. DÂY AN TOÀN (CEINTURE DE SECURITE) VÀ TÚI KHÍ (AIRBAG)
1/ DÂY AN TOÀN
Việc mang dây an toàn đă làm thu giảm mức độ nghiêm trọng của vài thương tổn và đă tránh cho những người ngồi trong xe khỏi bị bắn hắt ra. Hiệu quả của nó đặc biệt được liên kết với một cấu tạo 3 điểm (une architecture à 3 points) cũng như với việc sử dụng tốt của các đai (sangle) ; nếu những đai này không được đặt đúng vị trí, có thể gây nên những thưởng tổn đặc hiệu.
Một dây nịt bụng (ceinture ventrale), được căng kém hay được đặt trên các gai chậu trước-trên (épines iliaques antéro-supérieures) có thể gây nên những thương tổn do sự ép nén của các cơ quan bụng nằm giữa dây nịt và thành sau ; những thương tổn tạng có thể xảy ra cũng như các thoát vị hoành (hernie diaphragmatique) do tăng áp lực.
Người ta khuyến nghị xem xét mặt trước của ngực và của bụng để t́m kiếm các khối máu tụ hay những đốm xuất huyết trên đường đi của dây nịt, thậm chí vị trí của boucle de fermeture.
2/ TÚI KHÍ (AIR-BAGS)
Air bags nên luôn luôn được sử dụng phối hợp với dây an toàn để bảo vệ tối đa. Nguyên thủy, các hệ thống túi khí người lái và hành khách ngồi trước nhằm làm yếu đi chuyển động ra phía trước của người ngồi trước mà thôi. Chúng hấp thụ năng lượng một cách chầm chậm bằng cách gia tăng khoảng cách dừng (stopping distance). Chúng vô cùng hữu hiệu trong lần va chạm trực diện hay gần như trực diện đầu tiên (từ 65% đến 70% các trường hợp dừng xe xảy ra trong ṿng 30 độ các đèn pha). Bởi v́ nhiều túi khí xẹp ngay sau khi đụng chạm, nên chúng không hữu hiệu trong những va chạm nhiều lần hay những va chạm phía sau.
Một số các thương tổn có thể được quy cho sự va chạm của người trên xe với vật đệm (coussin) đang được thổi phồng lên ; những thương tổn này liên quan đến găy xương cổ tay, những vết chợt da mặt và những đụng dập của nhăn cầu (cũng do kính va đập).
Một trong những vấn đề được đặt ra và có liên hệ với kỹ thuật học của thiết bị này và với sự cấp điện của chất nổ cho phép thổi phồng vật đệm : nếu túi khí không được mở ra sau lúc va chạm, nó có có thể được khởi động do sự cắt đoạn colonne de direction tạo các mạch điện. Do đó những người cứu thương phải chú ư đừng để là nạn nhân của điều này và đừng giữ vị trí giữa tay lái (hay tableau de bord) và nạn nhân.
X. NGƯỜI ĐI XE GẮN MÁY (MOTOCYCLISTES)
Trung tâm trọng lực của cặp “ moto/conducteur ” nằm ở trên và sau của trục trước của xe.
Lực va chạm trực diện (head-on impact), trục xe đóng vai tṛ pivot ; các thương tổn do sốc của người lái xe vào tay lái (các chấn thương liên kết với khúc đoạn đụng vào tay lái : khung chậu, bụng, ngực, thậm chí đầu). Nếu các bàn chân vẫn bị giữ ở bàn đạp, sự va chạm có thể liên hệ một hoặc hai thân xương đùi.
Trong trường hợp bị bắn hất ra, cũng như đối với những người ngồi trong xe hơi, các thương tổn là do đoạn thân thể đầu tiên đụng phải chướng ngại vật (trong đó có đất). Người ta cho rằng sự bị bắn hất ra khỏi xe nhân lên 6 lần những nguy cơ tử vong hay bệnh tật ; một người bị bắn hắt ra (éjecté) trên 13 người mang một găy xương cột sống.
XI. NGƯỜI BỘ HÀNH
Typologie là của người bộ hành bị đụng bởi một chiếc xe hơi. Khách bộ hành người lớn bị đụng bất ngờ quay đi khỏi chiếc xe và sự tiếp xúc diễn ra thành 3 giai đoạn : các chi dưới bị va phải thanh đỡ va (pare-chocs), như vậy nạn nhân bị phóng vào capot (hay vào kính chắn gió) rồi trượt dọc theo capot để rơi xuống đất “ đầu trước tiên ”.
Về đứa bé, nó thường đối diện với chiếc xe và do kích thước của ḿnh, bị đụng nơi đùi và khung chậu ; va chạm thứ hai liên hệ phần trên của cơ thể (ngực) và đứa trẻ bị phóng lên cao, đập vào capot rồi trượt xuống dưới xe hoặc dưới bánh xe.
XII. TÉ NGĂ
Vấn đề được xét đến ở đây là vấn đề của những té ngă từ một độ cao mà kích thước lớn hơn kích thước của nạn nhân ; khoảng cách rơi gây nên những thương tổn giảm tốc (lésions de décélération) lúc va chạm (định luật Newton). Người ta chấp nhận rằng một chiều cao rơi đo 3 lần kích thước của nạn nhân (trưởng thành) được liên kết với một mức độ nghiêm trọng quan trọng một cách đáng kể. Tính chất của bề mặt tiếp nhận, phần thân thể va đụng là bấy nhiêu những yếu tố gây nên chỗ định vị của các chấn thương.
Các thương tổn sọ-năo và những thương tổn ngực chế ngự những bệnh cảnh nghiêm trọng (khoảng 50% các trường hợp) : không nên không nhận rơ những thương tổn hậu phúc mạc. Trên b́nh diện các thương tổn xương-khớp người ta ghi nhận rằng những thương tổn thông thường nhất liên hệ các chi dưới, khung chậu và cột sống ngực-thắt lưng. Những té ngă về phía trước với sự tiếp nhận (cẳng tay duỗi thẳng) trên các gót bàn tay, gây nên các găy Pouteau-Colles.
|