Tưởng vô thường, tưởng vô ngă, thoát mọi khổ đau
Thứ hai, 02/09/2019 | 06:10
Nên tu tưởng vô thường, nên quảng bá tưởng vô thường. Đă tu tưởng vô thường, quảng bá tưởng vô thường th́ đoạn ái dục giới, ái sắc giới, ái vô sắc giới, đoạn hết vô minh, đoạn hết kiêu mạn.
>> Phật tử có thể đọc loạt bài về Lời Phật dạy
Đă tu tưởng vô thường, quảng bá tưởng vô thường th́ đoạn ái dục giới, ái sắc giới, ái vô sắc giới, đoạn hết vô minh, đoạn hết kiêu mạn.
Đă tu tưởng vô thường, quảng bá tưởng vô thường th́ đoạn ái dục giới, ái sắc giới, ái vô sắc giới, đoạn hết vô minh, đoạn hết kiêu mạn.
Thế giới ngày nay đang trở nên điên đảo do loạn tưởng. Tưởng rằng kinh tế phát triển, đời sống người dân được ấm no, hạnh phúc khi chính phủ chủ trương cho phép người dân đốt rừng Amazon, lấy đất trồng cỏ nuôi gia súc. Nào ngờ, hàng chục ngàn hecta rừng bị tàn phá v́ ‘lửa tham’ của con người, giết hại vô số hữu t́nh, tàn phá hệ sinh thái, gây ô nhiễm môi trường trên diện rộng, khiến cả thế giới quan ngại về hiện trạng nghiêm trọng của ‘lá phổi’ Trái Đất. Tưởng rằng những cuộc chạy đua vũ trang, những cuộc thử nghiệm tên lửa mang lại b́nh an cho đất nước, nào ngờ khiến dân t́nh sống trong cảnh đói nghèo, thế giới bất an, sống trong căn thẳng và nỗi sợ hăi thường trực của sự hủy diệt….
chay rung amazon
Bài liên quan
Vô Ngă trong tư tưởng Phật giáo
Về mặt cá nhân, tưởng đây là sắc thân của ḿnh, tưởng rằng quan kiến của ḿnh là đúng, là hợp lư, là ưu việc, bác bỏ luận điểm, hoặc không tôn trọng quan kiến của người khác, cho nên xảy ra xung đột, đấu tranh khắp đó đây. Rơ ràng thế giới đang hỗn loạn v́ ‘cái tưởng’ sai lầm của các cá nhân. Chính v́ tưởng điên đảo này mà khiến hữu t́nh ngay trong kiếp này chịu nhiều khổ nạn mà vô lượng kiếp thay h́nh đổi dạng trong sáu nẻo luân hồi, nhất là tam ác đạo. Nhưng, không biết rằng tưởng vô thường, tưởng vô ngă, không có tự tánh. Ai thường quán tưởng vô thường, tưởng vô ngă, th́ sẽ được giải thoát mọi ách nạn, niết bàn ngay trong hiện tại, như lời Phật dạy trong nhiều bài kinh của Nikàya và Hán tạng.
Trong Kinh Phật Tự Thuyết trong Tiểu Bộ Kinh Nikàya, Đức Phật dạy:
Vô thường tưởng cần phải tu tập để nhổ lên kiêu mạn: tôi là. Này Meghiya, với ai có tưởng vô thường, tưởng vô ngă được an trú. Với ai có tưởng vô ngă, vị ấy đạt được sự nhổ lên kiêu mạn: tôi là, Niết-bàn ngay trong hiện tại.
(Nikàya, Tiểu Bộ Kinh, Kinh Phật tự thuyết, Chương 4, Phẩm Meghiya, (I) Udàna 34
https://www.budsas.org/uni/u- kinh-tieubo1/tb13-ptt2.htm)
Lại nữa trong Tăng Nhất A-hàm, Thế Tôn cũng khuyến tấn chư tỷ kheo nên tu tưởng vô thường, th́ sẽ an ổn mọi khổ ách, giải thoát, niết bàn.
Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
Một thời Phật ở nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
- Nên tu tưởng vô thường, nên quảng bá tưởng vô thường. Đă tu tưởng vô thường, quảng bá tưởng vô thường th́ đoạn ái dục giới, ái sắc giới, ái vô sắc giới, đoạn hết vô minh, đoạn hết kiêu mạn. Ví như đốt cháy cây cỏ, dẹp trừ sạch hết. Đây cũng vậy, nếu tu tưởng vô thường th́ đoạn trừ hết tất cả kiết sử. …Như thế, các Tỳ-kheo! Hăy học điều này.
Bấy giờ các Tỳ-kheo nghe Phật dạy xong, vui vẻ vâng làm.
(Kinh Tăng nhất A-hàm, tập II, phẩm 31.Tăng thượng, VNCPHVN ấn hành, 1998, tr.189)
Bài liên quan
Thấu lẽ vô thường, bạn sẽ hạnh phúc hơn
Tưởng rằng sắc thân này của ḿnh, mắt, tai, miệng, lưỡi vv là của ḿnh, nên chấp thủ sắc ‘pháp’, v́ thế nên khổ đau muôn đời vạn kiếp. Bài kinh số 35 của Trung Bộ Kinh, Thế Tôn dạy chư tỷ kheo tất cả sắc pháp cho đến thọ, tưởng, hành thức đều vô thường. Tất cả được quán như chơn như sau cái này không phải là tôi, cái này không phải của tôi, cái này không phải tự ngă của tôi, th́ chứng được vô chấp thủ giải thoát như đoạn kinh văn sau:
Cho đến mức độ nào, này Tôn giả Gotama, Tỷ-kheo là bậc A-la-hán, các lậu hoặc đă tận, tu hành thành măn, các việc nên làm đă làm, đă đặt gánh nặng xuống, các mục tiêu đă đạt, hữu kiết sử đă đoạn trừ, được chánh trí giải thoát?
- Ở đây, này Aggivessana, Tỷ-kheo đối với bất cứ sắc pháp nào, quá khứ, tương lai, hiện tại, nội hay ngoại, thô hay tế, liệt hay thắng, xa hay gần, tất cả các sắc pháp, sau khi như thật quán sát với chánh trí tuệ: "Cái này không phải của tôi, cái này không phải là tôi, cái này không phải tự ngă của tôi", chứng được vô chấp thủ giải thoát. Đối với bất cứ thọ nào... bất cứ tưởng nào... bất cứ hành nào... đối với bất cứ thức nào, quá khứ, tương lai, hiện tại, nội hay ngoại, thô hay tế, liệt hay thắng, xa hay gần, tất cả các thức, sau khi như thật quán sát với chánh trí tuệ: "Cái này không phải của tôi, cái này không phải là tôi, cái này không phải tự ngă của tôi", chứng được vô chấp thủ giải thoát. Cho đến mức độ này, này Aggivessana, Tỷ-kheo là bậc A-la-hán, các lậu hoặc đă tận, tu hành thành măn, các việc nên làm đă làm, đă đặt gánh nặng xuống, các mục tiêu đă đạt, hữu kiết sử đă đoạn trừ, được chánh trí giải thoát.
Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
(Kinh Trung Bộ, 35 Tiểu Kinh Saccaka- Ḥa Thượng Thích Minh Châu)
Bài liên quan
Vô thường diễn ra trước mắt
Lại nữa, khổ đau cũng tưởng là của ḿnh, nhưng đau ngờ khổ đau không phải của ḿnh v́ an lạc và khổ đau, cả hai đều vô thường. Cảm thọ khổ đau ngay trước lúc bỏ thân mạng là một sự cảm thọ tột cùng của thân mạng, do tưởng cái khổ này là của ḿnh, nên chúng sanh phải sinh tử, tử sinh trong lục đạo. Đức Phật khai thị và hướng tâm cho các tỷ kheo hay cư sĩ trước lúc lâm chung cách đoạn thân kiến bằng cách chú tâm và rơ biết đang cảm thọ tận cùng sức chịu đựng của sinh mạng, và để cho tất cả cảm thọ trở nên thanh lương, th́ sẽ đoạn tất cả các lậu hoặc, và giải thoát, vô dư niết bàn như một trong nhiều bài kinh Nikàya trong Tương Ưng Nhân Duyên như sau:
Khi vị ấy cảm giác một cảm thọ tận cùng của thân, vị ấy biết: “Ta cảm giác một cảm thọ tận cùng của thân”. Khi vị ấy cảm giác một cảm thọ tận cùng của sinh mạng, vị ấy biết: “Ta cảm giác một cảm thọ tận cùng của sinh mạng”. Vị ấy biết: “Sau khi thân hoại mạng chung, ở đây tất cả những cảm thọ không làm cho có hỷ lạc, sẽ trở thành vắng lặng, cái thân được bỏ qua một bên”.
Này các Tỷ-kheo, ví như một người từ trong ḷ nung của người thợ gốm lấy ra một cái ghè nóng và đặt trên một khoảng đất bằng phẳng để sức nóng ở đấy được nguội dần, và các miếng sành vụn được gạt bỏ một bên. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, khi cảm giác một cảm thọ tận cùng của thân, vị ấy biết: “Ta cảm giác một cảm thọ tận cùng của thân”. Khi vị ấy cảm giác một cảm thọ tận cùng của sinh mạng, vị ấy biết: “Ta cảm giác một cảm thọ tận cùng của sinh mạng”. Vị ấy biết: “Sau khi thân hoại mạng chung, ở đây tất cả những cảm thọ không làm cho có hỷ lạc, sẽ trở thành vắng lặng, cái thân được bỏ qua một bên.
(Tương Ưng Bộ, chương 12: tương ưng nhân duyên, vi: phẩm cây 63. Tư Lường)
Nên thường tu tập quán tưởng vô thường, quán tưởng vô ngă, để đoạn tham ái, diệt trừ mọi gốc rễ phiền năo, cứu cánh giải thoát
Nên thường tu tập quán tưởng vô thường, quán tưởng vô ngă, để đoạn tham ái, diệt trừ mọi gốc rễ phiền năo, cứu cánh giải thoát
Bài liên quan
Giữa đời vô thường, ta đang là ai?
Rơ ràng nhất thiết pháp không như thật tướng, chỉ do nhân duyên mà có, tưởng điên đảo mà sinh, như Phẩm 14 An Lạc Hạnh trong Kinh Pháp Hoa như sau:
Vị đại Bồ-tát quán sát "Nhất-thiết, pháp không như thật tướng" chẳng điên-đảo, chẳng động, chẳng thối, chẳng chuyển, như hư-không, không có thật-tính, tất cả lời nói phô dứt, chẳng sinh, chẳng xuất, chẳng khởi, không danh, không tướng, thực không chỗ có, không lường, không ngằn, không ngại, không chướng, chỉ do nhân-duyên mà có, từ điên-đảo mà sinh cho nên nói, thường ưa quán-sát pháp-tướng như thế đó gọi là "chỗ thân-cận" thứ hai của vị Đại Bồ-tát. (tr. 293: Kinh Pháp Ḥa Ḥa Thượng Thích Trí Tịnh).
V́ thế, nên thường tu tập quán tưởng vô thường, quán tưởng vô ngă, để đoạn tham ái, diệt trừ mọi gốc rễ phiền năo, cứu cánh giải thoát.
Nguyện đem công đức này
Hướng về tất cả chúng sanh khắp pháp giới
Đồng sanh cơi Cực Lạc