Hải quân Ấn Độ có kinh nghiệm, lợi thế địa lý và một số người bạn hùng mạnh ở phía mình. Tuy nhiên, lực lượng này vẫn thiếu thốn so với các quân chủng khác của Ấn Độ, với chỉ 19% ngân sách quốc phòng so với 25% của lực lượng không quân và 50% cho lục quân.

Lực lượng không quân cũng nhận được phần lớn nhất của ngân sách vốn-trang bị – gấp đôi số tiền dành cho hải quân. Lực lượng này đang mua các máy bay Rafale từ Pháp và nâng cấp các máy bay chiến đấu cũ hơn, chủ yếu của Nga với các vũ khí và rađa mới. Một liên doanh giữa công ty Hindustan Aeronautics Limited (HAL) và Sukhoi của Nga đang phát triển máy bay chiến đấu tấn công “thế hệ thứ 5” để cạnh tranh với F-35 của Mỹ. Mặc dù vậy, cùng với việc thỏa mãn nhu cầu tốc độ của phi công, lực lượng không quân đang tăng cường chú trọng đến “phương tiện hỗ trợ”. Lực lượng này đang đàm phán mua 6 máy bay tiếp nhiên liệu quân sự Airbus A330 và 5 máy bay cảnh báo sớm và kiểm soát trên không mới. Lực lượng này cũng đã giải quyết các yếu kém trong việc vận tải hàng nặng bằng việc mua 10 máy bay vận tải khổng lồ Boeing C-17, với triển vọng mua thêm nhiều chiếc khác trong thời gian tới, ít rõ ràng hơn là ưu tiên mà lực lượng không quân dành cho các yêu cầu của lục quân về hỗ trợ bám sát từ trên không so với vai trò phòng không truyền thống hơn của nó, đặc biệt là sau khi thua trong một cuộc tranh cãi về việc bên nào sẽ vận hành các máy bay trực thăng chiến đấu.

Với việc lục quân đang luyện tập cho một cuộc tấn công chớp nhoáng nhằm vào Pakixtan và hải quân chuẩn bị đối đầu với chủ nghĩa phiêu lưu biển khơi của Trung Quốc, dễ dàng có ấn tượng rằng mỗi quân chủng đang lên kế hoạch cho cuộc chiến tranh của riêng mình mà không suy nghĩ nhiều về những yêu cầu của hai quân chủng còn lại. Hợp tác trong việc lên kế hoạch, học thuyết và hoạt động tác chiến là nói đãi bôi, nhưng sự “hiệp đồng” này phần lớn mang tính khát vọng. Ấn Độ thiếu một người đứng đầu lực lượng quốc phòng theo kiểu của phần lớn các nước. Chính phủ, luôn nghi ngờ các lực lượng vũ trang, dường như không muốn bất kỳ một lời khuyên nào từ quân đội. Các lãnh đạo quân chủng cùng vậy, khư khư giữ quyền tự trị của riêng họ.

Sự thiếu vắng một văn hóa chiến lược và sự thiếu tin tưởng giữa các bộ do dân sự điều hành với các lực lượng vũ trang đã làm suy yếu hiệu quả của quân đội theo một cách khác – bằng cách góp phần vào một hệ thống mua sắm thậm chí còn hoạt động không đúng chức năng hơn so với của các nước khác. Lĩnh vực công nghiệp quốc phòng, do Tổ chức Nghiên cứu và Phát triển Quốc phòng (DRDO) chiếm ưu thế, vẫn kẹt trong sự kiểm soát của nhà nước và quá khứ bảo hộ của đất nước này. Theo một cuộc kiểm toán gần đây của Bộ Quốc phòng, chỉ 29% số sản phẩm được DRDO phát triển trong 17 năm qua đã được đưa vào sử dụng cho các lực lượng vũ trang. Tổ chức này là một điển hình của những thất bại đến muộn và đắt giá.

Chi phí của việc phát triển một loại xe tăng hạng nặng, Arjun, vượt quá những ước tính ban đầu 20 lần. Nhưng theo Ajai Shukla, một cựu sĩ quan hiện viết về quốc phòng cho tờ Business Standard, quân đội muốn trung thành với những chiếc T-72 cũ của Nga và T-90 mới hơn, lo sợ rằng Arjun, cũng như việc quá tải, có thể không đáng tin cậy. Chương trình sản xuất một máy bay tấn công hạng nhẹ để thay thế những chiếc Mirage và MIG-21 thuộc thế hệ cũ hơn đã bắt đầu hơn 25 năm trước. Nhưng kết quả của nó, máy bay Tejas, vẫn chưa được đưa vào sử dụng.

Có những dấu hiệu của sự thay đổi chậm chạp. Những dấu hiệu này bao gồm sự quan tâm tới việc cho phép quan hệ đối tác giữa các công ty quốc phòng tư nhân nhỏ nhưng ngày càng phát triển của Ấn Độ và các công ty nước ngoài, điều có thể khuyến khích chuyển giao công nghệ. Nhưng thỏa thuận mua máy bay Rafale đã gặp khó khăn vì, mặc dù Dassault muốn kết hợp với các công ty tư nhân như Tata hay Reliance, chính phủ muốn công ty này làm việc với HAL tẻ nhạt. Dù vậy, ngay cả nếu Dassault có quyền tự do lựa chọn đối tác, thì điều không rõ là ngành công nghiệp Ấn Độ có thể xử lý khối lượng công việc mà hợp đồng này tìm cách dành cho nó.

Richard Bitzinger, từng là nhà phân tích của RAND Corporation, hiện làm việc tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Xinhgapo, tóm tắt vấn đề trong một nghiên cứu gần đây cho Mạng lưới Quan hệ và An ninh Quốc tế có trụ sở ở Zurich. Ông nói nếu Ấn Độ không chấm dứt nuông chiều tổ hợp quân sự-công nghiệp do nhà nước điều hành hiện tại của mình, thì nước này sẽ không bao giờ có thể cung cấp cho các lực lượng vũ trang của mình trang bị hiện đại mà họ đòi hỏi. Nếu không có một nỗ lực cải cách có sự phối hợp, một phần lớn trong số tiền 200 tỷ USD mà Ấn Độ sắp sửa chi cho vũ khí trong 15 năm tới dường như có thể bị lãng phí.