(iHay) Con nhum (hay còn gọi là cầu gai, nhím biển) là sản vật mà người dân Phú Quốc vừa thương, vừa ghét.

Ghét là vì khi lặn xuống biển, nếu không chú ý dễ bị “dính” gai. Con nhum khi đâm vào người thường bỏ lại một đoạn gai. Bị gai nhum đâm phải có cảm giác tê buốt. Tuy nhiên, dân kinh nghiệm khi bị gai nhum đâm thường có một cách hóa giải rất đặc biệt là… “tè” vào chỗ vết thương.

Gai của nhum làm nhiều người xa lánh món này

Ngoài chuyện gai góc ra, dân Phú Quốc coi con nhum là sản vật “đáng khoe”. Trong khắp quần đảo, lặn xuống ghềnh đá nào cũng có thể bắt được nhum. Sản vật này được nhiều nhà hàng ở xứ đảo chào mua, nhưng ít người dân nào xem đây là thu nhập chính vì chẳng nơi nào chịu mua nhiều bởi ngại mớ cầu gai này trong hồ.

Chế biến nhum, có lẽ công đoạn vất vả nhất là cắt hết số gai tua tủa bao quanh. Nhum sau khi được “dọn” hết gai chỉ còn lại quả cầu tròn sần sùi to cỡ quả banh tennis. Dùng dao chẻ đôi, bỏ hết bộ lòng choáng gần hết bên trong sẽ thấy lớp thịt màu vàng đục bám dọc bên thành “quả cầu”, đó là phần quý của con nhum.

Dân Phú Quốc có ba cách chế biến nhum. Cầu kỳ nhất là cạo hết lớp thịt bên trong, xào sơ với mỡ tỏi và cho vào nồi cháo đang sôi. Cháo nhum với vị béo, bùi và đặc biệt có mùi thơm ngai ngái rất đặc trưng, được xem là thức ăn bổ dưỡng, giúp nhanh lấy lại sức sau những chuyến đi biển, những khi đi đường xa mệt nhọc.

Thế nhưng, cách ăn nhum phổ biến nhất ở Phú Quốc là cắt đôi con nhum, nướng quanh lửa hồng. Trên bếp hồng, nhum nướng nhanh chóng tỏa mùi. Chỉ cần nướng sơ, dùng muỗng nạo phần thịt chấm muối tiêu chanh… là sẽ thưởng thức được thịt nhum thơm, béo.

Những người thích gọn lẹ hơn thì cứ chanh, mù tạc cho vào nửa “quả cầu”. Món nhum tái chanh, mù tạc càng thích hợp nếu trên bàn tiệc có ít "sinh tố lúa mạch".

Người dân Phú Quốc cho rằng món nhum là “món ăn của đàn ông” vì rất bổ dưỡng. Có người còn cụ thể hơn khi so sánh ăn một con nhum là có thể đủ năng lượng cho một lần... “yêu” cực chất.

Tiến Trình