Nhân vật đứng sau một đoạn video đưa ra hàng loạt những luận điểm vô căn cứ liên quan tới COVID-19 đă thu hút được hơn 8 triệu lượt xem chỉ trong tuần trước gây tranh căi là một nữ Tiến sĩ có bằng cử nhân ngành sinh học của ĐH Virginia và bằng Tiến sĩ ngành sinh học phân tử của ĐH George Washington.
Nhiều thuyết âm mưu về COVID-19 đă xuất hiện kể từ khi đại dich bắt đầu (Ảnh: Getty)
Trong một đoạn video đăng tải trên YouTube hôm đầu tuần trước, một người phụ nữ đă nói về một âm mưu bí ẩn, hăo huyền mà một số nhân vật nổi tiếng trên thế giới như Bill Gates và Tiến sĩ Anthony Fauci đang ngấm ngầm thực hiện nhằm lợi dụng đại dịch COVID-19 để thu lợi ích về tài chính và quyền lực
Trong đoạn video dài 26 phút, người phụ nữ này đă mô tả cách mà Tiến sĩ Fauci – Giám đốc Viện Các bệnh truyền nhiễm và Dị ứng Quốc gia Mỹ, hiện đang là nhân vật dẫn dắt nhóm tác chiến ứng phó COVID-19 của Mỹ - chôn vùi nghiên cứu của bà liên quan tới tổn hại mà vaccine gây ra cho hệ miễn dịch ở người. Bà tuyên bố rằng, chính hệ miễn dịch bị suy yếu đă khiến con người dễ bị mắc những căn bệnh như COVID-19.
Đoạn video trên – thực ra chỉ là một phân đoạn trong một phim tài liệu dài hơn có tên “Plandemic” – đă nhanh chóng nhận được sự chú ư của những người theo chủ nghĩa chống vaccine, nhóm QAnon chuyên đưa ra thuyết âm mưu và các nhà hoạt động thuộc phong trào Reopen America (Mở cửa lại nước Mỹ), thu hút hơn 8 triệu lượt xem.
Và đoạn video này cũng giúp cho người phụ nữ trên – Tiến sĩ Judy Mikovits, 62 tuổi, một nhà khoa học ít danh tiếng – trở thành “ngôi sao” mới trong việc phát tán thông tin sai lệch về COVID-19.
Theo New York Times, sự đi lên của bà Mikovits không chỉ nhờ vào đoạn video trên YouTube mà c̣n dựa vào một cuốn sách mà bà xuất bản trong tháng 4 có tiêu đề “Plague of Corruption” (Bệnh dịch suy đồi), trong đó tự mô tả bản thân như một người đấu tranh với sự giả dối trong khoa học. Trong những tuần gần đây, bà Mikovits đă trở thành nhân vật được yêu thích bởi các trang tin cực hữu như The Epoch Times hay The Gateway Pundit.
Sự trỗi dậy của Tiến sĩ Mikovits là sự kiện bất ngờ mới nhất trong cuộc chiến thông tin giả liên quan tới virus corona chủng mới. Nhiều người tung thuyết âm mưu đă lợi dụng t́nh trạng bất chắc và sự lo sợ của người dân trên khắp thế giới.
Những người này từng đưa ra thuyết âm mưu cho rằng tỷ phú Bill Gates, đồng sáng lập Microsoft, và Tiến sĩ Fauci là những người đă gây ra đại dịch COVID-19. Cũng chính nhóm này thúc đẩy giả thuyết cho rằng sóng 5G có thể là nguyên nhân khiến người ta nhiễm COVID-19.
Tiến sĩ Mikovits hiện chưa có b́nh luận nào liên quan tới đoạn video mà bà tung lên mạng.
Bất ngờ nổi tiếng
Tiến sĩ Judy Mikovits thời c̣n làm việc tại Viện Whittemore năm 2011 (Ảnh: AP)
Bà Judy Mikovits có bằng cử nhân ngành sinh học của ĐH Virginia và bằng Tiến sĩ ngành sinh học phân tử của ĐH George Washington. Trong khoảng 1992 – 2001, bà làm việc tại Viện Ung thư Quốc gia, sau đó là Giám đóc nghiên cứu của Viện Whittemore Peterson từ năm 2006 đến 2011. Năm 2011, sau khi nghiên cứu của bà về hội chứng mệt mỏi măn tính (CFS) bị bác bỏ, bà bị Viện Whittemore sa thải.
Việc bà Mikovits nổi trên mạng là rất bất ngờ. Theo dữ liệu từ Zignal Labs, trước đây bà hiếm khi được nhắc đến trên các nền tảng mạng xă hội.
Nhưng đến tháng 4 vừa qua, Tiến sĩ Mikovits bất ngờ nhận được 800 lượt đề cập tới mỗi ngày. Trong tháng đó, Darla Shine – vợ của Bill Shine, cựu cố vấn của Tổng thống Donald Trump – đă ngợi khen cuốn sách của bà Mikovits trong một đoạn tweet. Các đoạn video phỏng vấn Mikovits vè đại dịch COVID-19 của The Epoch Times cũng nhận được hơn 1,5 triệu lượt xem trên các nền tảng mạng xă hội.
Và sau đó là sự xuất hiện của video trích từ phim tài liệu “Plandemic”, càng khiến bà Mikovits nổi như cồn. Đoạn video này được sản xuất bởi Mikki Willis – người từng tham gia tạo nên các đoạn video tranh cử có tiếng như “Bernie or Bust” và “Never Hillary” trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016.
Ảnh hưởng ngoài đời thực
Tấm biển có ḍng chữ "Plandemic" xuất hiện trong cuộc biểu t́nh ở Oregon, Mỹ hôm 2/5 cho thấy thuyết âm mưu của Tiến sĩ Mikovits lan rộng đến thế nào (Ảnh: NBC News)
Các luận điểm mà bà Mikovits đưa ra trên mạng bắt đầu lan tràn trong thế giới thực, trong đó có nhận định vô căn cứ cho rằng “đeo khẩu trang thực sự kích hoạt virus trong người bạn”. Hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy việc đeo khẩu trang lại có thể kích hoạt virus và khiến người ta bị bệnh.
Thế nhưng, luận điểm này lại thực sự gây ảnh hưởng. Trong hôm thứ Năm tuần trước, ở Sacramento, bang California, một người phụ nữ đứng bên ngoài ṭa nhà trụ sở chính quyền, giơ tấm biển có ḍng chữ: “Các người có biết Tiến sĩ Judy Mikovits là ai không? Đừng bảo rằng tôi cần một chiếc khẩu trang ngu ngốc nữa”.
Cả YouTube và Facebook đều đă gỡ bỏ “Plandemic”, nói rằng nó phát tán thông tin không chính xác về COVID-19 có thể gây tổn hại cho cộng đồng. Nhưng đoạn video trên vẫn tiếp tục lưu hành do nhiều người cóp lại và đăng tải lại. Twitter đă phải dán nhăn “unsafe” (không an toàn) đối với ít nhất một đường link có nhắc tới Tiến sĩ Mikovits, và chặn hashtag #PlagueOfCorruption và #Plandemicmovie trên phần xu hướng và t́m kiếm.
Tiến sĩ Mikovits đă công kích Tiến sĩ Fauci từ ít nhất là năm 2018. Nhưng những phát ngôn của bà đến bây giờ mới nhận được sự chú ư, đặc biệt là phát ngôn cho rằng ông Fauci bí mật thực hiện một âm mưu nhằm làm suy yếu và hạ uy tín của Tổng thống Trump.
Bà Mikovits nói rằng ông Fauci đă công kích các nghiên cứu của bà từ những năm 1980, khi bà đóng góp nghiên cứu cho Viện Ung thư Quốc gia với tư cách một sinh viên. Trong đoạn video được chia sẻ trên mạng, Tiến sĩ Mikovits cáo buộc ông Fauci can thiệp vào nghiên cứu về H.I.V của bà để kiếm tiền từ bệnh nhân, đe dọa bà và sau đó nhận hết công lao trong lĩnh vực điều trị H.I.V.
Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy ông Fauci và bà Mikovits từng tiếp xúc, gặp gỡ nhau. Tuần trước, trong một tuyên bố gửi tới website chuyên xác thực thông tin Snopes, Tiến sĩ Fauci bác bỏ thông tin cho rằng ông từng đe dọa bà Mikovits: “Tôi không hiểu bà ta đang nói về điều ǵ”.
Hiện có bằng chứng cho thấy một số thành viên của các nhóm chuyên đưa ra thuyết âm mưu đă cố gắng biến bà Mikovits thành một ngôi sao, và phát tán câu chuyện của bà.
Zach Vorhies, cựu nhân viên YouTube từng giúp nhóm QAnon phát tán các thuyết âm mưu, đă khởi động một chiến lược trên GoFundMe vào ngày 19/4 có tiêu đề “Giúp tôi thúc đẩy người thổi c̣i Judy Mikovits”.
Chỉ một ngày trước khi chiến dịch GoFundM bắt đầu, một tài khoản mới tạo cho Tiến sĩ Mikovits đă viết trên Twitter: “Lời cảm ơn gửi tới Zach Vorhies v́ đă giúp đỡ tôi đến với Twitter!”. Đoạn tweet này được tweet lại 400 lần và nhận được hơn 2.200 lượt like. Tài khoản này được hơn 111.000 người đăng kư theo dơi chỉ trong ṿng chưa đầy 1 tháng.
Sự nổi tiếng bất ngờ của bà Mikovits cũng làm tăng doanh số cuốn sách mới của bà. Trong tuần qua, cuốn “Plague of Corruption” của bà đă được đẩy lên vị trí Số 1 trong danh sách best-seller của Amazon. Cuốn sách này “cháy hàng” trong hôm thứ Sáu tuần trước. Amazon nói rằng nội dung cuốn sách này không vi phạm các hướng dẫn về nội dung của công ty họ.