1/ Va chạm trực diện (impact frontal) :
Bệnh nhân có thể theo hai con đường :
a/ The Down-and-Under Path (hướng xuống dưới và bên dưới)
• Đầu gối có hai điểm va chạm với bảng đồng hồ (tableau de bord) : xương đùi và xương chày.
Trong khi xương chày đụng bảng đồng hồ và dừng lại, xương đùi tiếp tục chuyển động và chevaucher xương chày này. Đầu gối có thể bị trật, với rách các dây chằng và dây gân. Một thương tổn của động mạch kheo có thể được liên kết.
Nếu chính xương đùi chạm với bảng đồng hồ, xương có thể gãy cũng như làm tổn hại ổ cối (acétabulum).
• Bàn chân có thể bị quẹo nếu được đặt trên sàn xe hay trên pédale de frein với một cẳng chân duỗi thẳng với hậu quả gãy khớp.
Phải luôn luôn tìm kiếm empreinte của đầu gối trong tableau de bord.
b/ The Up-and-Over Path
Nói chung đầu đập vào kính che gió (pare-brise) hay khung của nó. Ngực và bụng bị đè vào tay lái. Những thương tổn quan trọng của lồng ngực (gãy xương sườn, mảng sườn), của các mô (đụng dập phổi, đụng dập cơ tim) hay các cơ quan có thể xảy ra (gan, lá lách).
2/ Va chạm phía sau, emboutissage
• Năng lượng va chạm biến đổi thành sự giảm tốc (décélération)
• Sự dị biệt vận tốc (vitesse) giữa hai xe càng lớn, thì lực va chạm ban đầu càng lớn và, do đó, năng lượng để gây thiệt hại càng lớn.
• Tốc lực (vélocité) là hiệu số của hai tốc độ này.
• Vào lúc va chạm, xe hơi phía trước bị phóng ra phía trước. Nếu cái dựa đầu (appui-tête) không được đặt để tránh mọi cử động tăng duỗi của cổ, các dây chằng có có thể bị rách (whiplash injury).
• Nhưng nếu xe hơi đụng phải một chiếc khác hay một vật hay nếu người lái phanh xe lại và dừng lại đột ngột, các hành khách bị phóng về phía trước, như lúc bị đụng xe trực diện (collision frontale).
• Tai nạn khi đó gây nên hai va chạm : phía sau và phía trước với gia tăng xác suất các thương tổn.
3/ Va chạm bên hông (impact latéral)
Hành khách có thể bị thương do chuyển động của xe và do cửa bị phóng vào trong habitacle. Những lực đè ép bên có thể xảy ra gây gãy xương (mảng sườn, giập phổi, gãy xương đòn, xương chậu, xương đùi). Người lái xe sẽ bị các thương tổn lách hơn, còn người hành khách thì bị các thương tổn ở gan. Sự va một bên đầu vào một trong những montant của xe có thể gây vết thương da đầu, chấn động não và cả xuất huyết não. Các thương tổn đốt sống thường xảy ra hơn. Có thể xảy ra một sự va đụng giữa các nạn nhân, nguồn gốc của những thương tổn bổ sung.
Sự hiện diện của một người bị chết xác nhận mức độ nghiêm trọng của va chạm mà những người khác trong xe đã bị.
4/ Va chạm xoay
Xảy ra một sự phối hợp của những thương tổn được gây nên bởi những va chạm trực diện và bên.
5/ Tonneau :
Xe có thể chịu những va chạm ở những nơi khác nhau. Gần như không thể nói trước các thương tổn của các nạn nhân.
Ghi chú : sự hấp thụ động năng (énergie cinétique) thay đổi giải thích sự khác nhau về các thương tổn tùy theo tuổi tác : mảng sườn (volet thoracique) sẽ thường gặp hơn ở bệnh nhân già có lồng ngực cứng ; Một đụng dập phổi hay vỡ cơ hoành sẽ được quan sát nhiều hơn ở bệnh nhân trẻ với lồng ngực mềm dẻo.
|