florida80

Các yếu tố gây cơn suyễn



Một số yếu tố có thể làm đường thở bị nhạy ứng, tạo cơn suyễn:

1. Các chất gây nhạy ứng (allergens):

Gần như các chất có thể gây nhạy ứng (hay dị ứng) tạo cơn suyễn đều bay lượn trong không khí. Với những người bị suyễn theo mùa (thường là trẻ con và người trẻ tuổi), các chất gây dị ứng là những phấn hoa (pollens) bay ra từ cây (mùa xuân), hoặc cỏ (mùa hè) hay cỏ dại (mùa thu). Những người bị suyễn quanh năm, không theo mùa, thường là do bị nhạy ứng với những chất lúc nào cũng có trong môi trường quanh người bệnh như lông chim chóc, lông thú vật, bụi bặm, nấm mốc (molds).

Ngay sau khi ngửi phải chất gây nhạy ứng, người bị suyễn có thể nổi suyễn trong vòng vài phút, sau đó cơn suyễn dịu dần. Ở một số người, 6 đến 10 tiếng sau, suyễn công kích đợt thứ nhì.

2. Thuốc dùng:

Một vài loại thuốc dùng có thể gây cơn suyễn cấp tính, thí dụ như thuốc Aspirin, các “thuốc chống viêm không có chất steroid” (thường được dùng để chữa đau nhức: Advil, Motrin, Naprosyn, ...), thuốc chữa cao áp huyết (Inderal, Tenormin, Lopressor, ...).

3. Ô nhiễm không khí:

Trong những vùng kỹ nghệ nặng, dân cư đông đúc, thường có những chất được xem có thể gây suyễn như ozone, nitrogen dioxide, sulfur dioxide.

4. Những chất trong kỹ nghệ:

Rất nhiều chất trong kỹ nghệ có thể gây suyễn. Trong trường hợp này, suyễn được xem là một trong những bệnh gây do nghề nghiệp. Người bị suyễn gây bởi những chất hiện diện nơi sở làm, lúc mới tới sở thì còn khỏe lắm, chưa có triệu chứng, sau đó triệu chứng từ từ xuất hiện vào lúc sắp xong việc, nặng dần sau khi rời sở làm, rồi lại lặng lẽ bớt dần. Thường nhiều người trong sở cũng có những triệu chứng tương tự.

5. Nhiễm siêu vi (virus):

Nhiễm siêu vi trùng đường hô hấp (cảm, cúm) được xem là tác nhân hay gây cơn suyễn cấp tính nhất. Suyễn nổi dậy sau khi bị cảm hay cúm có thể kéo dài từ 2 đến 8 tuần lễ. Người ta nghĩ rằng khi bị cảm hay cúm, siêu vi làm đường thở bị viêm sưng, khiến các ống thở trở thành nhạy ứng hơn đối với các tác nhân gây dị ứng bên ngoài (giống như một người có sẵn chuyện buồn bực trong nhà, dễ nổi nóng với các bạn đồng sở, dù với một câu bông đùa thường ngày người ấy vẫn xem là rất có duyên).

Hiện tượng này xảy ra cho cả người bình thường không bị suyễn. Sau một cơn cảm hay cúm, một người bình thường không bị suyễn cũng có thể ho liên miên từ 2 đến 8 tuần (người bệnh bực bội, mà bác sĩ cũng khổ: người bệnh đòi trụ sinh cho ho mau hết, bác sĩ biết rõ trụ sinh cũng chẳng ăn thua gì trong trường hợp này, chỉ biết đem sách vở ra giảng giải, người bệnh không tin, đi bác sĩ khác xin trụ sinh, thì đúng lúc ho cũng đã đến lúc hết. Người bệnh từ đó đâm ra tin rằng phải có trụ sinh khi bị cảm, cảm mới mau đi). Người bị suyễn hàng năm nên chích ngừa cúm (flu) trong khoảng tháng 10-11 để tránh bị cúm. Còn cảm (cold), cho đến nay vẫn chưa có thuốc ngừa.

6. Vận động:

Vận động cũng rất hay gây cơn suyễn cấp tính. Chạy làm nổi suyễn nhiều hơn đi. Chơi thể dục, thể thao trong khí lạnh (ice hockey, ice skating) làm nổi suyễn nhiều hơn trong một môi trường ấm áp.