Theo thống kê của Phòng Giáo dục tiểu học (Sở GD-ĐT Hà Nội) năm học 2011-2012, hiện nay ở thủ đô có 1.021 trẻ tự kỷ đang học cấp tiểu học. Tại hội thảo ông Phạm Xuân Tiến - Trưởng Phòng Giáo dục tiểu học chia sẻ: “Dạy trẻ vốn là một công việc đầy khó nhọc, nhưng dạy trẻ tự kỷ còn lại khó nhọc hơn nhiều, bởi vì công việc này đòi hỏi người thực hiện không chỉ có chuyên môn vững vàng, mà còn phải lòng thương yêu cao cả và tinh thần trách nhiệm và quan trọng hơn nữa là cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà chuyên môn, các bậc phụ huynh, các cơ quan ban ngành, đoàn thể, các tổ chức trong và ngoài nước, những người quan thực sự quan tâm đến tương lai và cuộc đời của trẻ em tự kỷ. Trong tình hình hiện nay, do kinh nghiệm còn ít, do điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn nên việc thực hiện công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ tự kỷ cấp tiểu học trên địa bàn Hà Nội chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn”.

Một lớp học dành cho trẻ tự kỷ ở TPHCM. (Ảnh: Lê Phương)

Theo Th.s Nguyễn Thị Thanh, cán bộ giảng viên trường CĐ Sư phạm Trung ương, hiện nay có ba mô hình đào tạo dành cho trẻ tự kỷ: mô hình giảng dạy chuyên biệt, môt hình giảng dạy bán hòa nhập và mô hình giảng dạy hòa nhập. Tuy nhiên theo thời gian nghiên cứu thì mô hình hiệu quả hơn cả chính là giáo dục hòa nhập.

Th.s Thanh cũng cho rằng, trẻ tự kỷ là những trẻ bị mắc một tổ hợp những khiếm khuyết về thần kinh dẫn đến trẻ gặp những khó khăn về mặt giao tiếp, xã hội và hành vi. Mức độ tự kỷ ở mỗi trẻ mắc phải có sự khác nhau từ nhẹ đến nặng và thời điểm triệu chứng thể hiện cũng khác nhau. Tuy nhiên tất cả trẻ tự kỷ đều có một điểm chung giống nhau là khó khăn về giao tiếp và tương tác xã hội. Chính vì thế khi trẻ tự kỷ hòa nhập vào giáo dục cộng đồng sẽ tạo ra sự tương tác cần thiết nhưng cũng hết sức chú ý trong giao tiếp.

“Có lần tôi đến thăm một trường học một em chạy ra nói: “Lớp em có một bạn bị tự kỷ”, nghe xong câu nói này em HS tự kỷ luôn lảng tránh không muốn giao tiếp với tôi nữa…” - Th.s Thanh nêu dẫn chứng.

Theo đánh giá của các cán bộ, giáo viên tham gia hội thảo thì con số hơn 1.000 trẻ tự kỷ học ở bậc tiểu học chưa phải là con số thực tế. Bởi không ít HS có biểu hiện tự kỷ hoặc khuyết tật về trí tuệ nhưng các bậc phụ huynh vẫn chưa dám đối mặt, chưa thừa nhận. Trong khi đó việc giáo dục trẻ tự kỷ cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình, nếu thiếu sự phối hợp chắc chắn hiệu quả sẽ không cao.

Dưới góc độ nghiên cứu, PGS.TS Lê Văn Tạc (Viện khoa học Giáo dục Việt Nam) nhấn mạnh: “Đối với trẻ tự kỷ nếu được hòa nhập và dìu dắt một cách khoa học thì các em có thể học tập và trưởng thành như trẻ bình thường khác”.

Cũng tại hội thảo sáng nay, một số mô hình giáo dục hòa nhập trẻ tự kỷ cấp tiểu học hiệu quả ở quận Cầu Giấy cũng được chia sẻ để đánh giá và rút kinh nghiệm…

“Chúng tôi mong muốn sau hội thảo này sẽ tìm ra được cách thức hợp lý nhất dành cho nhà trường, giáo viên, phụ huynh… để triển khai công tác giáo dục hòa nhập cho trẻ tự kỷ” - Trưởng phòng giáo dục tiểu học Phạm Xuân Tiến bày tỏ.