01/02/20
(Washington Post) – Một trong những điểm tranh căi luận tội của lănh đạo Cộng hoà nhằm bênh vực Tổng thống Donald Trump rơ ràng: Đúng là viện trợ quân sự Mỹ cho Ukraine bị tạm giữ lại, nhưng cũng đă được phát hành mà không có chuyện có qua có lại nào xảy ra. V́ vậy, không có chuyện ǵ trái khoáy ở đây.
Kate Brannen
Lập luận này vào hôm thứ 5 bị hứng đ̣n tương đối nặng.
Kư giả Kate Brannen của Just Security có trong tay bản copy những email trao đổi gốc, không bị bôi xoá, giữa Văn pḥng Quản trị và Ngân sách OMB và Bộ Quốc pḥng bàn về vấn đề đóng băng viện trợ quân sự cho Ukraine.
Điểm đáng chú ư lớn nhất là nội bộ Ngũ Giác Đài rất quan ngại về tính hợp pháp và bền vững của việc này. Bất chấp như vậy, viên chức OMB thông báo, “Chỉ thị rơ ràng từ Tổng thống Mỹ là tiếp tục giữ lại viện trợ” mà không đưa ra bất cứ lời giải thích nào.
Nhưng điểm đáng chú ư hơn nữa, sự thật này được che đậy đến bao nhiêu.
Những email trên trước đây được công bố nhưng bị bôi đen, nhiều phần bị bôi xoá một cách khó hiểu và đáng ngờ, bao gồm, những vấn đề pháp lư lập đi lập lại, những câu hỏi căn bản về vấn đề giữ lại viện trợ, và những cảnh báo nếu quá trễ trong năm tài khoá (30 tháng 9) th́ một số tiền sẽ không bao giờ đến tay Ukraine.
Sự thật sau đó có vẻ như c̣n bị che đậy gấp đôi, trong một trao đổi chính thức. Cố vấn pháp lư của OMB Mark Paoletta vào ngày 11 tháng 12 viết thư cho Văn pḥng Trách nhiệm Chính phủ (GAO), bảo rằng, Bộ Quốc pḥng đă không báo động nguy cơ trên. “Trên thực tế, không có chuyện trong thời gian tạm ngưng viện trợ, Văn pḥng Cố vấn Pháp lư Bộ Quốc pḥng chỉ ra cho OMB thấy, theo luật, việc này sẽ ngăn cản Bộ Quốc pḥng có thể thực thi nghĩa vụ trước năm tài khoá,” Paoletta ghi.
Nhưng thực tế có ít nhất 3 ví dụ cụ thể, trong đó viên chức Bộ Quốc pḥng báo động cho OMB:
Vào ngày 12 tháng 8, kiểm toán viên của Ngũ Giác Đài, Elaine McCusker nhắc nhở Michael Duffey – Giám đốc các chương tŕnh an ninh quốc gia tại OMB – “Tiếp tục tạm ngưng có thể ngăn cản Bộ Quốc Pḥng thực hiện kịp thời phương hướng chính sách cuối cùng, nhưng tiếp tục tŕ hoăn sẽ gia tăng nguy cơ thực hiện.”
Vào ngày 27 tháng 8, McCusker gởi cho Duffey bức thư dự thảo của Ngũ Giác Đài chuẩn bị gởi cho OMB. Trong thư, Thứ trưởng Quốc pḥng ghi, “V́ thế mà, chúng tôi liên tục thông báo cho các viên chức OMB rằng, tạm ngưng viện trợ kéo dài qua 19 tháng 8 năm 2019 gây nguy hiểm cho khả năng thực thi viện trợ quân sự của Bộ Quốc pḥng thận trọng, đây đủ và phù hợp với Đạo luật Kiểm soát Công quỹ.
Sau khi tờ Politico vào ngày 28 tháng 8 lôi ra ánh sáng, loan tin viện trợ quân sự cho Ukraine bị rút lại, có những email trao đổi, đưa ra những lập luận tranh căi, trong đó có một điểm tương tự với tuyên bố trong thư của Paoletta. “OMB không có hành động nào ngăn cản nghĩa vụ những khoản viện trợ này trước khi kết thúc năm tài khoá.”
Trong khi đó, McCusker nói rơ ràng với Duffey, không có chuyện này. “Tôi không đồng t́nh với những điểm tranh căi sửa đổi, điểm cuối cùng không chính xác với quan điểm thực thi tài chánh, vấn đề mà chúng tôi vẫn liên tục nhắc trong vài tuần qua,” McCusker trả lời.
Tất cả 3 trao đổi trên đều được bôi đen từ đợt công bố email đầu tiên của Bộ Tư pháp. Một email trong ngày 26 tháng 8 cũng bị bôi xoá, trong đó McCusker báo cho Duffey, Paoletta “dường như tiếp tục hiểu lầm về thủ tục và lịch tŕnh thực hiện viện trợ mà chúng tôi đă cung cấp.” McCuster cũng thông báo nội bộ cho các viên chức Quốc pḥng hay, “OMB tiếp tục phớt lờ những giải thích lặp đi lặp lại liên quan đến thủ tục như thế nào.”
“Liên tục,” “Tiếp tục,” “Nhất mực.” Bộ Quốc pḥng dường như tin, thông điệp này đă được chuyển đi không thể nào sai được, nhưng lá thư của Paoletta sẽ khiến người ta tin rằng, vấn đề trên thực sự không được nhắc đến. Rồi hầu hết chứng cớ cho thấy những bất đồng nội bộ này được bôi xoá khi công bố, v́ những lư do không rơ ràng, và đặt ra nhiều nghi vấn.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân chủ – California), và Lănh đạo Thiểu số Thượng viện Charles Schumer (Dân chủ -New York) đều đưa tường tŕnh ra làm bằng chứng, nhấn mạnh sự cần thiết phải t́m hiểu hơn nữa.
Thêm nữa, bất hoà nội bộ và quan ngại về viện trợ không được thực hiện dường như ảnh hưởng đến quyết định tháo đóng băng chúng vào ngày 11 tháng 9, chỉ chưa đầy 3 tuần trước khi năm tài khoá kết thúc.
Như vậy, tranh căi của Cộng hoà rằng viện trợ cuối cùng cũng được thực hiện, không có chuyện tham nhũng diễn ra, đến đây trở nên huyền ảo. Đầu tiên là do, áp lực đảng phái đáng kể buộc phải thực hiện viện trợ. Thứ hai, đơn khiếu nại của người tố giác bắt đầu từ từ được công khai, khiến Trump có nhiều động lực để rút lui.
Cộng hoà lập luận, đơn giản không có ǵ phức tạp ở đó, và không cần thiết phải mời nhân chứng ra khai trong phiên xét xử luận tội ở Thượng viện. Nhưng một loạt các bằng chứng vững chắc lại cho thấy ngược lại. Những câu hỏi thực sự cần được đặt ra đối với những bôi xoá trên và OMB đă giải quyết toàn bộ câu chuyện như thế nào.”
Hương Giang (Theo Washington Post)