Mỹ đă rất nhún nhường với Bắc Kinh trong thời gian vừa qua với mong muốn Bắc Kinh kiềm chế được Triều Tiên về vũ khí hạt nhân. Nhưng Bắc kinh đă làm Mỹ thất vọng, các nhà lănh đạo Trung Quốc dường như đă tính toán sai. Rơ ràng họ đă không đáp ứng một cách đầy đủ quan ngại của Mỹ.
Ngày 3/7 hăng thông tấn Hàn Quốc Yonhap News cho hay, hôm thứ Hai Triều Tiên đă tuyên bố rằng: tên lửa của họ có thể bắn trúng bất kỳ mục tiêu nào trên trái đất một cách nhanh chóng và chính xác và không thể bị theo dơi.
3/7 là ngày truyền thống của lực lượng tên lửa chiến lược Triều Tiên.
Tuy nhiên ngày 3/7 năm nay, B́nh Nhưỡng không có tuyên bố nào đe dọa nhấn ch́m căn cứ quân sự Mỹ trong biển lửa như năm ngoái.
"Cơ hội cuối cùng" cho B́nh Nhưỡng
Cùng ngày 3/7, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đă tiếp cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Nhà Xanh, nhân dịp ông sang Seoul dự một cuộc hội thảo do một tờ báo tổ chức.
Ông Moon Jae-in kêu gọi B́nh Nhưỡng nhanh chóng quay trở lại bàn đàm phán, bởi rất có thể đây là cơ hội cuối cùng cho Cộng ḥa Dân chủ nhân dân Triều Tiên đối thoại.
Tổng thống Hàn Quốc nói với ông Obama, ông và Tổng thống Donald Trump đă đồng ư tiếp tục sử dụng các biện pháp trừng phạt gây áp lực như công cụ để phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, nhưng đồng thời vẫn tiến hành đối thoại.
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, ảnh: Reuters.
Ông Moon Jae-in nói với ông Obama:
"Chúng tôi đă thành công ngoài dự kiến trong cuộc gặp Tổng thống Donald Trump tuần trước, trong đó có một thỏa thuận tăng cường liên minh Mỹ - Hàn.".
Cựu Tổng thống Barack Obama bày tỏ sự ủng hộ với Tổng thống Moon Jae-in và chính quyền mới tại Hàn Quốc.
Ông Barack Obama lưu ư, chỉ cần dân ủng hộ th́ không có ǵ là không thể.
Trong một động thái khác có liên quan, báo The Guardian, Anh quốc ngày 4/7 cho biết, Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc Liu Jieyi đă cảnh báo một "thảm họa" nếu thế giới không t́m ra cách giảm bớt các cuộc xung đột với quốc gia láng giềng của họ ở Đông Bắc Á.
Sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Donald Trump với Chủ tịch Tập Cận B́nh hôm qua, Đại sứ Trung Quốc phát biểu trong cuộc họp báo tại trụ sở Liên Hợp Quốc:
"Nếu căng thẳng (trên bán đảo Triều Tiên) chỉ tăng lên th́ sớm muộn nó cũng vượt ra khỏi tầm kiểm soát và hậu quả sẽ là thảm họa.".
Ông cho rằng, khủng hoảng bán đảo Triều Tiên hiện nay là "rất, rất nghiêm trọng", các cường quốc nên chấp nhận và ủng hộ đề xuất đối thoại với B́nh Nhưỡng, không nên để quá lâu.
Donald Trump tăng sức ép lên Trung Nam Hải
Nikkei Asian Review, Nhật Bản ngày 4/7 cho biết, trong ngày hôm qua Tổng thống Donald Trump cũng đă lần lượt điện đàm với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh về thương mại và vấn đề Triều Tiên.
Tờ báo này cho hay, ông Donald Trump đă cố gắng kêu gọi ông Tập Cận B́nh "trực tiếp hành động" trước cuộc gặp lần thứ 2 của họ, dự kiến sẽ diễn ra bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20 khai mạc cuối tuần này tại Đức.
Người Trung Quốc dường như muốn giải thích những nỗ lực của họ đối với ông Donald Trump tại hội nghị thượng đỉnh sắp tới.
Tuy nhiên quăng thời gian hợp tác ngắn ngủi giữa Trung Quốc với Hoa Kỳ (về Triều Tiên) có vẻ như đă phải nhường chỗ cho một cái ǵ đó khác, Nikkei Asian Review b́nh luận.
The New York Times ngày 3/7 dẫn lời Giáo sư Cheng Xiaohe từ Đại học Nhân Dân ở Bắc Kinh, Trung Quốc b́nh luận:
Những hành động gần đây nhất của ông Donald Trump là cho ông Tập Cận B́nh "đồng ư điện đàm".
Cử chỉ này dường như cho thấy Trung Quốc đang t́m cách "duy tŕ sự ổn định và động lực" trong quan hệ với ông Donald Trump để ngăn chặn nhà lănh đạo Mỹ sử dụng các biện pháp khắc nghiệt hơn, ví dụ như một phản ứng quân sự.
Báo này cũng dẫn nguồn tin Kyodo News, Nhật Bản cho biết, ông Shinzo Abe đă ca ngợi quyết định của chính quyền Tổng thống Donald Trump đơn phương áp đặt lệnh trừng phạt 1 ngân hàng, 1 doanh nghiệp và 2 công dân Trung Quốc.
Hai nhà lănh đạo đồng ư sẽ tổ chức đàm phán 3 bên cùng Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in về vấn đề Triều Tiên bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20.
The Washington Post ngày 3/7 dẫn lời Tiến sĩ Bonnie Glaser từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế nhận định:
Trung Quốc đă tỏ ra tự tin rằng họ đă đạt được nhận thức chung với Hoa Kỳ sau hội nghị thượng đỉnh ở Mar-a-Lago và đánh giá các hành động cần thiết tối thiểu để đáp ứng yêu cầu của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Tuy nhiên các nhà lănh đạo Trung Quốc dường như đă tính toán sai.
Rơ ràng họ đă không đáp ứng một cách đầy đủ quan ngại của Mỹ về các ngân hàng, doanh nghiệp Trung Quốc dung túng các hoạt động bất hợp pháp của Triều Tiên.
Một chuyên gia Trung Quốc về chính sách đối ngoại từ chối tiết lộ danh tính v́ không được phép nói chuyện với truyền thông, nói với The Washington Post:
Bắc Kinh không muốn thấy một sự suy thoái trong quan hệ với Washington trước thêm Đại hội 19 Đảng Cộng sản Trung Quốc vào cuối năm nay.
Vị chuyên gia này b́nh luận:
"Trước các hành động gần đây của Mỹ, chính phủ Trung Quốc đă phải đáp trả công khai. Nhưng riêng phát biểu của ông Tập Cận B́nh tương đối kiềm chế.
Ông Tập Cận B́nh chỉ nói rằng đă có một số yếu tố tiêu cực trong quan hệ song phương (khi điện đàm với ông Donald Trump hôm qua).
Ông ấy không sử dụng những từ ngữ cường điệu hơn."
Reuters ngày 3/7 cho biết, cùng ngày ông Tập Cận B́nh lên đường đi thăm Nga.
Tân Hoa Xă tường thuật, ông Tập Cận B́nh nói với truyền thông Moscow rằng Trung Quốc và Nga duy tŕ liên lạc và phối hợp chặt chẽ, có quan điểm tương tự nhau trong việc phản đối triển khai hệ thống pḥng thủ tên lửa THAAD tại Hàn Quốc.
Hai nước sẽ cùng hợp tác hoặc độc lập thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền lợi của ḿnh.