù các khoa điều trị tích cực trong bệnh viện vẫn c̣n nhiều giường trống.
Chuyên gia dịch tễ hàng đầu của Thuỵ Điển, Anders Tegnell. Ảnh: The Wall Street Journal.
“Tôi thấy điều này thật kinh khủng”, Soderberg Naucler nhận xét. Cũng theo bác sĩ này, các bệnh nhân cao tuổi không được thở oxy hay truyền tĩnh mạch trong các viện dưỡng lăo. “Tất cả những ǵ họ nhận được là morphine và thuốc an thần”.
Latifa Lofvenberg, một y tá làm việc trong viện dưỡng lăo, chia sẻ: “Tôi đă phải nói dối để trấn an bệnh nhân. Tôi chỉ được phép tiêm morphine theo chỉ thị. Nhiều người đă phải chết sớm v́ không được điều trị. Điều này thật khó khăn”.
Tại cơ sở dưỡng lăo nơi y tá Lofvenberg làm việc, tất cả bệnh nhân nhiễm Covid-19 trên 65 tuổi không được phép nhập viện. Quản lư của một cơ sở c̣n gửi email, yêu cầu các y bác sĩ không chuyển người cao tuổi đến bệnh viện.
Thomas Andersson, con trai của một bệnh nhân cao tuổi, cho biết: “Họ nói bố tôi không nên đi viện v́ không thể qua khỏi, họ đă sai lầm rồi”.
VietBF@ sưu tầm.