BIẾN CHỨNG MẮT
DO TIỂU ĐƯỜNG
Bác sĩ TRƯƠNG VĨNH TOÀN
Bác sĩ TRẦN LOAN
Trong loạt bài t́m hiểu bệnh tiểu đường, chúng tôi xin tiếp tục gửi đến quí độc giả bài viết của Bác sĩ Trương Vĩnh Toàn, chuyên khoa Mắt. Bài được bổ túc thêm bởi Bác sĩ Trần Loan (chuyên khoa Mắt, địa chỉ: 9143 E. Valley Blvd., Ste 102, Rosemead, CA 91770; Tel: 626-287-0922).
(Những bài trước về tiểu đường đă được tuần báo Saigon Times đưa lên website
www.saigontimesusa.com, mục Y Khoa Tổng Quát.)
Bác sĩ Nguyễn Văn Đức
Tiểu đường là một bệnh biến dưỡng (metabolic disorder) khiến đường lên cao trong máu, làm khổ triệu triệu người trên thế giới. Trong 100 người chúng ta, có 1 người bị tiểu đường (1%). Về lâu về dài, bệnh gây những biến chứng quan trọng ở mắt, thận, thần kinh và mạch máu.
Tiểu đường có 2 loại: loại 1 xảy ra sớm, trước tuổi 40, do thiếu chất “insulin” trong cơ thể, loại 2 xảy ra muộn hơn, sau tuổi 40, do các tế bào không sử dụng được chất “insulin”, dù “insulin” có sẵn đấy (“insulin” giúp vào sự biến dưỡng chất đường, tiết bởi tuyến tụy tạng nằm ở bụng trên). Tiểu đường loại 1 gây nhiều biến chứng hơn loại 2.
Trong bài này, xin bàn về các biến chứng của bệnh tiểu đường trên mắt. Hai loại tiểu đường 1 và 2 gây những tổn thương trong mắt không khác nhau mấy.
Mắt ta giống một máy ảnh, thu nhận các h́nh ảnh sinh động của thế giới bên ngoài, giúp ta suy nghĩ và hành động sao cho thích ứng với những biến chuyển bên ngoài.
Trong mắt có một màng lót đặc biệt nằm tận cùng phía sau mắt gọi là vơng mạc (retina). Vơng mạc hoạt động như phim của máy ảnh. Vơng mạc được nối liền với thần kinh thị giác. Các h́nh ảnh khi vào mắt, chiếu lên vơng mạc. Vơng mạc thu nhận h́nh ảnh, và thần kinh thị giác biến các h́nh ảnh này thành những tín hiệu truyền về óc. Nếu phim trong máy ảnh xấu, hư, ảnh rửa ra tất nḥa, không rơ. Tương tự như vậy, nếu vơng mạc bị hư hoại, các h́nh ảnh thu nhận trên vơng mạc thành mờ. Thần kinh thị giác dù c̣n tốt, cũng chỉ trung thực truyền những tín hiệu mờ trên vơng mạch về óc, và kết quả, ta chỉ nh́n thấy những h́nh ảnh mờ nhạt, không chính xác của cái thế giới muôn màu sắc quanh ta. Nếu vơng mạc hư hoại nhiều quá, mắt ta không c̣n nh́n thấy. Khám đáy mắt (funduscopic examination) bằng một đèn khám có thể thấy vơng mạc và những tổn thương do tiểu đường gây ra.