Nhà sản xuất vũ khí chính của Nga được cho là đă ngừng hợp đồng cung cấp tổ hợp tên lửa tầm xa S-300 cho Syria, nhật báo Vedomosti ngày 26/6 đưa tin, trích dẫn các nguồn tin giấu tên trong tổ hợp công nghiệp-quốc pḥng.
Tổ hợp tên lửa tầm xa S-300 của Nga. Sự tồn tại của hợp đồng trên không được biết đến cho tới khi nó được tiết lộ trong một báo cáo thường niên công bố hồi tuần trước và được đăng tải trên mạng bởi hăng chế tạo của hệ thống S-300, Almaz-Antey.
Báo cáo cho biết các hợp đồng lớn nhất của công ty được kư kết với Algeria và Syria nhằm cung cấp các hệ thống pḥng thủ tên lửa tầm xa. Hợp đồng với Algeria có giá 39 triệu USD, trong khi hợp đồng với Syria trị giá 105 triệu USD.
Cũng theo báo cáo, việc giao hàng cho Syria dự kiến diễn ra trong khoảng thời gian 2012-2013. Nhưng tờ Vedomosti trích 2 nguồn tin riêng rẽ cho biết việc giao hàng đă bị tạm dừng do “một lệnh trực tiếp từ trên”.
Hiện không rơ các thông tin có chính xác hay không, nhưng nhiều người đă nghi ngờ về nguyên nhân của quyết định tạm dừng trên.
Một số người cho rằng Mátxcơva đă quyết định xoa dịu Washington và Tel Aviv, tương tự như một vụ việc tương tự hồi năm 2010 khi Nga huỷ hợp đồng bán hệ thống vũ khí cùng loại cho Iran.
Tuy nhiên, các t́nh huống năm 2010 tương đối khác. Khi đó, nếu thực hiện các điều khoản hợp đồng với Iran, Nga có thể vi phạm một lệnh cấm vận quốc tế. Nhưng hiện tại không có lệnh cấm vận nào ảnh hưởng tới các hợp đồng giữa Nga và Syria.
Những người khác lại cho rằng Damascus có thể gặp vấn đề về tiền nong và đơn giản là không thể chi trả cho tổ hợp S-300. Nghi ngờ này dựa trên tin đồn rằng hợp tác quân sự giữa 2 quốc gia chủ yếu được h́nh thành dựa trên việc Nga xoá khoản nợ trị giá 10 tỷ USD cho Syria để đổi lấy các hợp đồng quân sự trong tương lai.
Hiện chưa có quan chức nào b́nh luận về vấn đề này. Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết các vũ khí mà Nga cung cấp cho Syria không nhằm phục vụ các cuộc xung đột dân sự. C̣n Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov khẳng định Nga chỉ cung cấp cho Syria các vũ khí pḥng thủ đơn thuần được bán theo các hợp đồng đă kư kết từ lâu.
“Chúng tôi không đưa các tàu chiến tới Syira. Chúng tôi đă công khai nói rằng Nga chỉ thực thi các hợp đồng mà chúng tôi phải cung cấp vũ khí cho cho Syria. Các vũ khí này hoàn toàn chỉ phục vụ tự vệ và hầu hết là các hệ thống pḥng không, không được sử dụng để chống lại các dân thường và chỉ nhằm đáp trả sự gây hấn từ bên ngoài”, ông Lavrov nói.
Thương mại vũ khí Nga-Syria lớn tới đâu?
Quan hệ quốc pḥng giữa Nga và Syria đă trở thành tâm điểm chú ư kể từ khi truyền thông quốc tế nói rằng Nga đang cung cấp trực thăng chiến đấu cho chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad. Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton ban đầu chỉ trích mạnh mẽ Nga, nhưng sau đó đă rút lại và buộc phải thừa nhận rằng lô hàng chỉ chứa một số trực thăng chiến đấu cũ được tới Nga để sửa chữa.
Bộ Quốc pḥng Nga không tiết lộ tổng giá trị của số vũ khí cung cấp cho Syria. Quốc hội Mỹ cho hay có các hợp đồng lớn nhằm cung cấp số vũ khí trị giá 3,5 tỷ USD, trong khi tổ chức nghiên cứu chính sách SIPRI của Thuỵ Điển ước tính số tiền lên tới 5-6 tỷ USD.
Trong số các lô hàng được đưa tin rộng răi có 2 hệ thống pḥng thủ bờ biển K-300 Bastion, được trang bị các tên lửa siêu thanh Yakhont. 2 hệ thống chống máy bay BUK-M2 và PANTSYR-S1 cũng được Syria đặt mua mặc dù không rơ các đơn đặt hàng đă được thực hiện hay chưa.
Một hợp đồng trị giá 550 triệu USD cho 36 chiếc máy bay Yak-130 đă được kư kết giữa 2 nước hồi đầu năm nay. Về mặt lư thuyết, Yak-130 là một máy bay huấn luyện tinh vi nhưng nó cũng có thể hoạt động giống một máy bay chiến đấu hạng nhẹ. Nga cũng cam kết chuyển giao 24 máy bay Mig-29 được hiện đại hoá cho Syria. Cả hai hợp đồng này được cho là chưa được thực hiện.
An B́nh
Theo Russia Today