Nằm cách trung tâm huyện Vị Xuyên (Hà Giang) trên 30km, xã Kim Thạch được coi là khu vực có vàng sa khoáng. Thời gian gần đây, mỗi ngày có vài chục hộ nông dân rủ nhau đi lật tung từng thửa ruộng, đào khoét với mong ước tìm được vàng để “đổi đời”.
Nạn khai thác vàng trái phép tập trung ở các thôn Bản Khò, Bản Thấu, Bản Trang, Bản Nà Ngoan... Vàng chưa thấy đâu chỉ thấy môi trường, nguồn nước bị ô nhiễm; đất sản xuất trong khu vực bị thay đổi hiện trạng.

Tại Bản Trang - một thôn nằm ngay gần trụ sở UBND xã Kim Thạch, những thửa ruộng đang từng ngày bị “xén thịt”, thành những hố sâu nham nhở. Tại Bản Thấu, người dân cho biết, mỗi ngày trung bình thu được từ đãi vàng khoảng 200.000 đến 300.000 đồng; do đời sống bà con ở đây nghèo, chẳng làm được gì, phải đào vàng để kiếm sống. Dọc theo tuyến đường từ đầu xã đến cuối xã, trên các thửa ruộng có rất nhiều nhóm đào vàng. Điều đáng nói là các điểm khai thác vàng trái phép đều nằm ngay gần trụ sở UBND xã.

Bí thư Đảng ủy xã Kim Thạch, ông Hoàng Tiến Dũng cho biết: Thời gian gần đây trên địa bàn xã có hiện tượng dân đào, đãi vàng trái phép trên đất ruộng. Đảng ủy xã đã chỉ đạo UBND xã thành lập một tổ công tác tuyên truyền, vận động người dân chấm dứt việc đào, đãi vàng trái phép, đồng thời phải hoàn thổ các điểm đào trái phép.

Mặc dù ông Bí thư Đảng ủy xã Kim Thạch nói rằng việc đào đãi vàng trái phép chỉ tập trung ở một vài hộ thôn Bản Trang. Nhưng tại Bản Thấu, Bản Khò, Bản Nà Ngoan... tình trạng đào đãi vàng trên đất ruộng diễn ra rất “sôi động”. Chỉ với các phương tiện thô sơ như cuốc, xẻng, xô, chậu, máng gỗ, mỗi ngày mỗi người kiếm được một vài trăm ngàn.

Con suối chảy qua xã Kim Thạch trong vắt xưa kia giờ đây lúc nào cũng đục ngầu. Những thửa ruộng bị đào bới bung bét, ruộng đồng vốn màu mỡ phải mất bao năm cải tạo mới có được giờ đây đã bị biến thành các hố sâu bởi nạn khai thác vàng trái phép.


Được biết, UBND tỉnh Hà Giang đã ra Chỉ thị số 14 về việc tiếp tục tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động khai thác, chế biến, sử dụng khoáng sản. Tuy nhiên, chỉ khi nào các ngành chức năng vào cuộc thì điểm khai thác vàng ở Hà Giang tạm lắng xuống nhưng sau đó lại tiếp tục diễn ra sôi động.

Để giải quyết tình trạng khai thác vàng trái phép trên địa bàn xã Kim Thạch, đã đến lúc cấp ủy, chính quyền huyện Vị Xuyên và xã Kim Thạch cần có giải pháp giúp người dân “xóa đói giảm nghèo” thật sự bền vững, để không bỏ sản xuất, đi “lật ruộng” tìm vàng.