“Chính phủ chi 10 đồng, nhưng về đến tay người nhận chỉ c̣n 2-3 đồng thôi. Tiền hỗ trợ dân rơi rớt trên đường đi quá nhiều” - đại biểu Lê Thanh Vân bức xúc về hiệu quả các chương tŕnh mục tiêu quốc gia.
Chiều 31/10, các đoàn đại biểu Quốc hội họp để thảo luận, cho ư kiến về việc thực hiện các chương tŕnh mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011-2015. Theo đó, Chính phủ đề xuất danh mục 16 chương tŕnh trong các lĩnh vực: giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, y tế, giáo dục, vệ sinh an toàn thực phẩm, pḥng chống tội phạm, ứng phó biến đổi khí hậu, môi trường…
Nhiều chương tŕnh mục tiêu quốc gia sau 10 năm thực hiện vẫn h́nh thức, không hiệu quả.
Tuy nhiên, báo cáo thẩm tra về việc thực hiện các chương tŕnh mục tiêu quốc gia cho thấy nhiều chương tŕnh, dự án thành phần trùng lặp, trùng với chức năng nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương.
Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Nguyễn Phước Lộc dẫn chứng, ở tất cả các địa phương vùng miền, xă nào cũng đề nghị xây nhà văn hóa xă nhưng lại không có thiết chế hoạt động, không có định biên nên không tổ chức được hoạt động. Nhà văn hóa xă v́ vậy xây xong để… đóng băng, không phát huy tác dụng.
Ông Lộc yêu cầu, để có căn cứ chuẩn xác phân bổ vốn cho chương tŕnh mục tiêu 5 năm tới phải có báo cáo sơ kết, tổng kết, đánh giá hiệu quả để trên cơ sở đó có tiêu chí phân bổ tiếp những năm tới, tăng cường thanh kiểm tra giám sát các chương tŕnh, phát huy trách nhiệm của địa phương để các chính sách, hỗ trợ không trùng lắp.
Đại biểu Đinh Xuân Thảo (Hà Nội) kiến nghị, chỉ nên để 12-13 Chương tŕnh mục tiêu quốc gia cho một giai đoạn là vừa. Những chương tŕnh mới đề xuất nên lồng ghép vào các chương tŕnh đă có sẵn. Nếu không lồng ghép được, ông Thảo đề xuất giải pháp mạnh mẽ, nên chấm dứt các chương tŕnh đă thực hiện được 5-10 năm v́ khoảng thời gian đó là “giới hạn” phát huy tác dụng.
Đại biểu Phạm Thị Hồng Nga (Hà Nội) khái quát, thực tế, nhiều chương tŕnh đă thực hiện 10 năm, chưa được tổng kết, đánh giá và vẫn được tiếp tục trong thời gian tới.
Về hiệu quả của các chương tŕnh, bà Nga nêu ví dụ, chương tŕnh kiên cố hóa trường lớp học, định mức ngân sách cho một pḥng học 10 năm qua không thay đổi. Thời điểm hiện tại, số tiền ở nhiều nơi chỉ đủ xây móng. Có trường c̣n tự động thay đổi mục tiêu, không làm một pḥng mà sửa lại cả không gian trường, nhưng không có vốn đối ứng, thành dở dang.
Các “biến thể” khác của hoạt động đầu tư theo những mục tiêu đặt ra trên cả nước, ở nhiều lĩnh vực được đại biểu Vơ Thị Dung (TP.HCM) tổng kết, không ít trường hợp các đơn vị đi xin, thậm chí là “chạy” dự án. Việc triển khai chậm trễ, nên có cảnh, cuối năm, để giải ngân, cơ sở dồn dập nhận được vài trăm cân tài liệu về chương tŕnh mục tiêu quốc gia.
“Có cảm giác chương tŕnh mục tiêu như một thứ bồi dưỡng thêm, cải thiện lương cho cán bộ”, đại biểu Trần Du Lịch (TP.HCM) thêm nhận xét.
Khái quát mô h́nh hoạt động các chương tŕnh đă và đang triển khai, đại biểu Trịnh Xuyên (Thanh Hóa) “bắt lỗi” cách làm để Trung ương rót một cục tiền, một phần giữ lại ở ban quản lư chương tŕnh… chi cho các phần khác nhau, xuống đến dưới chỉ c̣n một chút.
“Chính phủ chi 10 đồng, nhưng về đến tay người nhận chỉ c̣n 2-3 đồng thôi. Tiền hỗ trợ dân rơi rớt trên đường đi quá nhiều”, đại biểu Lê Thanh Vân (Hải Pḥng) than.
Đại biểu Bùi Thị An nêu yêu cầu, tất cả các bộ được giao thực hiện các Chương tŕnh mục tiêu quốc gia cần đánh giá lại hiệu quả theo thứ tự, để từ đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư có báo cáo đánh giá hiệu quả tổng thể tŕnh Quốc hội.
P.Thảo
Theo DânTrí