Phật giáo không có tục "bông hồng cài áo"...
chỉ do TS Nhất Hạnh tự chế ra
Trích "Bông Hồng Cài Áo
HT. Nhất Hạnh"
..."... Tây phương không có ngày Vu Lan nhưng cũng có Ngày Mẹ ( Mother's Day ) mồng mười tháng năm. Tôi nhà quê không biết cái tục ấy. Có một ngày tôi đi với Thầy Thiên Ân tới nhà sách ở khu Ginza ở Đông Kinh, nửa đường gặp mấy người sinh viên Nhật, bạn của thầy Thiên Ân. Có một cô sinh viên hỏi nhỏ Thầy Thiên Ân một câu, rồi lấy ở trong sắc ra một bông hoa cẩm chướng màu trắng cài vào khuy áo tràng của tôi. Tôi lạ lùng, bỡ ngỡ, không biết cô làm ǵ, nhưng không dám hỏi, cố giữ vẻ tự nhiên, nghĩ rằng có một tục lệ chi đó.
Sau khi họ nói chuyện xong, chúng tôi vào nhà sách, thầy Thiên Ân mới giảng cho tôi biết đó là Ngày Mẹ, theo tục Tây phương. Nếu anh c̣n mẹ, anh sẽ được cài một bông hoa màu hồng trên áo, và anh sẽ tự hào được c̣n mẹ. C̣n nếu anh mất mẹ, anh sẽ được cài trên áo một bông hoa trắng.
Tôi nh́n lại bông hoa trắng trên áo mà bỗng thấy tủi thân. Tôi cũng mồ côi như bất cứ một đứa trẻ vô phúc khốn nạn nào; chúng tôi không có được cái tự hào được cài trên áo một bông hoa màu hồng. Người được hoa trắng sẽ thấy xót xa, nhớ thương không quên mẹ, dù người đă khuất. Người được hoa hồng sẽ thấy sung sướng nhớ rằng ḿnh c̣n mẹ, và sẽ cố gắng để làm vui ḷng mẹ, kẻo một mai người khuất núi có khóc than cũng không c̣n kịp nữa.
Tôi thấy cái tục cài hoa đó đẹp và nghĩ rằng ḿnh có thể bắt chước áp dụng trong ngày báo hiếu Vu Lan...."...
Nguồn
http://www.buddhismtoday.com/viet/vu...ghongcaiao.htm
***
Tâm Sự Người Cài Hoa Trắng
Tâm Linh
Trời Ca-Li chưa vào Thu. Ở đây không có những cây ngô đồng như ở quê nhà hay những cây phong lá vàng báo hiệu mùa Thu đến, nhưng những thông báo tổ chức thiết lễ Vu Lan của các chùa, cũng báo hiệu mùa Thu sắp trở về. Mùa Thu trở về cùng với mùa Vu Lan báo hiếu trở về...
Và riêng tôi, cứ mỗi độ Vu Lan về, ḷng tôi lại bồi hồi nhớ thương mẹ hiền đă khuất bóng và nhớ đến Vu Lan năm nào mất mẹ, tôi đă đến chùa và nhớ măi không khí buổi lễ ngày hôm ấy, thật là náo nhiệt với những tà áo dài duyên dáng đủ mầu, ḥa với nắng thu vàng rực rỡ. Các em trong gia đ́nh Phật tử, với những chiếc khay đựng đầy hoa hồng trắng và đỏ, đang đi cài hoa trên áo mọi người.
-Xin phép cho cháu được hỏi cô một câu trước khi gắn cho cô một bông hồng.
-Vâng! cháu cứ tự nhiên hỏi.
-Thưa cô, bà cụ vẫn c̣n sống hay đă chết?
Bấy giờ th́ người phụ nữ trạc tuổi tứ tuần, gương mặt trái soan đứng bên cạnh tôi, đầu hơi cúi xuống, mắt u uẩn như nh́n vào cơi xa xăm, ngập ngừng giọng đượm buồn trả lời:
-Mẹ cô đă qua đời.
Hai thiếu nữ Phật tử áo dài hồng thướt tha, trang trọng gắn cho người phụ nữ một đóa hoa hồng trắng.
Đến lượt tôi, tôi sợ được hỏi và sợ bị bắt buộc trả lời, nên tôi tự động chọn bông hoa mầu trắng. Thật bất hạnh tủi hờn cho tôi và chị bạn đứng cạnh và cho những ai không c̣n mẹ. Tôi lặng người nh́n vào hương khói phủ nḥa không gian, mường tượng h́nh bóng mẹ tôi...
Các thiếu nữ Phật tử vẫn tiếp tục cài những đóa hoa dâng mẹ trong tiếng hát thiết tha:
"Đóa hoa mầu hồng vừa cài lên áo đó anh. Đóa hoa mầu hồng vừa cài lên áo đó em. Th́ xin anh, th́ xin em hăy cùng tôi sung sướng đi. Hăy cùng tôi sung sướng đi!!..." (*)
Tôi sờ tay lên ngực áo, đóa hoa mầu trắng, chứ không phải mầu hồng, mầu trắng tang thương u buồn, mất mát đớn đau, chứ không phải mầu hồng vui sướng. Tôi cảm thấy buồn tê tái trong ḍng nước mắt nghẹn ngào thương nhớ mẹ, trong không khí tưng bừng vui tươi của những người xung quanh c̣n mẹ. Tự nhiên tôi thấy bài ca bông hồng cài áo mang đến cho tôi niềm đau, niềm đơn côi, và hờn tủi, tựa như lá vàng sớm ĺa cội, như nước chẩy sớm xa nguồn, bơ vơ lạc lơng, đắng cay và côi cút, tôi thầm gọi mẹ ơi....
Tháng Bảy ngày trăng mùa Hiếu Vu Lan về, hoa hồng người ta cài áo sắc hồng tươi, riêng con hoa trắng, trắng mầu xót thương, me ơi! thương mến khôn lường, nh́n ai mang đóa hoa hồng, tủi phận ḿnh mầu trắng đơn côi. (**)
[Tâm Sự Người Cài Hoa Trắng, tác giả: Thích Trường Khánh]
Tôi bất chợt nắm lấy bàn tay của người bạn mới quen một cách thân t́nh, nước mắt của chị nhỏ xuống bàn tay tôi. Tôi biết tôi c̣n đang xúc động và chị ta cũng c̣n đang khóc v́ tưởng nhớ đến người mẹ thân yêu đă mất. H́nh ảnh của chị ta trước mắt tôi cũng nhạt nḥa ...
Thế là mỗi độ Vu Lan về, ḷng tôi lại bồi hồi tưởng nhớ, bồi hồi xót xa, tâm hồn xao động như mặt nước hồ thu dậy sóng. Tôi ngại đi chùa, ngại gặp đám đông, ngại gặp những ánh mắt "hănh diện v́ c̣n mẹ", mà tôi đă nh́n thấy trong các dịp lễ Vu Lan. Tôi thường tự hỏi rằng tôi đă làm nên tội ǵ khiến cho mẹ tôi mất sớm, và những người vui ca "hăy cùng tôi sung sướng đi" kia có phải là những người ăn ở hiền lành, phước đức, nhiều ḷng tốt, nên đáng được hưởng sự sung sướng hạnh phúc kia không?
Mẹ hiền ơi! mùa Vu Lan đă về rồi, người ta đang say cùng đời, hoa hồng đỏ thắm trên môi. C̣n ḿnh con, lang thang nhặt cành hoa trắng, nghe cay đắng t́m về trong hồn, đời mất vui khi mẹ chẳng c̣n. (**)
Tôi biết rằng mức độ tu hành của tôi c̣n yếu kém nhưng môi trường xung quanh, đă không giúp ích ǵ được cho tôi, mà lại làm cho tôi yếu kém thêm. Tại sao người ta nhắc nhở, ngợi ca những người c̣n mẹ, mà quên đi những niềm tủi hờn của tôi và của những người mất mẹ? Tại sao người ta lại phân chia người c̣n mẹ, kẻ mất mẹ. Vô t́nh người ta đă kẻ một lằn ranh giữa kẻ c̣n người mất, người ta đă phân biệt hoa hồng đỏ c̣n mẹ vui sướng, hoa hồng trắng mất mẹ u buồn, phụ họa cùng với âm thanh tha thiết rộn ràng, làm xoáy vào tâm năo những người con mất mẹ, đang ngậm ngùi long lanh nước mắt, nhạt nḥa nh́n xuống bông hồng trắng mầu tang bẽ bàng trên ngực áo !!
Có ai hiểu nỗi ḷng của những người mất mẹ và tâm sự của những kẻ mồ côi như tôi chăng?
...me ơi! thương mến khôn lường, nh́n ai mang đóa hoa hồng, tủi phận ḿnh mầu trắng đơn côi..(**)
Những tưởng được an lạc sau nhiều tháng năm tu tập, thế nhưng, giờ đây nơi cửa chùa, không khí lễ hội Vu Lan đă làm tâm thức của tôi và có thể của nhiều người khác không được an trú vững chăi và thảnh thơi trong giây phút hiện tại, v́ măi hoài niệm quá khứ, nhớ thương người mẹ đă qua đời.
Tập tục bông hồng cài áo trong ngày lễ Vu Lan chỉ có ở Việt Nam, không quốc gia Phật giáo nào có cả. Lễ cài hoa này, vốn được du nhập từ xứ phong kiến Nhật Bản, nơi mà thói phân chia giai cấp bàng bạc khắp nơi, biểu lộ ra từ cái vái chào cao hay thấp, tùy theo địa vị trong xă hội, ấy thế mà lại được nhiều người tán dương, phổ biến rộng răi, và đang xâm nhập vào đời sống tinh thần đầy thuần phong mỹ tục của người Việt Nam, một dân tộc có nền văn hóa rất thâm trầm, sâu sắc, đầy cảm thông, đầy t́nh tự xóm giềng dân tộc, "một con ngựa đau cả tàu không ăn cỏ". Người hàng xóm chết c̣n chia xẻ nỗi đau buồn bằng cách để tang ba ngày, làm sao nỡ sung sướng cười vui bên nước mắt của người bất hạnh.
Riêng đối với đạo Phật, th́ lại càng không thể phân biệt "mẹ tôi c̣n, mẹ anh đă chết", mà phải đem ḷng từ bi xóa tan khoảng cách giữa hạnh phúc và khổ đau, tránh khơi lại vết thương ḷng của người mất mẹ.
Thiết nghĩ mùa Vu Lan hiếu hạnh có mục đích sâu sắc, nội dung hàm chứa tinh thần của giáo lư nhà Phật, với quan niệm về ḍng sinh tử trôi nổi nhiều kiếp, nhắc nhở những người con Phật thực hành hạnh hiếu với cha mẹ c̣n sống và với cha mẹ quá văng nhiều đời, không chỉ hẹp ḥi nhắm vào một người mẹ hiện tiền mà thôi. Và đây cũng là truyền thống cao đẹp trong đạo hiếu của dân tộc như đă thể hiện trong văn chương Việt nam, với những câu ca dao ca tụng công ơn cả cha lẫn mẹ:
"Công cha như núi thái sơn.
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra".
hay:
Công cha nghĩa mẹ khó đền,
Vào thưa ra gửi mới nên con người.....
Đạo Phật là đạo Tâm, là đạo từ bi, b́nh đẳng, không kỳ thị, không phân biệt. Đức Phật muốn cho mọi chúng sinh đều được sống an lạc, sống trong giây phút hiện tại, thảnh thơi, không vướng mắc những nỗi đau thương, thống khổ, không truy t́m quá khứ v́ quá khứ đă qua, không nghĩ tới tương lai v́ tương lai chưa tới.
Quá khứ th́ qua rồi
Tương lai th́ chưa tới
Kẻ thức giả sáng suốt
An trú trong hiện tại
Vững chăi và thảnh thơi. (***)
Lời kinh Phật mầu nhiệm xóa tan bao nỗi ưu phiền, thức tỉnh bao người mê muội khổ đau v́ măi hoài niệm quá khứ của ḿnh.
Nói như thế không có nghĩa là tôi không có hiếu với cha mẹ, v́ tôi không nhớ đến. Hàng ngày, một ngày cũng như mọi ngày tôi đều trả ơn cha mẹ nhiều đời, trả ơn thầy, trả ơn bằng hữu, ơn chúng sinh qua việc cố gắng thực hành lời Phật dạy: "làm tất cả việc lành, không làm điều ác và thanh tịnh hoá tâm".
Đức Bổn Sư đă dạy là:
"Tất cả chúng sinh đều b́nh đẳng, đều có giác tánh, đều đă từng là cha mẹ lẫn nhau trong quá khứ và sẽ là Phật trong tương lai."
Cho nên không giết hại chúng sinh qua việc ăn chay, tức là đă không giết hại cha mẹ bà con nhiều đời và thanh tịnh hoá tâm, qua việc ngồi thiền, niệm Phật, hay tŕ chú, tức là đă báo ơn Phật và báo ơn cha mẹ một cách rất cao quư và thực tế.
Đóa sen dâng kính Phật Đà,
Nguyện cầu gia đạo muôn nhà khang an,
Cửu huyền thất tổ song đường,
Văng sinh cực lạc Tây phương nhiệm mầu.
---
* ư thơ thầy Nhất Hạnh, nhạc Phạm Thế Mỹ
** Lời và nhạc của thầy Thích Trường Khánh
*** Kinh Người Biết Sống Một Ḿnh trong Bộ Kinh Tạp A Hàm - 1071