|
R10 Vô Địch Thiên Hạ
Join Date: Dec 2006
Posts: 54,629
Thanks: 1,521
Thanked 4,892 Times in 1,268 Posts
Mentioned: 0 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 0 Post(s)
Rep Power: 73
|
Trận Tây Kết diễn ra vào tháng 5/1285, quân ta tiêu diệt toàn bộ 8 vạn quân của Toa Đô (bắt sống hơn 5 vạn quân Nguyên và hàng trăm chiến thuyền cùng nhiều khí giới không kể xiết. Viên tướng Toa Đô bị chém rơi đầu, nhưng với tấm ḷng nhân đạo của ḿnh, vua Trần Nhân Tông đă sai khâm liệm và làm lễ mai táng cho y rất chu đáo).
Tin Toa Đô bị chém, Ô Mă Nhi bỏ chạy ra biển làm cho Thoát Hoan và tướng sĩ Nguyên đều hoảng sợ, bàn cách chuồn về nước.
Hưng Đạo Vương đoán biết ư đồ tháo chạy của Thoát Hoan liền sai tướng Nguyễn Khoái và Phạm Ngũ Lăo dẫn 3 vạn quân phục sẵn ở bên sông Vạn Kiếp. Hai con ông là Hưng Vơ Vương Nghiễn và Hưng Hiếu Vương Úy dẫn 3 vạn quân theo đường Hải Dương ra Quảng Yên, mục đích không cho địch chạy về châu Tư Minh (Trung Quốc).
Hưng Đạo Vương tự ḿnh dẫn đại quân tấn công Thoát Hoan ở Bắc Giang, tiêu diệt một bộ phận lớn quân giặc. Thoát Hoan cố sống cố chết chạy về Vạn Kiếp, tưởng đă thoát thân nào ngờ y chưa kịp hoàn hồn th́ bị phục binh của ta đổ ra đánh.
Quân giặc vội vă bắc cầu phao vượt sông Sách (tức sông Thương đoạn chảy qua vùng Vạn Kiếp). Cánh quân của Viên tả thừa Tang-Gu-Tai chưa kịp chạy th́ bị quân mai phục của ta từ trong rừng đổ ra đánh, khiến chúng xô đạp nhau chạy làm đứt cả cầu phao, ngă xuống sông chết đuối rất nhiều.
Quân ta do tướng Nguyễn Khoái chỉ huy liên tiếp truy kích giặc. Tướng Nguyên là Lư Hằng bị bắn chết. Thoát Hoan, Phàn Tiếp, A-Bát-Xích, Lư Quán cố sức đánh mở đường máu mà chạy.
Bị quân ra đuổi riết, không c̣n cách nào khác để thoát thân v́ thế Thoát Hoan phải chui vào cái ống đồng để lên trên xe bắt quân lính kéo chạy về phía biên giới. Đến gần châu Tư Minh, tưởng đă thoát thân, quân giặc định nghỉ ngơi rồi đi tiếp nào ngờ lại bị Hưng Vơ Vương Nghiễn và Hưng Hiếu Vương Úy “giăng rọ” chờ sẵn từ trước, đổ ra đánh.
Lư Quán bị tên bắn chết ngay tại trận, c̣n Thoát Hoan nhờ có A-Bát-Xích cố chết bảo vệ nên chạy thoát thân về bên kia biên giới.
Với đội quân 60 vạn người, lúc đầu hùng hổ vượt biên giới kéo sang, khí thế oai phong lừng lẫy bao nhiêu th́ khi về như con “Cẩu” cụp đuôi, luồn lách, chui lủi t́m đường thoát chạy về nước. Chỉ trong ṿng 6 tháng (tháng Chạp, 1284 đến tháng 6-1285, quân dân Đại Việt đă đánh đuổi hơn nửa triệu quân xâm lược ra khỏi bờ cơi. Đó là nhờ vua tôi đồng ḷng, toàn dân quyết chí đồng tâm, đồng sức đánh đuổi quân thù để bảo vệ quê hương đất nước.
“Xă tắc hai phen chồn ngựa đá/ Non sông ngàn thuở vững âu vàng”
Nhà sử học Ba Tư Ra-xít-út-đin ở thế kỉ 13 đă viết về cuộc kháng chiến oai hùng của người Giao Chỉ (Đại Việt) trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông với những từ sau: “Nước đó có vương quốc riêng, không thần phục Hăn (Vua Mông Cổ), Tu Gan (Thoát Hoan) con trai của Hăn chỉ huy đội quân để ngăn ngừa và chống lại những ai không khuất phục. Một lần Tu Gan đem quân vào nước đó, chiếm lấy các thành thị ven biển và thống trị ở đấy, nhưng bỗng nhiên xuất hiện những đội quân (Giao Chỉ) từ biển, từ rừng, từ núi, đánh tan quân Tu Gan (Thoát Hoan) đang cướp bóc, Tu Gan trốn thoát”.
Trong lúc quân dân Đại Việt hân hoan mừng chiến thắng th́ ở bên kia biên giới Hốt Tất Liệt nổi giận v́ Thoát Hoan bị thất trận nặng nề. Nóng ḷng cần một căn cứ để làm bàn đạp tiến hành xâm lược Đông Nam Á nên vua nhà Nguyên gấp rút cho ngừng việc tấn công Nhật Bản và sai đóng trên 300 chiến thuyền, lệnh cho ba tỉnh Giao Hải - Hồ Quảng – Giang Tây tụ tập quân sĩ định đến tháng 8/1285 th́ đem quân theo đường Châu Khâm, Châu Liêm tiến đánh Đại Việt để báo thù.
Rút kinh nghiệm hai lần thất bại trước v́ thiếu lương thực, lần này vua Nguyên đặc biệt chú trọng đến việc cho thuyền tải lương đi theo và vạch sách lược tấn công theo lối: “tằm ăn dần dà”.
 | | Lăng mộ như g̣ núi của vua Trần ở Thái B́nh. |
Biết tin quân Nguyên chuẩn bị lực lượng tấn công Đại Việt, vua Trần hỏi Hưng Đạo Vương: “Thế giặc năm nay thế nào?” Trần Hưng Đạo trả lời: “Năm nay đánh giặc nhàn”. Vua Trần và Trần Quốc Tuấn chia quân chặn địch ở các hướng Lào Cai, Lạng Sơn, Quảng Yên, Vạn Kiếp (Hải Dương) và Long Hưng (Thái B́nh).
“Nhà Nguyên phát quân ở 3 sảnh Giao Hoài, Giang Tây, Hồ Quảng. Quân Mông Cổ, quân Hán Nam cùng quân Vân Nam và quân người Lê ở 4 châu ngoài biển chia đường vào cướp. Sai bọn Vạn Hộ Trương Văn Hổ chở 70 vạn hộc lương theo đường biển, lại đặt Chinh Giao Chỉ hành thượng Thư sảnh, cho Áo-lỗ-xích làm B́nh Chương Sự, Ô Mă Nhi và Phàn Tiếp làm tham tri chính sự phụ trách, đều sự tiết chế của Trấn Nam Vương” (ĐVSKTT-Tr.517).
Quân Nguyên chiếm núi Phả Lại và núi Chí Linh để lập căn cứ; Tŕnh Bằng Phi đem 2 vạn binh đánh đồn Vạn Kiếp của ta. Ô Mă Nhi và A-bát-Xích dẫn quân từ sông Lục Đầu đánh xuống Hồng Hà.
Hưng Đạo Vương liền rút quân về giữ Thăng Long, nhưng sau bị Ô Mă Nhi bám riết, thượng hoàng và vua Trần Nhân Tông xuống thuyền đi ra cửa biển Thiên Trường. Ô Mă Nhi đem quân đuổi theo nhưng không kịp, liền kéo quân về Long Hưng (Tiến Đức, Hưng Hà, Thái B́nh nơi có mộ tổ tiên nhà Trần ở đó). Y cho người đào phá lăng mộ của nhà Trần.
Thoát Hoan đem binh mă vây đánh Thăng Long, chiếm được thành nhưng sau lại phải rút về căn cứ Vạn Kiếp, Chí Linh, Phả Lại. Hưng Đạo Vương cũng tiến quân tới lập trại để chống chọi với giặc.
Ngày Mậu Tuất, 12/12 (17/12/1287) chiến thuyền của bọn Ô Mă Nhi (xuất phát từ cảng Khâm Châu) tiến vào nước ta. Đoàn thuyền vận tải lương thực của Trương Hổ v́ chở quá nặng nên bị tụt lại phía sau. Mấy ngày sau thuyền giặc qua cửa biển Vạn Ninh (Móng Cái), đến Ngọc Sơn chúng gặp tướng Nhân Đức Hầu Trần Da phục binh trên núi phục đánh. Chiến thuyền giặc liền vây bọc lại đánh nhau với quân ta và qua được cửa Ngọc Sơn.
Thuyền của Ô Mă Nhi và Phàn Tiếp tiến vào cửa An Bang (Quảng Yên) giao chiến với thủy quân của tướng Trần Khánh Dư, quân ta bị tổn thất phải rút lui. Ô Mă Nhi sau khi qua được cửa An Bang đă theo sông Bạch Đằng tiến về Vạn Kiếp. Hắn tưởng rằng quân ta bị đánh tan không thể ngăn cản nổi đoàn thuyền lương đi sau nên hắn cứ tiến thẳng không chú ư đến việc bảo vệ cho Trương Văn Hổ.
Khi thủy quân nhà Nguyên đánh Vân Đồn, Hưng Đạo Vương đă trao quyền chỉ huy giải biên thùy cho phó tướng là Trần Khánh Dư. Nghe tin Trần Khánh Dư thua trận, vua Trần liền sai trung sứ đến bắt Khánh Dư đưa về cửa khuyết để trị tội. Khánh Dư nói với Trung sứ rằng: “Lấy quân luật mà xử, tôi xin chịu tội, nhưng xin hoăn cho vài ba ngày, để tôi lập công chuộc tội rồi hăy chịu búa ŕu của hoàng thượng cũng chưa muộn”.
Trung sứ nghe theo lời khuyên, Khánh Dư đoán biết quân chủ lực giặc đi rồi, thuyền lương tất phải theo sau, bèn tập hợp số quân c̣n lại bố trí phục kích chờ giặc tới. Quả nhiên mọi việc diễn ra đúng như dự đoán của vị tướng mưu trí đó.
Tháng 12 âm lịch (2/2/1288) đoàn thuyền chở lương của Trương Hổ kéo vào vùng biển Vân Đồn. V́ chủ quan cho rằng Ô Mă Nhi đi trước đă dọn đường cho ḿnh rồi nên Trương Hổ không đề pḥng, bị lọt vào trận địa phục kích của thủy quân ta.
Khi giặc tới, bất giờ thủy quân ta do Trần Khánh Dư ập tới đánh, giặc Nguyên bị thua, Trương Văn Hổ cố gắng tiến về phía đất liền, nhưng đến biển Lục Thủy (Cửa Lục, Ḥn Gai) th́ thủy quân ta đổ ra đánh càng đông. Trương Văn Hổ đại bại đổ cả lương thực xuống biển, trốn chạy về Quỳnh Châu (Hải Nam). Quân ta “bắt được quân lương khí giới của giặc nhiều không kể xiết, tù binh cũng rất đông” (Toàn thư- Q.5.Tr-53a).
Theo sách Nguyên sử (Trung Quốc – Q.209 – An Nam Truyện – Tr.10a) th́ số lương thực mất hơn 14.300 thạch. Con số đó chắc c̣n xa thực tế v́ Trương Văn Hổ chỉ chạy thoát trên một chiếc thuyền nhỏ về Quỳnh Châu. Triều đ́nh đă tha tội cho Trần Khánh Dư.
Trần Quốc Tuấn cho rằng để làm cho quân sĩ địch chóng “ngă ḷng, bấy giờ mới dễ phá”. V́ thế quân ta đă thả tù binh, báo tin thuyền lương của Trương Hổ đă bị tiêu diệt cho Thoát Hoan biết. Trước t́nh h́nh ở không yên, lương thực lại bị mất, ḷng quân dao động, Thoát Hoan buộc phải cố thủ ở Vạn Kiếp”.
Quân Nguyên sau khi đại bại ở Vân Đồn lương thảo ngày càng kiệt quệ, Thoát Hoan muốn cho người về Trung Quốc cầu viện và lấy thêm lương, nhưng Hưng Đạo Vương đă sai người giữ núi Kỳ Cấp và ải Nữ Nhi ở Lạng Sơn chặn bắt những tên thám tử được phái về Trung Quốc.
Cuối cùng biết rằng ở lại chỉ chuốc lấy thất bại, Thoát Hoan quyết định rút quân về nước. Quân Nguyên chia làm hai đường thủy bộ để rút. Đạo quân thủy do Ô Mă Nhi, Phàn Tiếp chỉ huy theo đường sông Bạch Đằng đi trước. Đạo quân bộ gồm có Trịnh Bằng Phi, Trương Quân được giao chặn hậu để Thoát Hoan cùng A-bát-xích, Áo-lỗi-xích, Trương Ngọc t́m đường rút chạy.
Hưng Đạo Vương đoán biết được âm mưu của giặc, bèn sai tướng Nguyễn Khoái dẫn quân lẻn qua đường tắt lên mé thượng lưu sông Bạch Đằng chặt gỗ, đẽo nhọn đầu, bịt sắt, đóng trên sông rồi đặt phục binh chờ đợi đến lúc thủy triều lên th́ đem thuyền ra khiêu chiến.
Tướng quân Phạm Ngũ Lăo, Nguyễn Thế Nghĩa được lệnh dẫn quân lên mai phục ở ải Nội Bàng (thuộc Lạng Sơn) chờ cho quân bộ của Thoát Hoan chạy đến đó th́ đổ ra đánh.
Kế hoạch chiến đấu đă được vạch ra, khi được tin Ô Mă Nhi đă kéo quân sắp về đến Bạch Đằng, Hưng Đạo Vương từ căn cứ A Sào (nay thuộc xă An Đồng và An Thái, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái B́nh) kéo quân về sông Hóa đi đánh giặc. Con voi chiến của người bị sa lầy khi vượt sông, ứa nước mắt nh́n theo chủ tướng. Hưng Đạo Vương chỉ gươm xuống ḍng sông Hóa mà thề rằng: “Trận này chưa phá xong giặc Nguyên th́ không về bến sông này nữa”.
Quân sĩ ai nấy đều xin quyết chiến. Đoàn quân nhằm hướng Bạch Đằng Giang thẳng tiến. Khi chiến thuyền của Ô Mă Nhi, Phàn Tiếp theo ḍng Bạch Đằng rút chạy th́ bất ngờ tướng Nguyễn Khoái dẫn chiến thuyền từ bờ sông lao ra khiêu chiến.
Ô Mă Nhi tức giận thúc quân xông vào đánh, Nguyễn Khoái liền quay thuyền chạy. Bấy giờ đang lúc thủy triều lên cao, mặt sông rộng mênh mang, Ô Mă Nhi cứ việc thúc thuyền đuổi theo. Nguyễn Khoái nhử cho quân Nguyên qua khỏi chỗ đóng cọc, rồi mới hô quân quay thuyền lại quyết chiến với giặc.
Trận chiến trên sông diễn ra ác liệt, đúng lúc đó đại quân của Hưng Đạo Vương kéo tới tiếp viện cho Nguyễn Khoái. Ô Mă Nhi, Phàn Tiếp thấy quân tiếp viện rất đông, liền quay thuyền chạy trở lại.
Khi chạy đến khúc sông có cọc đóng th́ nước thủy triều đă rút xuống, cọc nhọn nhô lên, thuyền của quân Nguyên húc vào cọc đổ nghiêng, đổ ngửa, phần nhiều bị vỡ và đắm.
Quân ta càng đánh càng hăng quân Nguyên phần bị chết đuối rất nhiều, phần bị trúng tên, giáo mác, máu chảy loang đỏ cả khúc sông. Quân ta bắt được hơn 400 chiến thuyền giặc. Nội Minh Tự Đỗ Hành bắt được Ô Mă Nhi, Tích Lệ Cơ Ngọc. Các tướng khác như Phàn Tiếp cũng bị bắt sống tại trận.
Trận Bạch Đằng Giang diễn ra vào tháng 3 năm Mậu Tư (1288), măi măi là niềm tự hào về tài dùng binh và tinh thần chiến đấu dũng cảm của tướng lĩnh và binh sĩ cùng nhân dân thời Trần trong đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc.
Tin thủy quân bị đánh tan, Ô Mă Nhi cùng các tướng bị bắt đă nhanh chóng được chuyển cho Thoát Hoan. Quá hoảng sợ, toán quân đi đường bộ theo lệnh của Thoát Hoan vội rút chạy. Khi về đến ải Nội Bàng, bỗng bị quân phục của Phạm Ngũ Lăo đổ ra đánh. Các tướng nguyên liều chết bảo vệ Thoát Hoan, chúng vừa đánh vừa chạy.
Tướng Nguyên là Trương Quân dẫn 3000 lính đi đoạn hậu cố sức chặn quân truy đuổi của ta, nhưng y đă bị Phạm Ngũ Lăo chém chết. Thoát Hoan chạy thoát được ra cửa ải, quân sĩ 10 phần chỉ c̣n lại 5, 6 phần.
Đại quân của Thoát Hoan đang đi, bỗng có tin báo từ cửa ải Nữ Nhi đến núi Kỳ Cấp (hơn 100 dặm), chỗ nào cũng có đồn ải của quân Đại Việt. Nghe tin ấy, quân sĩ nhà Nguyên đều xôn xao sợ hăi, ở phía sau lại nghe tiếng ầm ầm của quan quân đuổi theo.
Thoát Hoan vội sai A-bát-xích, Trương Ngọc dẫn quân đi trước mở đường, Áo-lỗi-xích đi đoạn hậu. Trên đường tháo chạy về nước hai viên tướng Nguyên là A-bát-xích và Trương Ngọc đă bị quân phục kích của ta bắn chết. Tŕnh Bằng Phi liều mạng sống đưa Thoát Hoan chạy ra Đan Kỳ, qua Lộc Châu rồi lén lút theo đường rừng chui lủi chạy thoát về châu Tư Minh (Trung Quốc).
Đất nước sạch bóng quân xâm luợc: “Hai vua trở về phủ Long Hưng (Thái B́nh) đem các bại tướng của giặc bị bắt là Tích Lệ Cơ Ngọc và Ô Mă Nhi, Tham Chính Sầm Đoại, Phàn Tiếp... cùng với các viên tướng vạn hộ, thiên hộ làm lễ dâng mừng thắng trận ở Chiêu Lăng (Tiến Đức – Hưng Hà – Thái B́nh).
Trước đó quân Nguyên đă đào Chiêu Lăng, muốn phá đi nhưng không xâm phạm được đến quan tài. Đến khi giặc bị thua, chân ngựa đá ở lăng đều bị lấm bùn. Đó là do thần linh ngầm giúp vậy.
Vua làm lễ yết có câu thơ rằng: “Xă tắc lưỡng hồi lao thạch mă/ Sơn hà thiên cổ điện kim âu, (Xă tắc hai phen chồn ngựa đá/ Non sông ngh́n thuở vững âu vàng).
Không đầy 5 tháng, quân dân ta đă tiêu diệt 30 vạn quân Nguyên, đánh bại cuộc xâm lược lần thứ ba và cũng là lần cuối cùng của chúng đối với Đại Việt. Không những thế, c̣n ngăn chặn được âm mưu bành trướng của đế quốc Nguyên Mông định tấn công xuống Đông Nam Châu Á và tấn công cả Nhật Bản.
V́ bị hao binh tổn tướng, lại không chiếm được Đại Việt nên âm mưu trên đă bị hủy bỏ. Chiến công ba lần thắng Nguyên Mông của dân tộc ta măi măi là niềm tự hào của các thế hệ con dân nước Đại Việt xưa và nước Việt Nam ngày nay trong sự nghiệp bảo vệ non sông gấm vóc của tổ tiên để lại.
|