Việt Nam nổi tiếng với du khách nước ngoài bởi các món ăn độc đáo. Không chỉ trong những nhà hàng sang trọng mà ngay những quán ăn vỉa hè cũng làm khách mê say. Giới thiệu với quư khách những món ăn này rất bổ dưỡng, độc đáo, nổi tiếng bởi hương vị thơm ngon nhưng h́nh dáng của chúng lại khiến nhiều người phải giật ḿnh, đỏ mặt khi nh́n thấy.
Ốc vú nàng
Không chỉ "gợi cảm" trong tên gọi, ốc vú nàng c̣n là món ăn khiến bao người ngẩn ngơ, mê mẩn. Loài ốc này sinh sống trên các ghềnh đá tại một số nơi như biển Côn Đảo, vùng biển Cù Lao Chàm (Quảng Nam), khu vực Đại Lănh dưới chân đèo Cổ Mă ở Khánh Ḥa…
Vỏ ốc h́nh nón, trên đỉnh có núm nhỏ. Bên ngoài vỏ có màu đen xám nhưng bên trong lại lấp lánh xà cừ, khi chà vỏ ốc vào cát sẽ thấy ánh lên màu hồng. Ốc càng lớn, vỏ càng có màu hồng đậm. V́ những đặc điểm đó mà người ta dễ liên tưởng tới đôi g̣ bồng đảo căng tràn của người thiếu nữ.
Thông thường, mỗi con ốc vú nàng chỉ to bằng ba ngón tay người lớn, nhưng ốc ở Côn Đảo hay Cù Lao Chàm có con to gần bằng bàn tay. Những con ốc nhỏ hơn, người dân c̣n gọi vui là… ốc vú chàng. Ốc vú nàng có quanh năm, nhưng chúng xuất hiện nhiều nhất là vào những ngày trăng tṛn.
Nếu may mắn được thưởng thức, du khách sẽ không quên được vị ngon ngọt, săn gịn của loài ốc biển “gợi cảm” này. Trước đây, ốc vú nàng là hải sản chỉ dành riêng cho các bậc vua chúa.
Dù là nướng, luộc, làm gỏi hay làm món trộn th́ ốc vú nàng cũng đều thơm ngon. Nhưng với ngư dân, món ốc vú nàng luộc được coi là thông dụng nhất. Người ta chẳng cần bỏ thêm nước mà cứ thế bắc nồi ốc lên bếp, để tự ốc tiết ra nước và luộc chính nó. Người đứng bếp chỉ cần dùng đũa đảo đều, đến khi thịt ốc săn lại, từ trắng ngả sang màu vàng và tỏa ra hương thơm hấp dẫn là lúc ốc vừa chín tới.
Tu hài
Tuy không phổ biến và quen thuộc như tôm, mực, ṣ,… nhưng nếu từng một lần thưởng thức tu hài, chắc chắn du khách sẽ khó ḷng quên được hương vị đặc trưng của loại hải sản này.
Loài sinh vật thuộc họ ốc biển này sống dải rác tại các vùng duyên hải của các đại dương. Với h́nh dáng khá “nhạy cảm” và tác dụng bổ thận, tráng dương nên tu hài được phái mạnh khá ưa thích. Môi trường sống của tu hài là vùng biển ấm, có cát trắng và những rạn san hô. Chúng ăn tảo và sinh vật phù du trong nước biển. Tu hài phát triển quanh năm, đặc biệt lớn nhanh vào mùa hè và mùa thu.
Nh́n bề ngoài, tu hài khá giống với các loài hai mảnh vỏ khác. Nhưng điểm đặc trưng là chúng có cái ṿi nhô ra trông giống ṿi của chú voi con. Thêm nữa, chiếc ṿi này có thể chui rút vào trong nên người dân địa phương c̣n gọi chúng là ốc ṿi, ốc ṿi voi hay con thụt tḥ.
Ở Việt Nam, tu hài thường có kích thước nhỏ. Nhưng ở nhiều vùng biển trên thế giới, tu hài có thể dài tới 1-2m. H́nh dáng của chúng gợi cho du khách sự ṭ ṃ xen lẫn thích thú v́ khá nhạy cảm.
Thịt tu hài rất ngon, thường được chế biến theo nhiều cách tùy vào khẩu vị của thực khách, nhưng thường thấy nhất là tu hài nướng và tu hài hấp khô. Các món ăn từ tu hài rất giàu chất dinh dưỡng, được cho là tốt cho sức khỏe của nam giới. Những món ăn được chế biến từ tu hài như: nấu cháo, luộc, hấp, nướng mỡ hành hay ăn sống với mù tạt… thường đậm đà, có hương vị thơm ngon nên rất được nhiều người ưa thích.
Sá sùng
Sá sùng có nhiều ở vùng biển Việt Nam như biển Vân Đồn và Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, ở Nha Trang, Côn Đảo, Bến Tre, Cà Mau... Tùy theo mỗi vùng, tên dân gian của loài động vật này mỗi khác như sá sùng, sâu đất, đồn đột, chặt khoai, giun biển, địa sâm, bi bi, con cạp đất...
Loài thân mềm chỉ sống ở những băi cát ven biển nơi thủy triều lên, xuống tạo ra những doi cát, có da trơn nhẫy, dài thuôn, sờ vào thấy mềm và mát. Chúng dài khoảng 5 đến 10 cm, cá biệt có con dài đến 30cm, đường kính 20cm, nặng từ 1 đến 3kg. Khi bị bắt lên khỏi mặt biển, chúng thu ḿnh lại, tṛn như một quả bóng, cái miệng bé như lỗ van bơm hơi. Da thay đổi màu sắc tùy theo môi trường nó ở.
Chế biến sá sùng rất công phu, phải rạch dọc theo thân, lộn nó ra để chà xát thật kỹ với muối cho ruột hết cát và hết mùi tanh. Sá sùng phải rửa nhiều lần, ngay dưới ṿi nước mạnh, đến khi có màu trắng ngà mới là sạch. Sá sùng có vị ngọt tự nhiên, nên khi chế biến không cần thêm đường, bột ngọt. Một chút muối dằn hương vị là đủ làm sá sùng tăng vị đậm đà.
Thịt sá sùng có vị ngọt, chứa nhiều dưỡng chất nên được ví như một loại “thần dược” dành cho người ốm. Chỉ cần 1 bát canh sá sùng tươi nấu cùng lá lốt, người ốm sẽ ngồi dậy đi lại b́nh thường, c̣n người khỏe mạnh khi ăn vào sẽ thấy khoan khoái và tràn đầy sinh lực. Đặc biệt, sá sùng được cánh mày râu coi như một loại Viagra tự nhiên.
Sá sùng có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau, nhưng phổ biến hơn cả là sá sùng hầm thuốc bắc, xào đỗ... Sá sùng phơi khô có thể dùng làm ngọt nước phở hoặc nướng lên cũng rất gịn và thơm. Sá sùng tươi có giá 250.000 - 300.000 đồng mỗi kg. Nhưng nếu đem về sấy khô th́ giá bán cao gấp 10 lần.