Tổng thư kư NATO nói 18 trên 31 thành viên sẽ đạt mục tiêu chi 2% GDP cho quốc pḥng, sau khi Trump dọa bỏ rơi nước không chi đủ.
"Tôi dự tính 18 nước đồng minh sẽ chi 2% GDP cho quốc pḥng trong năm nay", Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg ngày 14/2 thông báo, song không nêu tên các nước.
Con số cao hơn mức 11 quốc gia năm 2023 và cao gấp 6 lần năm 2014, thời điểm chỉ có ba thành viên NATO đáp ứng được được mục tiêu quốc pḥng của liên minh. Ông Stoltenberg cho biết NATO sẽ đầu tư tổng cộng 380 tỷ USD cho hoạt động quân sự trong năm nay, tương đương 2% tổng GDP của khối và tăng 0,15% so với năm 2023.
Bộ Quốc pḥng Đức cùng ngày thông báo Berlin sẽ phân bổ 71,8 tỷ euro (76,8 tỷ USD) cho ngân sách quốc pḥng trong năm 2024, qua đó đáp ứng mục tiêu 2% GDP mà NATO đề ra. Bộ trưởng Quốc pḥng Pháp Sebastien Lecornu ngày 15/2 xác nhận Paris sẽ là một trong các thành viên NATO đạt được mục tiêu trong năm nay.
Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg phát biểu tại sự kiện ở Washington, Mỹ hôm 1/2. Ảnh: Văn pḥng Tổng thư kư NATO Jens Stoltenberg
Thông tin được công bố sau khi cựu tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 10/2 tiết lộ nội dung cuộc đối thoại với "lănh đạo một quốc gia lớn" tại hội nghị của NATO khi ông c̣n tại chức, trong đó ông Trump nói sẽ "khuyến khích Nga làm bất cứ thứ ǵ mà họ muốn" với thành viên NATO không đóng góp đủ ngân sách.
B́nh luận về phát biểu của ông Trump, ông Stoltenberg ngày 14/2 nói Mỹ nhận thức rơ tầm quan trọng của NATO đối với an ninh của Washington. "Mỹ chưa bao giờ phải hành động một ḿnh khi xảy ra chiến tranh", Tổng thư kư Stoltenberg nhấn mạnh.
Ông cũng cho rằng những chỉ trích gần đây về NATO không phải nhằm vào bản thân liên minh, mà là về t́nh trạng các thành viên của khối không đóng góp đủ tiền. Theo Tổng thư kư NATO, việc các nước châu Âu cam kết tăng chi tiêu quốc pḥng là bằng chứng cho thấy họ đă lắng nghe các thông điệp chỉ trích.
Trong thời kỳ tại nhiệm, cựu tổng thống Trump nhiều lần cảnh báo Mỹ sẽ không bảo vệ các đồng minh theo Điều 5 của NATO nếu họ không đáp ứng mục tiêu chi tối thiểu 2% GDP cho quốc pḥng. Ông Trump cũng từng dọa rút Mỹ khỏi liên minh, cho rằng tổ chức này đă "lỗi thời" và làm tiêu tốn quá nhiều tài nguyên của Washington.
Trung tướng về hưu Keith Kellogg, cố vấn chính sách hiện tại của cựu tổng thống Mỹ, ngày 14/2 đề xuất một hệ thống phân cấp cho NATO nếu ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử cuối năm nay.
Trong hệ thống này, một số thành viên của NATO sẽ được hưởng mức độ bảo vệ cao hơn nhờ tuân thủ tốt các quy định của khối, trong khi các nước chi dưới 2% GDP cho quốc pḥng sẽ không được hưởng chính sách pḥng thủ tập thể của liên minh. Trump chưa b́nh luận về đề xuất này.
Cựu tổng thống Trump đang dẫn đầu đường đua tranh đề cử của đảng Cộng ḥa và nhiều khả năng sẽ đối đầu với Tổng thống Joe Biden của đảng Dân chủ vào tháng 11.