Thực sự khó mà tưởng tượng được lư do chúng ta lại liên tưởng đến ngày 28 tháng 8,1963, khi trên 200,000 người da đen và da trắng (da trắng có khoảng 50,000) từ khắp nước Mỹ tụ họp về Washington D.C. để bầy tỏ ư kiến của họ về vấn đề “quyền công dân, nói riêng và quyền con người, nói chung”, gọi là “March to Washington1963”, với cuộc kư tên của trên 149,000 người Việt hải ngoại bày tỏ ư kiến về “sự CSVN vi phạm nhân quyền”, cũng hướng về thủ đô Washington, ta tạm gọi là “March to Washington 2012“, ngày 5 và 6 tháng 3 năm 2012″.
Nhưng t́m hiểu thêm, hai lần March này cho ta một số bài học cũng như nhận xét, để từ đó nhóm tổ chức lần March 2012 hay những nhóm khác sau đó có dịp rút tỉa kinh nghiệm.
Sở dĩ chúng ta mang ra 2 lần “March” này ra, không phải là để so sánh sự thành công hay thất bại v́ nó quá sớm để có nhận xét đúng đắn về lần March 2012, trong khi chúng ta cũng có đủ kết quả để kết luận về sự thành công sâu sa của lần March 1963. Và chúng tôi cũng chưa muốn so sánh hai hoạt động với nhau v́ chúng tôi tin chắc là những người Việt tổ chức lần Petitions này rất khiêm tốn về vai tṛ của họ.
Sau đây là vài nhận xét:
SỐ NGƯỜI THAM DỰ:
Trước khi đi vào vấn đề, chúng ta cần lưu ư đến một điều rất quan trọng, đó là: những người da đen tụ họp về Washington lần đó là 200,000 trên tổng số dân da đen là khoảng 30,000,000 (ba mươi triệu) hay 1/1500, c̣n người Việt “tụ họp” (cũng là chính thức, theo phương tiện internet hiện đại) là 149,100 người trên tổng số người Việt tại Mỹ là 1,548,000 người kể cả trẻ con và người già hay 1/10.
Chỉ riêng sự khác biệt về “phần trăm” số người tham dự so sánh với tổng số người cùng “xếp hạng” cũng cho thấy sự thành công của lần tập họp cho nhân quyền này. Lập luận cho rằng số người ghi danh Petition không nhiều là một lập luận không dựa trên lịch sử “tranh đấu cho công, dân và nhân quyền” của nước Mỹ.
PHẢN ỨNG CỦA CHÍNH QUYỀN MỸ THAY ĐÔI
Lần“March to Washington 1963” của người da mầu đă mang lại một số người tham dự khổng lồ, ngoài sức dự liệu của nhóm tổ chức cũng như của chính quyền Mỹ lúc đó. Lúc đầu tổng thống Kenney đương nhiệm lúc đó không ủng hộ, nhưng v́ viễn ảnh của một sự tụ họp đông ngoài sức dự liệu không thể cản được, chính phủ Mỹ đă bầy tỏ sự ủng hộ cuộc tập họp này.
C̣n thái độ của chính quyền Mỹ lần này th́ khác. Lần “March to Washington 2012” của người Việt đă mang lại một số người ủng hộ khổng lồ, cũng ngoài sức dự liệu của chính phủ Mỹ. Lúc đầu, chính quyền Mỹ ủng hộ và sẵn sàng đón tiếp nhóm đại diện một cách chính thức và trịnh trọng khi chưa biết co số, nhưng sau đó lại thay đổi lập trường (xin xem các văn thư qua lại giữa nhóm tổ chức cùng nhân viên Whitehouse). Chính phủ Mỹ không muốn những người đến Whitehouse và quốc hội Mỹ ngày 5 và 6 tháng 3,2012 là thay mặt cho trên 100,000 chữ kư mà chỉ muốn họ là những nhà “lănh đạo trẻ của cộng đồng” (National Vietnamese Young Leaders) và muốn tiếp nhận những ưu tư của họ, với những đề tài khác với những đề tài mà nhóm tổ chức muốn đặt ra.
Chính phủ Mỹ đă cố t́nh làm mọi cách để làm nhẹ giá trị sự đồng nhất của tối thiểu 149,000” lá phiếu” của người MỸ GỐC VIỆT này. Sự thụt lùi của họ chắc chắn là v́ quyền lợi của nước Mỹ, trong đó sự liên hệ chính trị quân sự và kinh tế với CSVN vẫn là một ưu tiên hàng đầu. Sự thụt lùi này không phải là sự từ chối hay không muốn nghe tiếng nói của người Việt, mà là sự cần thời gian để lượng định ảnh hưởng của khối người Việt tại Mỹ. Nếu, thí dụ, nếu người Việt hải ngoại “đi thêm một đ̣n nữa” là đồng ḷng giảm sự gửi tiền về VN (như đă đồng ḷng lần kư Petition này), th́ chắc chắn tiếng nói của chúng ta sẽ thêm sức mạnh.
CÓ THỰC SỰ NGƯỜI VIỆT HẢI NGOẠI MẤT TIẾNG NÓI SAU LẦN NÀY:
Sự thành công của lần March to Washington năm 1963 đă mang lại những kết quả về dân quyền thật sâu đậm, mặc dù cần nhiều năm và qua nhiều đời tổng thống Mỹ cũng như những sự tranh đấu liên tục của nhiều nhóm tổ chức, kể cả những hy sinh mạng sống của những người tham gia. Nhiều người đă bị thủ tiêu và ngay mục sư Martin Luther King, một lănh tụ của March 1963 cũng đă bị ám sát vào năm 1968.
Những người tranh đấu cho Nhân Quyền của người Việt trong nước đă có ai phải hy sinh chưa? Và mới có vài ngày sau khi rời Washington, trong khi March 1963 cần đến nhiều năm, mà mọi người đă mong có kết quả khả quan ngay th́, trên phương diện của những bài học lịch sử Mỹ, sự mong ước một kết quả tốt đẹp ngay là điều không tưởng. Chúng ta chưa mất tiếng nói, và tiếng nói của chúng ta sẽ chỉ mất đi nếu chúng ta nản chí và không muốn tiếp tục lên tiếng. Bài học Civil Rights của lịch sử cận đại Mỹ đáng cho chúng ta nghiền ngẫm. Tranh đấu cho dân, nhân quyền qua hiến pháp và luật lệ Mỹ mà không rành rẽ về những kinh nghiệm của người da đen trong vài chục năm qua là điều thiếu sót.
NHÓM TỔ CHỨC ĐOÀN KẾT HAY KHÔNG ĐOÀN KẾT
Lần March to Washington 1963 do 6 tổ chức có những mục tiệu có chỗ khác biệt họp lại. Sáu tổ chức đó là:“The “Big Six” organizers were James Farmer, of the Congress of Racial Equality(CORE); Martin LutherKing, Jr., of the Southern Christian Leadership Conference (SCLC); JohnLewis, of the Student Nonviolent Coordinating Committee (SNCC); A. Philip Randolph, of theBrotherhood of Sleeping Car Porters; Roy Wilkins, of the National Association for theAdvancement of Colored People (NAACP); and Whitney Young, Jr., of the National Urban League. (source Internet). Sự tập họp tạm thời này là để tạo một tiếng nói đồng nhất, và mỗi nhóm đều có người đại diện lên đọc diễn văn và những bài diễn văn này lại không thống nhất trên phương diện kêu gọi hành động.
Trong khi đó, v́ có những phương tiện hiện đại, nhóm tổ chức người Việt đă nhanh chóng kết hợp nhiều tổ chức khác nhau để đạt được một cuộc “trưng cầu dân ư” một cách thành công.
Nhóm tổ chức đừng để những thành phần chỉ mong sự nản chí và “đổ lỗi” lẫn nhau của nhóm tổ chức, mà bỏ cuộc. Và cũng đừng cho rằng những sự bất đồng ư với nhau là điều không thể hàn gắn.
KHI NÀO TH̀ LẦN MARCH 2012 NÀY MỚI BIẾT ĐƯỢC KẾT QUẢ:
Chúng ta đợi 2 kết quả, một từ ṭa Whitehouse và một từ Quốc hội Mỹ. Bà Tuyết Dương, cố vần liên lạc với dân Á châu của tổng thống đă có một thư trả lời, và lá thư đó không ngoài sự kiện là họ đă nhận được ư kiến của chúng ta, và họ sẽ có câu trả lời sau này. Chúng ta không nên mong mỏi và đ̣i hỏi nhiều hơn, v́ trong phần “Responses to Petitions” của trang Web Whitehouse, đó là đúng cái cách họ sẽ trả lời, cho tất cả các Petitions có trên 25,000 chữ kư. Theo họ, th́ chúng ta không thể bắt họ trả lời nhanh hơn chỉ v́ chúng ta có trên 149,000 chữ kư.
C̣n quốc hội, nhất là hạ viện Mỹ, sự mang dự luật “Nhân Quyền VN” ra thảo luật và biểu quyết c̣n tùy thuộc vào chương tŕnh làm việc của họ, và chủ tịch hạ viện đương nhiệm là thuộc đảng Cộng Ḥa nên chưa chắc ông ta đă muốn mang nó ra thảo luận sớm. Có được mang ra ngay hay không lại là chuyện ngoài khả năng ảnh hưởng của chúng ta. Cộng đồng Việt chắc chưa có một người nào làm nhiệm vụ “lobbyist”, vận động cho dự luật này được mang ra thảo luận nhanh chóng. Rồi sau đó chuyện ǵ sẽ xẩy ra, ít ai biết được.
Nói cho cùng, sự thờ ơ, đánh lạc hướng và lạnh nhạt của chính quyền Mỹ đối với “thỉnh nguyện thư” của người Việt là điều đáng mừng cho cộng đồng người Việt; v́ chúng ta sẽ phải MUỐN và tự tranh đấu cho chính ḿnh, qua lá phiếu hay qua những hoạt động sau này. Chúng ta đừng chờ cho sung rụng.
Những bài học bị phản bội sau khi “dựa và tin vào chính quyền Mỹ” trong quá khứ không cho chúng ta một bài học nào sao? Chính quyền Mỹ có thể yểm trợ cho chúng ta và chúng ta không thể nào tùy thuộc vào bất cứ ai ngoài chính cộng đồng và đồng bào của ḿnh.
Cộng đồng Việt chống cộng đang xây dựng một tiếng nói chính thức và thống nhất. Chúng ta đang tạo dựng một “khối người Việt” có tiếng nói tương đương với CSVN, ít nhất và bắt đầu là trên phương diện bầy tỏ sự phản đối sự cai trị độc tài đảng trị của CSVN như một thực thể có pháp lư (người Việt gốc Mỹ, có quyền bầu phiếu!!! chưa kiểm chứng hoàn toàn phần trăm của 149,000 chữ kư), và người Việt trong nước nay đă biết là họ đang có hậu thuẫn quan trọng, không lẻ loi và tuyệt vọng.