florida80

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 171 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 26/4/2010 )

5/ NGUỒN GỐC CỦA CHỨNG HÓI ĐẦU : MỘT SỰ BIẾN DỊ TRÊN NHIỄM SẮC THỂ SỐ 18 ĐƯỢC NHẬN DIỆN.

Rất bị ghê sợ bởi các người đàn ông lớn tuổi, chứng rụng tóc hùng sinh (alopécie androgénique), thường được gọi là chứng hói đầu (calvitie), đang chờ đón một người đàn ông trên ba ở tuổi 30 và một người đàn ông trên hai ở tuổi 50.

Mặc dầu mỗi ngày chúng ta đánh mất từ 50 đến 100 sợi tóc trong số khoảng 100.000 sợi che phủ mái đầu của chúng ta, nhưng những sợi tóc này bình thường được thay thế bởi những sợi tóc mới, mọc ở chỗ của những sợi tóc đã rụng đi. Chính vào khi nhịp độ rụng của tóc gia tốc, và không có sợi tóc kế vị nào mọc ra thì khi đó chứng hói đầu mới xuất hiện.

Trong một công trình được công bố tuần này trong Nature, các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ tiết lộ sự khám phá của một gène mới có can dự trong sự tăng trưởng của các sợi tóc. Để tìm ra một gène như thế, các nhà khoa học đã dò xét bộ gène (génome) của các thành viên của những gia đình Pakistan và Ý, bị mắc phải một dạng di truyền hiếm của bệnh rụng tóc : chứng ít lông di truyền đơn thuần (hypotrichose héréditaire simple). Bệnh này, do một thiều sót di truyền, được đặc trưng bởi hệ lông (pilosité) bị giảm trên cơ thể và da đầu, và tình trạng này xảy ra ngay từ tuổi ấu thơ.

Những phân tích di truyền đã cho phép phát hiện nơi những người này một sự biến dị chung nơi gène APCDD1. Gène này nằm trên một vùng đặc hiệu của nhiễm sắc thể 18, có can dự trong những dạng khác của bệnh rụng tóc như chứng rụng tóc hùng sinh (alopécie androgénique) hay chứng trụi tóc (pelade).

Không những đã khám phá ra gène liên kết với sự rụng tóc, các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ đã nhận thức rằng rằng gène này ức chế một đường mang tín hiệu (voie de signalisation), được biết nhằm kiểm soát sự tăng trưởng của các sợi lông nơi chuột. “ Đây là lần đầu tiên mà người ta chứng tỏ rằng con đường mang tín hiệu này, được gọi là Wnt, đóng một vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng của các sợi tóc nơi người ”, Angela Christiano, giáo sư của Đại học Columbia và là tác giả đầu tiên của công trình nghiên cứu này đã chỉ rõ như vậy. Vậy người và chuột đã chia sẻ nhiều điểm tương tự hơn về các cơ chế điều hòa sự xuất hiện của “ mái tóc ” (toison) hơn là điều được nghĩ bởi các nhà khoa học cho đến nay.

“ Những khám phá này gợi ý rằng nếu ta tác động lên con đường mang tín hiệu này, điều đó có thể có một ảnh hưởng lên sự tăng trưởng của các sợi tóc nơi người ”, Angela Christiano nói tiếp. Theo bà, những điều trị nhằm ngăn cản đường mang tín hiệu Wnt hơn là các đường kích thích tố (voies hormonales), như được thực hiện bởi những điều trị hiện nay, có thể được áp dụng rộng rãi hơn nơi những người bị rụng tóc quan trọng.
(LE SOIR 15/4/2010)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 209 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH

6/ HÓI ĐẦU NAM GIỚI SAU CÙNG ĐƯỢC PHÁT HIỆN.

Rụng tóc là do một sự bất hoạt của vài tế bào gốc.

BIOLOGIE. Tin vui cho những người bị hói đầu. Hay ít nhất đối với những người đàn ông, không theo mốt cạo đầu, khó sống với chứng hói của mình : một khám phá mới đây cho phép họ hy vọng thấy tóc mọc trở lại một ngày nào đó.

Thật vậy, trong một công trình nghiên cứu mới đây, được công bố hôm qua trong Journal of Clinical Investigation, các nhà nghiên cứa của département de dermatologie thuộc đại học Pennsylvanie (Hoa Kỳ) cho thấy rằng chứng hói đầu (calvitie) có thể là do sự bất hoạt hóa của những tế bào gốc được chứa trong các nang lông (follicules pileux). Và do đó chỉ cần “ đánh thức ” chúng để những nhà máy chế tạo tóc tí xíu này có thể bắt đầu hoạt động bình thường trở lại.

Để đi đến kết luận khá gây ngạc nhiên này, nhóm nghiên cứu, được chỉ đạo bởi George Cotsarelis đã so sánh các nang lông phát xuất từ các phần có tóc và không có tóc của sọ của các người đàn ông đã được transplantation capillaire.

Các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ sau đó đã chứng thực rằng số lượng các tế bào gốc là như nhau trong cả hai trường hợp. Ngược lại, các nang lông, được lấy trong vùng có tóc, chứa nhiều những tế bào trưởng thành hơn, hay những “ tế bào sinh con ” (cellules progénitrices), hơn những nang lông nằm trong vùng sói. Từ đó sinh ra ý nghĩ là chứng hói đầu nam giới không phải là do sự giảm của những tế bào gốc, mà đúng hơn là do sự sụt giảm hoạt tính của chúng.

Các nhà nghiên cứu không biết những lý do tại sao, vào giai đoạn này, việc biến đổi những tế bào gốc thành những tế bào“ sinh con ”(progénétrice) không được thực hiện nữa. Một sự panne gây nên, không phải là sự biến mất mà là sự teo của các nang lông, và dẫn đến sự sản xuất những sợi tóc bé tí, do đó không thấy được. “ Tuy nhiên, sự kiện số các tế bào gốc không bị ảnh hưởng cho chúng tôi hy vọng một ngày nào đó sửa chữa được vấn đề ”, George Costaleris đã giải thích như vậy.

Cách nay 4 năm, phòng thí nghiệm của ông ta đã cho thấy rằng các nang lông chuột trưởng thành có khả năng tái sinh với điều kiện đánh thức vài gène hoạt động trong thời kỳ phát triển thai. Và rằng sự chữa lành của một vết thương trên các con chuột mô hình tạo nên một “ fenetre embryonnaire ” tạo cơ hội làm gia tăng số những nang lông mới.

Sau cùng, vẫn trong công trình nghiên cứu của ông được công bố hôm qua, nhóm của Georges Cotsarelis đã loan báo là đã khám phá, vẫn trên các con chuột, một loại tế bào “ sinh con ” (cellule progénitrice), tương tự với những tế bào người. Thế mà những tế bào này, một khi được ghép vào các con chuột bị thiếu hụt miễn dịch, có khả năng chế tạo những nang lông và làm mọc tóc trở lại.

Một trong những giai đoạn sắp đến là nhận diện những yếu tố sinh học góp phần vào sự biến đổi của những tế bào gốc thành những tế bào sinh con. Một công tác cần thêm nhiều năm nghiên cứu.

Hiện nay, điều trị của chứng hói đầu chủ yếu được thực hiện bằng vi ghép tóc (microgreffe de cheveux), được lấy từng sợi một trong những vùng có tóc chuyển qua những vùng không có tóc của sọ. Một cuộc phẫu thuật tẻ nhạt, dài lâu và tốn kém (khoảng 5000 Euro). Trong 80% các trường hợp, chứng hói đầu là do nguồn gốc di truyền, liên hệ chủ yếu những người đàn ông trên 45 tuổi. Những cõng trình nghiên cứu đã cho thấy rằng một vùng của nhiễm sắc thể 20 có can dự vào.
(LE FIGARO 5/1/2011)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 251 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (9/12/2011)

4/ RỤNG TÓC : TỪ THUỐC ĐẾN GHÉP TÓC

Mặc dầu chứng rụng lông tóc (alopécie) không phải là một bệnh, nhưng thị trường phát triển với một nhu cầu nam giới gia tăng.

DERMATOLOGIE. Nếu mọi chuyện đều tốt đẹp, 85% tóc của các bạn ở vào giai đoạn tăng trưởng (phase de croissnce) và chỉ 10% ở giai đoạn rụng (phase de chute).“ Vậy ta có thể mất 50 đến 100 sợi tóc mỗi ngày nhưng điều đó không đáng ngại. Vấn đề, đó là khi sự rụng tóc gia tăng, BS Alain Zara, thầy thuốc chuyên khoa da (Paris) đã giải thích như vậy. Nguyên nhân đầu tiên ở đàn ông (90% các trường hợp) là chứng rụng tóc do kích thích tố nam (alopécie androgénétique), do tác dụng của các hormone nam lên chân tóc. Ở phụ nữ, rụng tóc thường là phản ứng với một biến cố đặc biệt (sinh đẻ, mãn kinh) nhưng cũng đó stress, mệt mỏi, thuốc lá,... Với hậu quả của những thay đổi trong lời sống của chúng ta, từ nay càng ngày càng có nhiều phụ nữ bị liên hệ.”

Sau cùng, đàn ông và phụ nữ có thể mất quá nhiều tóc vì những lý do y khoa : chế độ ăn uống mất quân bình, bệnh tật, tai nạn, thuốc men. Ta cũng tìm thấy những nguyên nhân do tai nạn hay y khoa (thí dụ các sẹo mụn : cicatrices d’acné) để giải thích sự biến mất hoàn toàn hay một phần các lông mày, các lông râu (poils de barbe). Thế mà, ở đây cũng vậy, nhu cầu đòi sửa chữa bùng nổ và những tiến bộ được thực hiện trong ghép tóc có thể áp dụng ở mức độ này.

Một khi chẩn đoán được xác định, vấn đề là còn phải tìm kiếm những dung dịch. Vì lẽ để mọc, tóc của chúng ta rất cần acide aminé souffré và vitamine B5, B6 và PP, nên thầy thuốc thường kê đơn một chất bổ sung thức ăn (complément alimentaire), với những kết quả thấy rõ sau 3 tháng. Một điều trị tại chỗ có thể được phối hợp như Minoxidil, gây nên một sự giãn mạch các huyết quản nuôi dưỡng tóc, để các chất dinh dưỡng đến tóc với lượng tối đa. Một sự cải thiện được quan sát trong 2/3 các trường hợp, nhưng những lợi ích biến mất khi ngừng điều trị.

Về finastéride (chỉ đối với đàn ông), nó ngăn cản một dẫn chất của kích thích tố nam gắn vào các sợi tóc. Sau hai năm điều trị, sự rụng tóc được ổn định, sự mọc tóc lại được quan sát ở 40% các người đàn ông. Một sự giảm dục tính, những rối loạn cương đôi khi được ghi nhận. Dầu hữu ích thế nào đi nữa, những điều trị bằng thuốc không cho những kết quả tức thời, lâu dài hay đủ, vì vậy càng ngày có nhiều bệnh nhân hướng về ghép tóc, đang tiến bộ đều đặn. Mục tiêu luôn luôn giống nhau : phân bố tóc tốt hơn. Điều tiến bộ đó là cách tiến hành. Ví dụ, các kỹ thuật cải tiến nhất cho những kết quả tự nhiên đến độ không thể phân biệt giữa vùng được ghép và không được ghép.

KHÔNG CÓ SẸO.

DHI (Direct Hair Implantation) là một trong những kỹ thuật này. “ Đó là kỹ thuật duy nhất, trong đó tóc được lấy từng sợi (trên những tóc ngắn hay dài, nhưng không bị cạo), mỗi trong các sợi tóc được lấy được đưa ngay vào trong bì (derme) nhờ một “ implanteur ” mà không cần chuẩn bị da đầu bằng một “ pré trou ”. Kỹ thuật này được thực hiện lâu hơn ghép cổ điển, nhưng không gây đau trong và sau thủ thuật. Không để lại một vết sẹo nào. Với khả năng có thể lấy tóc vượt quá vùng gáy, cho đến tận các lỗ tai, và ngay cả từ những sợi lông của thân mình (những sợi lông này sẽ có hiệu quả như những sợi tóc thật sự một khi được cắm vào), điều này là một lợi điểm thật sự đối với những người đã mất nhiều tóc, BS Sydney Ohana, thầy thuốc ngoại khoa tạo hình (Paris) đã giải thích như vậy. Sau cùng sự tái phân bố mạch (revascularisation) của tóc nhanh đến độ tóc không có thời gian bị thiếu hụt : như thế tránh một phần tóc rụng, hai đến 3 tuần sau khi cắm chúng, đó là điều được thấy trong những kỹ thuật khác, điều này thật khá phiền, mặc dầu sau đó chúng mọc lại ”.

Nhiều phương cách khác cũng được đề nghị.“ Kỹ thuật vi ghép các sợi tóc dài (microgreffe à cheveux longs), được gọi như thế bởi vì không cần cạo hay cắt các sợi tóc sẽ đuợc cắm. Kỹ thuật này nhằm lấy những mảnh nhỏ (petits fragments) phát xuất từ một dải nhỏ (bandelette) được lấy từ những vùng rậm tóc. Phải xét đến góc và màu sắc của các sợi tóc. Vì có thể cắm trở lại từ 3000 đến 3500 sợi mọc mỗi buổi ghép, nên kết quả có thể được thấy ngay, BS Pierre Bouhanna, thầy thuốc chuyên khoa da thuộc bệnh viện Saint-Louis (Paris) đã xác nhận như vậy. Những vảy nhỏ được tạo thành ở chỗ cắm được che khuất bởi các sợi tóc. Đôi khi, một ít phù nề xuất hiện, nhưng tối đa chỉ trong 3 đến 4 ngày và ngay ngày hôm sau có thể gội đầu. ” Kỹ thuật ghép tóc dài (technique de la greffe à cheveux long) cũng như DHI cho phép tái tạo một lông mày, một bộ râu và trong tương lai một lông mi.

Các nhà nghiên cứu theo đuổi những hướng khác.“ Theo dự kiến từ nay đến vài tháng nữa, ta sẽ thấy xuất hiện trên thị trường những yếu tố tăng trưởng của tóc (facteur de croissance du cheveu), được lấy ở bệnh nhân (trong những vùng rậm tóc) và được tiêm trở lại trực tiếp vào trong da đầu, ở những vùng bị rụng tóc ”, BS Bouhanna đã đảm bảo như vậy. Hướng khác : cấy trong 6 đến 8 tuần các nang lông (follicule pileux) thu được khi thực hiện microgreffe, để có sẵn sử dụng một số lượng tóc để cắm lại lớn hơn : một cải tiến đáng lưu ý ở những người thiếu tóc để lấy.
(LE FIGARO 7/3/2011)