CHƯƠNG 4
Tôi đi gặp mẹ để đi đến quyết định cuối cùng cho chuyện có bảo lănh cha tôi hay không ? Mẹ tôi biết trước cuộc gặp này nên có lẽ mẹ đă chuẩn bị chu đáo cho một lần nói hết với con. Tôi như người bạn của mẹ tôi nơi một góc nhà hàng xa lạ, hai người phụ nữ Việt Nam lạc lơng trong cái nhà hàng Mỹ như đôi bạn dạt trôi đến nơi này từ địa ngục trần gian.
Mẹ tôi ăn mặc đẹp, nét đẹp trời cho… rồi tiếc ! Nên ông ấy ganh tỵ với mẹ tôi hoài . Lâu lắm rồi, tôi mới nh́n kỹ mẹ ḿnh bằng con mắt khách quan để hiểu thêm v́ sao mẹ khổ !
Người đàn bà nào không ham nhan sắc ! Và đó là nguồn gốc của bất hạnh bản thân cùng những liên lụy đến đời sau… những nghĩ suy miên man trong đầu tôi không trốn chạy được ánh mắt mệt mỏi của mẹ ḿnh. Mẹ tôi dở lại từng trang đời cho đứa con nghe như nước đă qua cầu ! Cầu bao nhiêu nhịp ḷng sầu bấy nhiêu…

Mẹ tôi nói :
"…mẹ không trả lời những câu hỏi của con, khi con c̣n quá nhỏ. Đến khi nói được với con th́ tự con thấy không nên hỏi mẹ nữa !
Cảm ơn con đă xử sự với mẹ bằng sự chia sẻ thầm lặng đó !
Nhưng hôm nay, mẹ nói hết một lần với con về xuất xứ của con và cả xuất xứ của mẹ nữa, khi định mệnh đă không buông tha ḿnh…
Biến cố 1975 đă liệng mẹ ra khỏi Viện mồ côi với tuổi đời 16, thân xác trưởng thành hơn đồng lứa, có lẽ hai người sinh ra mẹ cũng khá đẹp đô i.
Mẹ không biết đi về đâu, làm ǵ để sống ?... Khi trong tay chỉ có vốn tiếng Pháp ở tŕnh độ biết đọc, biết viết mà các d́ Phước đă dạy cho mẹ ; một chút tài may vá, thêu thùa học được trong Viện mồ côi .
Mẹ với người bạn thân trong Viện đă đói khát nhiều ngày mới xin được việc ở đợ cho một gia đ́nh mà trước mặt tiền đường là tiệm may.
Người bạn của mẹ phải ở nhà dưới lo cơm nước, giặt giũ. Mẹ biết cắt may nên được bà chủ may mặc cho dễ coi để đứng tiệm ở nhà trên, dù thời ấy cũng chẳng ai may mặc ǵ nhiều .
Tưởng cuộc đời có ăn có mặc được yên thân, ai dè ông bà chủ bảo coi nhà cho gia đ́nh họ đi chơi Đà lạt dăm hôm. Họ không trở về nữa. Họ đă vượt biên .
Công an đến niêm phong nhà cửa, tịch thu tài sản. Mẹ với người bạn bị bắt đưa về Phường để điều tra !
Thuở ấy, hai đứa trẻ mồ côi đâu biết được cạm bẫy ngoài đời. Đó chỉ là cái cớ cho họ đưa hai đứa con gái mồ côi ngờ nghệch về hành lạc, chứ ai đi bắt đám con ở làm ǵ !
Cả hai đứa bị hăm hiếp tập thể trên tầng ba của ngôi nhà lầu, bất kể ngày đêm… Hai (chị em) mẹ quyết định tự tử.
Cô chị nhảy lầu trong hoàn cảnh không mảnh vải che thân. Mẹ nhảy theo không thoát v́ bị níu lại. Người chị chết thảm trên lề đường đêm khuya, chắc cũng không được chôn cất ǵ đâu.
Sáng hôm sau, họ giải mẹ lên công an quận để xoá dấu cái chết đêm qua của bạn mẹ. Từ quận giải đi tiếp đến đâu th́ mẹ không biết ! Chỉ biết trên xe có chú Tư của con.
Dọc đường, đồng bọn của chú Tư giải cứu, cướp tù . Họ bắn nhau với công an. Trong hỗn loạn tiếng súng, chú Tư nói mẹ chạy theo chú chứ ở lại th́ họ xử bắn mẹ. Mẹ chạy theo chú Tư… để ân hận suốt đời.
Chú, đưa mẹ về nhà bà nội con, rồi đi biến đến mấy tháng. Mẹ không có khái niệm về một gia đ́nh v́ nhỏ lớn ở trong Viện mồ côi. Mẹ chỉ biết so sánh gia đ́nh bà nội với gia đ́nh tiệm may và thấy khác xa, thế thôi. (Con cứ nhớ lại năm con 16 tuổi và sự khờ khạo của ḿnh th́ mẹ khờ gấp đôi con v́ mẹ ở trong Viện mồ côi nhỏ lớn. Không biết ǵ về đời sống bên ngoài).
Có bà hàng xóm với bà nội, xúi mẹ trốn đi v́ bà nội là người hành nghề chứa chấp măi dâm, đó. Nhưng mẹ biết trốn đi đâu, khi miếng băng vệ sinh, mẹ cũng phải xin bà nội v́ mẹ đâu có đồng nào trong túi để tự mua.
Mẹ ở nhà nội như con ở, trong tủi nhục cũng có cái mừng là ḿnh không bị có thai với đám công an. Mẹ bắt đầu hiểu biết về chuyện đó từ bà hàng xóm của bà nội. Mấy d́ Phước chỉ dạy mẹ phải giữ ǵn vệ sinh thật kỹ, hàng tháng thôi. Các d́ không dạy chuyện hơn.
Nhưng ông nội con đă hăm hiếp mẹ đến có thai.
Lần ông đang hăm hiếp mẹ th́ chú Tư đột ngột về nhà, vô pḥng. Chú, rút dao găm và đâm chết ông nội ngay trên người mẹ. Chú kéo xác ông xuống gầm giường v́ đang trưa.
Đến đêm, chú Tư với bác Hai của con đưa xác đi đâu th́ mẹ không biết. Mẹ lên cơn sốt v́ khủng hoảng tinh thần triền miên mấy ngày. Bà nội cho uống thuốc bắc, đối xử tử tế ra mà mẹ không biết ?
Khi biết th́ đă thành kẻ giết người v́ thuốc đó là thuốc trục thai. Mẹ nhớ suốt đời chỗ bờ sông mà bà nội đă ném cái thai xuống ḍng nước… trôi đi.
Sau đó, mẹ lại có thai v́ chú Tư hăm hiếp. Tiếp theo, chú Tư đi tù bất ngờ v́ chú là người đâm thuê chém mướn.
Tới bác Hai ra tù, (anh em họ vào tù ra khám như đi chợ).
Bác Hai về nhà cũng bất thường như chú Tư, bác Hai cũng hăm hiếp mẹ như chú Tư. Mẹ biết ḿnh đă có thai với chú Tư nhưng không nói ra v́ sợ bà nội cho uống thuốc nữa. Mẹ không muốn giết người.
Con hiểu ! Khi bụng mẹ lớn rồi, mà vẫn chưa có tiền và có cách để trốn đi th́ bà nội bắt uống thuốc phá thai như lần trước. Mẹ đă biết gian ngoa, nói dối từ cuộc sống dạy ḿnh. Mẹ cầu cạnh bác Hai che chở và nói dối với bác :
" Cái thai trong bụng mẹ là con của bác Hai. Con ra đời như thế đó !"[
(Tôi điếng người khi h́nh dung ra gương mặt chú Tư… lờ mờ trong trí nhớ! Gương mặt mà những khi thằng Thắng ngủ kḥ trên sofa… tôi nh́n mặt nó rồi nổi da gà v́ vừa thương vừa giận mà tôi không bao giờ hiểu được v́ sao ?
Tôi giải thích cho ḿnh không thoả đáng khi nghĩ thương v́ là chị em ; giận v́ nó gieo tai họa cho gia đ́nh nghiêm trọng. Nó không biết thương chú Thành chút nào hết ! Tôi giận nó để rồi thương trong ṿng lẩn quẩn .
Sao nó lại giống người đàn ông mà tôi ghê sợ nhất là chú Tư ! Cha tôi là chú Tư . C̣n ǵ cay đắng hơn trong đời tôi ?!)
Qua cơn xúc động nhất thời, tôi không muốn nghe thêm về gia đ́nh bên nội tôi nữa ! Nhưng tôi nghe v́ thương mẹ tôi. Tôi hiểu ḷng người đàn bà được nói ra những khổ tâm sẽ dễ chịu lắm! Nên mẹ tôi nói tiếp:
" Bác Hai thích mẹ th́ đúng hơn thương. Những người nhà nội mà biết thương ai ! Mẹ cũng không hiểu v́ sao họ thích khi trong tay họ biết bao nhiêu cô gái trẻ . Bác Hai làm khai sanh cho con để pḥng khi chú Tư ra tù th́ không tranh chấp nữa v́ mẹ đă như là vợ bác Hai. Bác đưa mẹ qua sống ở căn nhà mà ḿnh đă từ đó ra đi…
Khi chú Tư ra tù (vượt ngục hay được thả th́ mẹ không biết). Chú Tư lầm ĺ tới đáng sợ ! Lui tới nhà ḿnh khi bác Hai vắng nhà và hăm hiếp mẹ. Sự chống đối của mẹ hoàn toàn không có v́ chỉ thiệt thân với những trận đ̣n không tả nổi. Mẹ thật sự không biết thằng Thắng là con bác Hai hay con chú Tư.
Chỉ sau này, căn cứ vô tính t́nh của nó th́ mẹ đoán nó là con chú Tư.
Phần bác Hai con, là người nghiện rượu, x́-ke ma túy. Nên mẹ càng tin là thằng Thắng con chú Tư. Mẹ đối phó với hoàn cảnh ḿnh là gian ngoa, nói dối… với chú Tư để bảo vệ cái thai thằng Thắng v́ mẹ không muốn giết người - dù mới là phôi thai . Trong hoàn cảnh của mẹ lúc ấy, không có chọn lựa !
Chú Tư đánh bác Hai suưt chết v́ bác Hai cướp mẹ trên tay chú Tư , bác Hai trở mặt tố cáo chú Tư giết ông nội tại nhà. Sau này mẹ biết ra, ông nội cũng không phải là chồng bà nội.
Ông có gia đ́nh và chỉ lui tới với bà nội theo lối già nhân ngăi non vợ chồng. Ông là cán bộ, đă che chở cho bà nội làm ăn phi pháp. Nên chính bà nội cũng nổi ghen với mẹ v́ bị ông bỏ rơi.
"Trong t́nh thế gia đ́nh tranh giành bát nháo đó, họ thi nhau trút giận lên mẹ là vậy ! Mẹ hiểu chú Tư có t́nh cảm với mẹ hơn nhưng kẹt người anh tán tận, người mẹ bất nhân .
Mẹ không muốn chú Tư giết bác Hai v́ ḿnh - dù họ tàn ác như nhau, nhưng là chuyện của họ! Không nên xui anh em người ta giết nhau để ḿnh mang tội. Người ta có tàn nhẫn với ḿnh th́ để bề trên xét xử.
Sau khi thằng Thắng ra đời, bác Hai không làm khai sanh cho nó v́ nghe lời người ngoài, bà nội… rồi tin nó là con chú Tư.
Bác trở nên tàn độc với mẹ hơn, những lúc không tiền uống rượu, chích x́-ke, bác Hai bắt mẹ tiếp khách tại nhà để ông lấy tiền uống rượu và chích. Giai đoạn này th́ mẹ đă học được cách tránh thai từ những cô gái trong nhà chứa của bà nội.
Chú Tư thù bác Hai về việc bắt mẹ tiếp khách, điều đó th́ mẹ biết ! Nhưng chú bị người ta đâm ḷi ruột trong những tranh chấp ngoài đường, cũng là việc làm ăn của chú. Chú về nhà nội nằm dưỡng thương mấy tháng.
Giai đoạn đó, mẹ chỉ muốn tự tử v́ tủi nhục . Nhưng hai con ḿnh ai nuôi ? Mẹ rối trí dữ lắm ! Mẹ nhớ những người khách hiền lành, họ thật sự có nhu cầu giải quyết sinh lư đơn thuần.
Họ thương cảm những cô gái điếm bằng những đồng tiền dấm dúi cho riêng trong khi hành lạc v́ họ dư biết số tiền trả cho ông , bà tú th́ bản thân người gái đĩ đâu có bao nhiêu, thậm chí không được đồng nào trong những hoàn cảnh bị khống chế.
Mẹ chắt chiu tiền đó để chờ cơ hội dẫn tụi con trốn đi nơi khác, sống. Mẹ có mua cho chú Tư gói thuốc lá, tô hủ tiếu… không phải v́ t́nh cảm của mẹ với chú mà đơn giản - chú là cha của tụi con. Mẹ phải có trách nhiệm với ông ấy cho tới khi tụi con trưởng thành. Suy nghĩ của mẹ lúc ấy là như thế.
Khi chú b́nh phục lại th́ nói mẹ dẫn tụi con lên Long Khánh sinh sống. Chú sẽ giúp đỡ về tài chánh và sẽ sinh sống với mẹ như vợ chồng. Nhưng mẹ tưởng tượng ra tương lai của tụi con… th́ trốn đi làm chi ? Mẹ có mưu đồ trốn chạy nhưng với hai con thôi . Đó là căn nguyên của những trận đ̣n tàn tạ mà bác Hai với chú Tư đă trút lên mẹ.
Chuyện người đàn bà son phấn xuất hiện ở nhà ḿnh để bắt đầu một cuộc ra đi của ba mẹ con ḿnh, mẹ vẫn tin là Ơn trên đă cho ḿnh một lối thoát.
Bên ngoài cửa kính của nhà hàng, lá thu bay xào xạc về đâu ? những chiếc lá tụ ở một góc parking th́ mục rữa theo thời gian.
Tôi theo chiếc lá bay một ḿnh trên parking mênh mông - vô định ! Không c̣n tập trung nổi để nghe mẹ tôi nói, nhưng mẹ cứ nói như không c̣n cách nào dừng lại được !
Từ khi ngủ chợ th́ con biết rồi. Những lần về Việt Nam th́ con cũng đă có trí nhớ. Hôm nay, mẹ chỉ nói về lần mẹ về một ḿnh. Sau khi xây mộ cho d́ Hai, (là các d́ muốn mẹ về chơi chứ không ai cần tiền của mẹ.)
Lần đó, chú Thành đă chuyển về cho dượng Ba hai chục ngàn đô la, nên khi mẹ về tới là có hai chục ngàn và năm ngàn trong bóp tay của mẹ.
Mẹ rời Vĩnh Long với tiền bạc c̣n nguyên v́ không d́ nào cho mẹ chi trả ǵ hết. Mẹ lên Sài g̣n với tâm nguyện thực hiện những điều ḿnh đă nghĩ trước đó.
Mẹ t́m lại xóm xưa để thăm d́ Hường, (D́ bây giờ khổ lắm! Con cái cũng nghèo nên không nhờ được ǵ. Người chồng th́ y như bác Hai - x́-ke, nghiện rượu. Thiệt là khổ cho d́.
Mẹ cho d́ mười ngàn đô la để sửa sang lại ngôi nhà đă mục nát tới hết cỡ.
Bỏ nhà bank cho d́ mười ngàn đô la để d́ có thể sống bằng tiền lời từ nhà bank, chứ tuổi tác chưa già nhưng sức khoẻ yếu kém của d́ th́ chắc chắn khổ tới chết.
Mẹ có đến bờ sông để thắp cây nhang xin lỗi người anh/ chị của con, mẹ đă bỏ nó mấy chục năm trời lạnh lẽo ngoài bờ sông - dù mới là phôi thai nhưng nó đă có linh hồn.
Không ngờ d́ Hường là người chị em mà Ơn trên đă ban cho mẹ. D́ nghèo vậy mà cũng đă xin lễ cầu siêu cho nó, rước vong linh nó vô Chùa để cầu siêu theo tín ngưỡng của d́.
Mẹ nhớ hoài về hai bộ quần áo mà d́ đă mua cho tụi con - hôm tụi con theo ngoại về quê - là tiền giành dụm của một đứa rửa tô ngoài chợ. Hôm mẹ xuất viện, ông bà ngoại phải lén đưa mẹ xuống ghe (sợ gia đ́nh nội biết được th́ không biết điều ǵ xảy ra cho mẹ).
Vậy mà trước lúc ông ngoại nhổ sào cho ghe đi, d́ Hường có mặt kịp thời. D́ đặt chồng tô đi thu gom từ những bạn hàng ở chợ xuống đất, d́ xuống ghe và ôm mẹ khóc hết nước mắt. Khi ghe đă đi rồi, mẹ mới biết được d́ đă lén đút hết cuộn tiền đi thu tiền hủ tiếu vô túi áo mẹ.
Nghe bà ngoại nói, d́ bị đ̣n cũng tan xương nát thịt v́ tội ăn cắp số tiền đó.)

Bao năm nay, mẹ cứ tâm niệm là mẹ c̣n thiếu người chị em một trận đ̣n, thiếu d́ Hường cái t́nh nghĩa người dưng mà hơn cả ruột thịt.
Mẹ không ghé thăm bà nội hay bác Hai, v́ chẳng có ǵ cho mẹ thăm. Nhưng d́ Hường có cho mẹ hay là chú Tư đang ở tù v́ vận chuyển x́-ke ma túy, chờ ngày ra pháp trường chứ không phải tù ngồi một thời gian như những lần trước.
Mẹ suy nghĩ thật kỹ và tự đi thăm ông. Lúc đối mặt nhau ở nhà tù, ông nói :
"Ông đă cầu nguyện cho được gặp lại mẹ một lần. Và ông đă măn nguyện".
Những câu xin lỗi của một người ăn năn thật hay giả th́ mẹ không quan tâm, Mẹ chỉ nói với ông:
"Tôi, không đến đây để thăm ông. Tôi đến đây chỉ để nói với ông: Những ǵ ông đă gây ra cho tôi th́ tôi bỏ qua !
Những ǵ gọi là giúp đỡ tôi lúc khốn khổ th́ tôi trả ơn ông bằng cách cho ông biết : Hai đứa con tôi đă nên người…" Mẹ không muốn nói thêm nên ra về.
V́ mẹ không yên tâm lắm về cuộc sống của d́ Hường nên đă để lại địa chỉ cho d́ Hường liên lạc khi túng thiếu và cần mẹ giúp đỡ. Theo d́ Hường cho biết qua thơ th́ người chồng của d́ đă ăn cướp hết tiền sửa nhà (nên nhà cũng chưa sửa được ǵ mà tiền th́ đă hết).
Phần tiền trong nhà bank th́ ông không lấy ra được nhưng đánh đập d́ mỗi tháng khi lấy ra tiền lời nhưng không đưa cho ông. Tóm lại, mẹ cũng không giúp được d́ sướng hơn mà làm cho d́ c̣n khổ hơn không có tiền. Thật là đau khổ.
D́ cũng cho mẹ biết :
Sau lần mẹ vô thăm chú Tư trong tù th́ ông đă tự tử chứ không đợi ngày bị đưa ra pháp trường. Mẹ không ăn năn, hối hận ǵ về việc đó ! Biết ông là cha của tụi con, và mẹ nghĩ ông ấy đă để lại một chút con người cho con cái không quá xấu hổ về người cha - như thế cũng tốt!
Chuyện ông chồng của d́ Hường đă đánh cắp địa chỉ của mẹ để đưa cho bác Hai với thoả thuận ǵ giữa họ th́ mẹ không biết. Mẹ chỉ tŕnh bày hết sự thật cho con quyết định có bảo lănh bác Hai sang đây hay không ? Cho con hiểu rơ hết những điều mà bao năm qua mẹ đă không nói ! Con thương hay oán trách mẹ th́ mẹ cam chịu khi không thể làm ǵ hơn được…"
Vậy là bức màn u uất về bản thân tôi đă được vén lên rơ ràng.
Xét về mọi mặt… th́ tôi không nên bảo lănh bác Hai sang đây làm ǵ! Nhưng ḷng riêng tôi cứ muốn đưa ông sang đây để ông tận mắt thấy được hạnh phúc mà mẹ tôi đang có. Để ông thấm thía tội ác mà ông đă gieo cho người vô tội th́ về sau :
Người hiền vẫn được trời thương, người ác vẫn bị trừng phạt. Tôi muốn ông sống thật lâu để chết ṃn trong bơ vơ và đau khổ ở xứ người, hơn là để ông chết với một cơn say thuốc phiện quá liều bằng cách gởi tiền về cho ông ăn hút ngập mặt; chết vô thừa nhận như một kẻ vô lại.
Những thù oán xưa cũ đă cho tôi nghị lực để hoàn thành ư nguyện từ mỗi miếng giấp khai sanh - xét ra chẳng có giá trị ǵ !
Tờ khai sanh như tờ giấy lộn với cái mộc đỏ của cấp Phường, là đơn vị hành chánh cấp địa phương, vừa vô nghĩa, vừa nực cười… Nhưng ḷng riêng đă quyết nên tôi không ngại tốn kém.
Tôi thực hiện bằng được một cuộc trả thù xứng đáng cho những ǵ mẹ con tôi đă chịu đựng từ mấy mươi năm qua và tới hết đời chúng tôi không chừng !
Tánh t́nh em tôi có dịu lại từ khi Ơn trên đă sai phái người vợ hiền ngoan của nó đến giúp nó làm lại cuộc đời. Nhưng tôi biết trong ḷng nó chẳng bao giờ có b́nh an - nhất là những lúc mẹ tôi đau đớn với nội tạng hư hao v́ bị hành hạ xưa kia…
Ngày, vợ chồng tôi ra phi trường đón bác Hai - với danh nghĩa cha tôi. Tôi thề không khoan nhượng trong cuộc trả thù này. Nhưng bề trên không muốn cho tôi trở thành một người độc ác.
Người đàn ông răng hô, da trắng xanh đến bệnh hoạn, nói giọng Bắc đặc… th́ chắc chắn không phải bác Hai tôi v́ gia đ́nh nội tôi người miền Nam.
Tôi chưng hửng, không biết đối phó ra làm sao trong trường hợp mà ḿnh không lường trước được. May là chồng tôi tỉnh táo, anh nói chuyện với tôi bằng tiếng Anh và dùng toàn tiếng lóng v́ không biết ông Bắc này có biết tiếng Anh không ?
Chồng tôi đă b́nh tĩnh để suy xét :
- "… Ba em (bác Hai) đă khôn hơn em tưởng ! Ông qua đây làm ǵ cho em trả thù ? Ông đă nhường chuyến xuất ngoại này cho một tội phạm trong nước hay cán bộ bị truy nă v́ lư do ǵ đó ?... th́ anh không cần biết ! Bác Hai ôm một đống tiền, tha hồ ăn hút ở Việt Nam, không sướng hơn sang đây cho em trả thù !
Ông này đủ tiền mua một chuyến xuất ngoại và qua mặt chính quyền th́ ông ấy là tay ghê gớm bên Việt Nam. Anh nghĩ, ra khỏi phi trường, ông ta sẽ bỏ trốn ḿnh. Chuyện c̣n lại là chúng ta đối mặt với luật pháp ở đây là không khai báo khi đón nhận thân nhân giả mạo…"
- "…. Em hết biết tính sao rồi! Anh tính toán giùm em."
Chồng tôi cho biết :
- "Nếu ḿnh tố cáo ông ấy ngay trong phi trường th́ ḿnh vô tội. Ông ấy, không phải người tốt cho ḿnh áy náy hay hối hận ǵ đâu ! Phần bác Hai của em bên Việt Nam cũng không yên nếu ông này không trót lọt bên đây ! Có thể tay chân ông này sẽ đ̣i lại tiền bằng máu của bác Hai. Nhưng những người không đáng giúp này th́ rất cần trừng trị…"
Tôi đồng ư với chồng tôi nên anh giả đi vô toilet để gọi cảnh sát. Ông Bắc đúng như chồng tôi tiên đoán, ông cũng giả đi toilet nhưng trốn chạy! Ong ta là tội phạm cỡ nào bên Việt Nam th́ tôi thật thà không biết!
Chồng tôi đă giúp tôi qua được những rắc rối điên đầu với cảnh sát cho tới khi họ tóm được thủ phạm của một vụ lừa đảo sở Di Trú Hoa kỳ.
Nhiều lần ngồi nhớ lại chuyện ân oán này. Tôi hiểu biết hơn về ḷng ḿnh với những ân oán của con người. Tôi nghĩ… Hăy để bề trên phán quyết thay ta.
Phan
------------------------------------------------------
* Lời người viết.
Cảm ơn nhân vật
"tôi" trong bài ghi chép của Phan. Cảm ơn bạn đă cho nhiều người suy nghĩ về t́nh yêu và hận thù trong những hoàn cảnh tương tự với bạn. Lớn hơn là suy nghĩ về t́nh yêu và hận thù trong thời đại chúng ta.
Cảm ơn nhân vật
"mẹ" đă đồng ư cho phổ biến trên trang báo về cuộc đời không may nhưng kết thúc khá có hậu của bà.
- Như một thông điệp chia sẻ cùng bạn đọc:
Ở hiền gặp lành không bị ảnh hưởng ǵ từ văn minh và khoa học kỹ thuật. Con người muôn đời - gieo gió gặt băo - ở hiền gặp lành.
Chân thành cảm ơn qúy vị
Người ghi chép
Phan