Denverpost
NQL:“Những bức ảnh dưới đây cho chúng ta nh́n lại Chiến tranh Việt nam từ lúc Mỹ leo thang can thiệp đầu những năm 1960 đến lúc chính quyền Sài G̣n cũ sụp đổ”. Denverpost chỉ giới thiệu một câu vậy thôi nhưng xem phóng sự ảnh dưới đây ta thấy cả cuộc chiến tranh Việt Nam đă được dựng lại rất sinh động và xác thực, thật tuyệt vời! Cảm ơn KTS Vơ Thanh Lân đă gửi cho đường link và Bs Nguyễn Hải Phong đă dịch phóng sự ảnh này.
Lời người dịch: Đây là những bức h́nh chọn lọc được Denverpost đăng tải nhân kỷ niệm 35 năm ngày chế độ VNCH sụp đổ, 30/04/1975, để giữ tính khách quan, người dịch giữ nguyên những câu chữ nghĩa nguyên gốc theo quan điểm của Denverport như Nam Việt, Bắc Việt, Việt cộng, lực lượng chính phủ (là của chế độ Sài g̣n cũ)...
1. A South Vietnamese soldier holds a cocked pistol as he questions two suspected Viet Cong guerrillas captured in a weed-filled marsh in the southern delta region late in August 1962. The prisoners were searched, bound and questioned before being marched off to join other detainees. (AP Photo/Horst Faas)
1. Một người lính Việt Nam Cộng ḥa cầm súng lục đă lên đạn khi tra vấn hai du kích nghi là Việt cộng bị bắt trong một đầm lầy đầy cỏ dại ở vùng đồng bằng phía Nam cuối tháng tám năm 1962. Những người bị bắt bị lục soát, trói chặt và bị thẩm vấn trước khi bị dẫn đi cùng với những người t́nh nghi khác. (AP Photo/Horst Faas)
2. A U.S. crewman runs from a crashed CH-21 Shawnee troop helicopter near the village of Ca Mau in the southern tip of South Vietnam, Dec. 11, 1962. Two helicopters crashed without serious injuries during a government raid on the Viet Cong-infiltrated area. Both helicopters were destroyed to keep them out of enemy hands. (AP Photo/Horst Faas)
2. Một thành viên phi đội Mỹ tháo chạy khỏi trực thăng chở quân CH-21 Shawnee bị nạn gần một ngôi làng ở Cà mau – cực nam của Nam Việt Nam, ngày 11 tháng 12 năm 1962. Hai chiếc trực thăng đă bị rơi không có tổn thương nhân mạng nghiêm trọng trong một cuộc tập kích của chính phủ vào khu vực bị Việt Cộng xâm nhập. Hai chiếc trực thăng đă được phá hủy để giữ chúng không bị rơi vào tay đối phương (AP Photo/Horst Faas)
3. A Helmeted U.S. Helicopter Crewchief, holding carbine, watches ground movements of Vietnamese troops from above during a strike against Viet Cong Guerrillas in the Mekong Delta Area, January 2, 1963. The communist Viet Cong claimed victory in the continuing struggle in Vietnam after they shot down five U.S. helicopters. An American officer was killed and three other American servicemen were injured in the action. (AP Photo)
3. Một phi đội trưởng trực thăng người Mỹ với mũ cối, tay cầm súng carbine, theo dơi sự di chuyển dưới mặt đất của lính Việt Nam từ trên cao trong một cuộc hành quân chống du kích Việt cộng ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, ngày 2 tháng Giêng năm 1963. Những người cộng sản Việt cộng đă tuyên bố chiến thắng trong cuộc chiến dai dẳng ở Việt nam sau khi bắn hạ 5 trực thăng Mỹ. Một sĩ quan Mỹ đă tử thương và ba nhân viên công lực Mỹ khác đă bị thương trong chiến trận. (AP Photo)
4. Caskets containing the bodies of seven American helicopter crewmen killed in a crash on January 11, 1963 were loaded aboard a plane on Monday, Jan. 14 for shipment home. The crewmen were on board a H21 helicopter that crashed near a hut on an Island in the middle of one of the branches of the Mekong River, about 55 miles Southwest of Saigon. (AP Photo)
4. Quan tài mang thi thể của 7 lính trực thăng Mỹ bị chết trong vụ rơi máy bay ngày 11 tháng Giêng năm 1963 được đưa lên máy bay vào thứ Hai ngày 14 tháng Giêng để đưa về nhà. Phi đội đă ở trên một trực thăng H21 bị rơi gần một túp liều trên một ḥn đảo giữa một trong những nhánh sông Mê kông, khoảng 55 dặm phía Tây Nam Sài G̣n (AP Photo)
5. Quang Duc, a Buddhist monk, burns himself to death on a Saigon street on June 11, 1963, to protest alleged persecution of Buddhists by the South Vietnamese government. (AP Photo/Malcolm Browne, File)
5. Thượng tọa Thích Quảng Đức, tự thiêu trên một đường phố Sài g̣n ngày 11 tháng 6 năm 1963, để phản đối việc đàn áp Phật tử bởi chính quyền Nam Việt Nam (AP Photo/Malcolm Browne, File)
6. Flying at dawn, just over the jungle foliage, U.S. C-123 aircraft spray concentrated defoliant along power lines running between Saigon and Dalat in South Vietnam, early in August 1963. The planes were flying about 130 miles per hour over steep, hilly terrain, much of it believed infiltrated by the Viet Cong. (AP Photo/Horst Faas)
6. Bay lúc hừng đông, ngay trên những tán lá rừng rậm, máy bay C-123 Mỹ phun thuốc làm rụng lá đậm đặc dọc theo đường điện chạy từ Sài G̣n đến Đà lạt ở Nam Việt Nam, đầu tháng 8 năm 1963. Những chiếc máy bay đă bay khoảng 130 dặm một giờ qua những địa h́nh đồi núi hiểm trở, đa số được cho là có Việt Cộng xâm nhập (AP Photo/Horst Faas)
7. A South Vietnamese Marine, severely wounded in a Viet Cong ambush, is comforted by a comrade in a sugar cane field at Duc Hoa, about 12 miles from Saigon, Aug. 5, 1963. A platoon of 30 Vietnamese Marines was searching for communist guerrillas when a long burst of automatic fire killed one Marine and wounded four others. (AP Photo/Horst Faas)
7. Một lính thủy đánh bộ Nam Việt, bị thương nghiêm trọng trong một cuộc phục kích của Việt cộng, được đỡ đần bởi đồng đội trên cánh đồng mía ở Đức Ḥa, cách Sài G̣n khoảng 12 dặm, ngày 5 tháng tám năm 1963. Một trung đội 30 lính thủy đánh bộ Việt Nam cộng ḥa đang lùng sục du kích cộng sản th́ một tràng dài súng tự động đă giết một và làm bị thương 4 lính thủy đánh bộ (AP Photo/Horst Faas)
8. A father holds the body of his child as South Vietnamese Army Rangers look down from their armored vehicle March 19, 1964. The child was killed as government forces pursued guerrillas into a village near the Cambodian border. (AP Photo/Horst Faas)
8. Một người cha ôm xác con trong khi toán lính biệt kích quân đội Nam Việt ngồi nh́n xuống từ xe thiết giáp ngày 19/3/1964. Đứa trẻ đă bị chết khi lực lượng chính phủ truy đuổi quân du kích trong một ngôi làng gần biên giới Campuchia (AP Photo/Horst Faas)
9. General William Westmoreland talks with troops of first battalion, 16th regiment of 2nd brigade of U.S. First Division at their positions near Bien Hoa in Vietnam, 1965. (AP Photo)
9. Tướng William Westmoreland nói chuyện với binh lính thuộc tiểu đoàn 1, trung đoàn 16 thuộc Lữ đoàn 2, Sư đoàn đệ nhất Mỹ tại mặt trận gần Biên Ḥa Việt Nam, 1965 (AP Photo)
10.The sun breaks through the dense jungle foliage around the embattled town of Binh Gia, 40 miles east of Saigon, in early January 1965, as South Vietnamese troops, joined by U.S. advisors, rest after a cold, damp and tense night of waiting in an ambush position for a Viet Cong attack that didn’t come. One hour later, as the possibility of an overnight attack by the Viet Cong diasappeared, the troops moved out for another long, hot day hunting the elusive communist guerrillas in the jungles. (AP Photo/Horst Faas)
10. Ánh nắng xuyên qua tán lá rừng rậm rạp bao quanh thị xă B́nh Giă khói lửa, 40 dặm phía đông Sài G̣n, đầu tháng Giêng năm 1965, khi quân lính Nam Việt, có cố vấn Mỹ đi kèm, nghỉ ngơi sau một đêm căng thẳng, ẩm ướt và lạnh lẽo phục kích bất thành một cuộc tấn công của Việt cộng. Một giờ sau, khi khả năng đột kích ban đêm của Việt cộng không c̣n, quân lính mới bắt đầu một ngày dài nóng nực săn đuổi du kích cộng sản lẩn tránh trong rừng rậm (AP Photo/Horst Faas)
11. Hovering U.S. Army helicopters pour machine gun fire into a tree line to cover the advance of South Vietnamese ground troops in an attack on a Viet Cong camp 18 miles north of Tay Ninh, northwest of Saigon near the Cambodian border, in Vietnam in March of 1965. (AP Photo/Horst Faas, File)
11. Trực thăng Quân đội Mỹ quần thảo xả súng máy vào hàng cây để yểm trợ tấn công cho lính bộ binh Nam Việt trong một cuộc tấn công một trại Việt Cộng 18 dặm phía Bắc Tây Ninh, tây nam Sài g̣n, gần biên giới Campuchia, Việt nam tháng ba năm 1965 (AP Photo/Horst Faas, hồ sơ)
12. Injured Vietnamese receive aid as they lie on the street after a bomb explosion outside the U.S. Embassy in Saigon, Vietnam, March 30, 1965. Smoke rises from wreckage in the background. At least two Americans and several Vietnamese were killed in the bombing. (AP Photo/Horst Faas)
12. Những người Việt bị thương được cứu giúp khi nằm trên đường phố sau một vụ nổ bom bên ngoài Đại sứ quán Mỹ ở Sài g̣n, ngày 30 tháng ba năm 1965. Khói bốc lên từ mảnh vụn trên mặt đất. Ít nhất hai người Mỹ và nhiều người Việt đă bị giết trong vụ nổ. (AP Photo/Horst Faas)
13. Capt. Donald R. Brown of Annapolis, Md., advisor to the 2nd Battalion of the 46th Vietnamese regiment, dashes from his helicopter to the cover of a rice paddy dike during an attack on Viet Cong in an area 15 miles west of Saigon on April 4, 1965 during the Vietnam War. Brown’s counterpart, Capt. Di, commander of the unit, rushes away in background with his radioman. The Vietnamese suffered 12 casualties before the field was taken. (AP Photo/Horst Faas)
13. Đại úy Donald R. Brown từ Annapolis, Maryland, cố vấn của tiểu đoàn 2, thuộc trung đoàn Việt Nam 46, nhảy xuống từ trực thăng lao đến vị trí ẩn nấp một đê ruộng lúa trong một cuộc tấn công vào Việt Cộng ở khu vực cách 15 dặm phía tây Sài G̣n vào ngày 4 /4/1965 trong chiến tranh Việt Nam. Đồng sự của Brown, đại úy Di, trưởng toán, vội vă chạy ở phía sau với lính thông tin. Phía Việt nam tổn thương 12 nhân mạng trước khi cánh đồng được chiếm (AP Photo/Horst Faas)
14.U.S. soldiers are on the search for Viet Cong hideouts in a swampy jungle creek bed, June 6, 1965, at Chutes de Trian, some 40 miles northeast of Saigon, South Vietnam. (AP Photo/Horst Faas)
14. Lính Mỹ đang lùng sục nơi ẩn náu của Việt Cộng tại một con mương lầy lội trong rừng rậm ngày 6 tháng 6 năm 1965, tại Thác Trị An, khoảng 40 dặm Đông Bắc Sài G̣n, Nam Việt Nam (AP Photo/Horst Faas)
15. The strain of battle for Dong Xoai is shown on the face of U.S. Army Sgt. Philip Fink, an advisor to the 52nd Vietnamese Ranger battalion, shown June 12, 1965. The unit bore the brunt of recapturing the jungle outpost from the Viet Cong. (AP Photo/Steve Stibbens)
15. Sự khốc liệt của trận Đồng Xoài được biểu hiện trên khuôn mặt của Trung sĩ quân đội Mỹ Philip Fink, một cố vấn của tiểu đoàn biệt kích Việt nam 52, chụp ngày 12 tháng 6 năm 1965. Đơn vị chịu trách nhiệm chính chiếm lại một tiền đồn trong rừng từ Việt Cộng (AP Photo/Steve Stibbens)
16. An unidentified U.S. Army soldier wears a hand lettered “War Is Hell” slogan on his helmet, in Vietnam on June 18, 1965. (AP Photo/Horst Faas, File)
16. Một quân nhân Mỹ không rơ danh tính mang trên mũ cối ḍng khẩu hiệu viết tay ” Chiến tranh là địa ngục”, ở Việt nam ngày 18/6/1965 (AP Photo/Horst Faas, File)
17. South Vietnamese supply trucks take a detour around a destroyed bridge en route to Pleiku on Route 19, July 18, 1965. The original bridge, and a temporary bridge placed on top of it, were both destroyed by the Viet Cong. (AP Photo/Eddie Adams)
17. Xe tải tiếp vận quân đội Nam Việt đi ṿng một chiếc cầu bị phá hủy trên tuyến đường đi Plei-ku trên đường 19, ngày 18 /7/1965. Cả chiếc cầu nguyên thủy, và chiếc cầu tạm đặt trên nó, đều bị phá hủy bởi Việt Cộng (AP Photo/Eddie Adams)
18. Wounded marines lie about the floor of a H34 helicopter, August 19, 1965 as they were evacuated from the battle area on Van Tuong peninsula. (AP Photo)
18. Lính thủy đánh bộ bị thương nằm trên sàn của trực thăng H34, ngày 19/8/1965 khi họ được di tản từ vùng chiến trận ở bán đảo Vạn Tường (AP Photo) (ND: bán đảo Vạn tường ở Quảng Ngăi)
19. The Associated Press photographer Huynh Thanh My covers a Vietnamese battalion pinned down in a Mekong Delta rice paddy about a month before he was killed in combat on Oct. 10, 1965. (AP PHOTO)
19. Phóng viên ảnh Huỳnh Thanh Mỹ của hăng AP theo sát một tiểu đoàn Việt Nam bị gim chặt tại một ruộng lúa ở đồng bằng sông Cửu Long khoảng 1 tháng trước khi ông bị tử trận vào ngày 10/10/1965 (AP Photo) (ND: Ông Huỳnh Thanh Mỹ là anh trai của Nick Út – Huỳnh Công Út)
20. Elements of the U.S. First Cavalry Air Mobile division in a landing craft approach the beach at Qui Nhon, 260 miles northeast of Saigon, Vietnam, in Sept. 1965. Advance units of 20,000 new troops are being launched for a strike on the Viet Cong during the Vietnam War. (AP Photo)
20. Lính không quân thuộc sư đoàn Khinh kỵ đệ nhất Mỹ trên một thuyền đổ bộ tiếp cận bờ biển Quy Nhơn, 260 dặm đông bắc Sài G̣n, Việt Nam vào tháng chín năm 1965. Những đơn vị tiên phong gồm 20,000 lính mới đă được đưa vào cho một cuộc tấn công Việt cộng trong chiến tranh Việt Nam (AP Photo)
21. Paratroopers of the U.S. 2nd Battalion, 173rd Airborne Brigade hold their automatic weapons above water as they cross a river in the rain during a search for Viet Cong positions in the jungle area of Ben Cat, South Vietnam, Sept. 25,1965. The paratroopers had been searching the area for 12 days with no enemy contact. (AP Photo/Henri Huet)
21. Lính dù của tiểu đoàn 2, Lữ đoàn không vận 173 của Mỹ giữ vũ khí tự động trên mặt nước khi họ băng qua một con sông trong mưa để truy lùng vị trí Việt cộng trong vùng rừng nhiệt đới ở Bến Cát, Nam Việt Nam, ngày 25/9/1965. Lính dù đă lùng sục khu vực trong 12 ngày mà không thấy bóng dáng đối phương (AP Photo/ Henri Huet)
22.Wounded U.S. paratroopers are helped by fellow soldiers to a medical evacuation helicopter on Oct. 5, 1965 during the Vietnam War. Paratroopers of the 173rd Airborne Brigade’s First Battalion suffered many casualties in the clash with Viet Cong guerrillas in the jungle of South Vietnam’s “D” Zone, 25 miles Northeast of Saigon. (AP Photo)
22. Lính dù Mỹ bị thương được giúp đỡ bởi đồng đội đến trực thăng tải thương vào ngày 5/10/1965 trong Chiến tranh Việt Nam. Lính dù thuộc tiểu đoàn 1, Lữ đoàn không vận 173 chịu nhiều tổn thất trong cuộc giao tranh với du kích Việt cộng trong khu rừng chiến khu “D” Nam Việt Nam, 25 dặm phía đông bắc Sài g̣n (AP Photo)
23.College students carrying pro-American signs heckle anti-war student demonstrators protesting U.S. involvement in Vietnam at the Boston Common in Boston, Ma., Oct. 16, 1965. (AP Photo)
23. Sinh viên đại học mang biểu ngữ ủng hộ nước Mỹ quấy rối các cuộc biểu t́nh chống chiến tranh của sinh viên phản kháng sự can thiệp của Mỹ ở Việt nam tại Đại học Cộng đồng ở Boston, Massachusetts ngày 16/10/1965 (AP Photo)
24. A U.S. B-52 stratofortress drops a load of 750-pounds bombs over a Vietnam coastal area during the Vietnam War, Nov. 5, 1965. (AP Photo/USAF)
24. Pháo đài bay B-52 thả một loạt bom 750 cân Anh tại một vùng duyên hải trong chiến tranh Việt Nam, ngày 5 /11/1965 (AP Photo/USAF)
25. Chaplain John McNamara of Boston makes the sign of the cross as he administers the last rites to photographer Dickey Chapelle in South Vietnam Nov. 4, 1965. Chapelle was covering a U.S. Marine unit on a combat operation near Chu Lai for the National Observer when she was seriously wounded, along with four Marines, by an exploding mine. She died in a helicopter en route to a hospital. She became the first female war correspondent to be killed in Vietnam, as well as the first American female reporter to be killed in action. Her body was repatriated with an honor guard consisting of six Marines and she was given full Marine burial. (AP Photo/Henri Huet)
25. Cha tuyên úy John McNamara từ Boston làm dấu thánh giá khi ông tiến hành nghi thức cuối cùng cho nhiếp ảnh gia Dickey Chapelle vào ngày 4 /11/1965 ở Nam Việt Nam. Chapelle tháp tùng một đơn vị lính thủy đánh bộ Mỹ trong một trận đánh ở Chu Lai cho tờ National Observer th́ bị thương nghiêm trọng cùng với 4 lính thủy đánh bộ do một quả ḿn nổ. Cô chết trên trực thăng đến bệnh viện. Cô là phóng viên chiến trường nữ đầu tiên bị chết ở Việt Nam và là nữ phóng viên người Mỹ đầu tiên hy sinh khi làm nhiệm vụ. Thi hài của cô được hồi hương với vệ sĩ danh dự gồm 6 lính thủy đánh bộ và được an táng theo nghi thức của lính thủy đánh bộ. (AP Photo/Henri Huet)
26.Berkeley-Oakland City, Calif. demonstraters march against the war in Vietnam, December 1965. Calif. (AP Photo)
26. Thành phố Berkeley-Oakland , Caliornia – những người biểu t́nh phản đối chiến tranh ở Việt Nam, tháng 12 năm 1965. California (AP Photo)