Nghị quyết mang số hiệu S.Res.524 do Bộ Ngoại giao Mỹ vừa được ban bố hôm 3/8 (theo giờ VN) khẳng định, Trung Quốc đang đi ngược lại các nỗ lực ngoại giao nhằm giải quyết bất đồng, và đẩy nguy cơ căng thẳng trong khu vực Biển Đông tiếp tục leo thang.
Nghị quyết về vấn đề Biển Đông do Thượng nghị sĩ John Kerry và một số Thượng nghị sĩ Quốc hội Mỹ giới thiệu lên Thượng viện hôm 23/7/2012 vừa được Bộ Ngoại giao nước này thông qua và cho rằng Mỹ có lợi ích quốc gia về tự do hàng hải, ḥa b́nh và ổn định trong khu vực Biển Đông. Trong Nghị quyết, Mỹ một lần nữa khẳng định sự ủng hộ của ḿnh đối với Tuyên bố về cách ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) kư giữa Trung Quốc với ASEAN năm 2002; ủng hộ việc các quốc gia thành viên ASEAN và Trung Quốc tiến tới Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC) cũng như nhất trí cao với bộ nguyên tắc 6 điểm mà ASEAN đạt được gần đây về vấn đề Biển Đông.
Nghị quyết S.Res.524 được đăng tải trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 3/8/2012
Nghị quyết S.Res.524 cho biết, Bộ Ngoại giao Mỹ rất lo ngại trước việc Trung Quốc thành lập cái gọi là "thành phố Tam Sa" bao gồm các quần đảo mà một số nước ASEAN đă tuyên bố chủ quyền và đang quản lư đồng thời gọi hành động chuẩn bị đưa quân đội Trung Quốc đến đồn trú tại khu vực này là hành động ngược lại các nỗ lực ngoại giao nhằm giải quyết bất đồng, và đẩy nguy cơ căng thẳng trong khu vực Biển Đông tiếp tục leo thang.
Chính v́ vậy, Bộ Ngoại giao Mỹ kêu gọi các bên có bước đi làm giảm căng thẳng, tự kiềm chế, không tiến hành các hoạt động gây phức tạp thêm t́nh h́nh hoặc làm gia tăng khả năng xung đột, bao gồm cả việc đưa người ra những đảo, băi đá, băi cát ngầm hiện không có người ở; ủng hộ việc các bên liên quan thông qua các biện pháp ngoại giao để giải quyết tranh chấp dựa trên luật pháp quốc tế với tinh thần xây dựng; tái khẳng định cam kết của Mỹ hỗ trợ các nước trong khu vực đảm bảo cường thịnh và độc lập, v́ ḥa b́nh và ổn định của khu vực; mở rộng và làm sâu sắc hơn các quan hệ hợp tác về kinh tế, chính trị, ngoại giao, an ninh và văn hóa với ASEAN và các quốc gia thành viên; ủng hộ việc tăng cường các hoạt động của quân đội Mỹ ở Tây Thái B́nh Dương, bao gồm cả khu vực biển Đông; ủng hộ tự do hàng hải, việc duy tŕ ḥa b́nh và ổn định, tôn trọng luật pháp quốc tế, bao gồm cả những giải pháp ḥa b́nh đối với các tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông.
Tuyên bố nói rơ rằng Mỹ không có lập trường về các tranh chấp chủ quyền đối với các đảo, cấu trúc địa chất trên Biển Đông, và cũng không có tham vọng lănh thổ tại đây. Tuy nhiên, Mỹ cho rằng các quốc gia trong khu vực nên hợp tác và dùng biện pháp hợp tác, ngoại giao để giải quyết các tranh chấp mà không có ép buộc, không đe dọa nhau, không sử dụng vũ lực.
Tuyên bố kêu gọi các bên làm rơ và theo đuổi các tuyên bố lănh thổ và hàng hải theo quy định của pháp luật quốc tế, trong đó có Công ước Luật biển, cho rằng các bên có tuyên bố chủ quyền cần t́m mọi con đường ngoại giao, ḥa b́nh để giải quyết, bao gồm cả việc sử dụng trọng tài hoặc các cơ chế pháp lư quốc tế khác khi cần thiết.
Minh Tân
Theo State.gov