III – So sánh với t́nh h́nh sinh họat của XHDS tại miền Bắc Việt Nam.
Qua sự tŕnh bày ở hai mục trên, chắc chắn quư bạn đọc đă có thể nhận ra tính chất năng động, phóng khóang và đa dạng của khu vực XHDS tại miền Nam VN thời kỳ trước năm 1975. Trong mục tiếp theo dưới đây, người viết xin đưa ra vài nét chính của XHDS tại miền Bắc dưới chế độ cộng sản, cũng vào thời kỳ 1954 – 1975, để bạn đọc có thể thẩm định được sự khác biệt giữa hai chế độ dân chủ tự do và độc tài cộng sản.
1/ Trước hết, dù dưới chế độ chuyên chế toàn trị của đảng cộng sản (totalitarian dictatorship), th́ tại miền Bắc vẫn có một khu vực XHDS, v́ vẫn có những tổ chức phi-chính phủ, bất vụ lợi vốn là các thành tố của XHDS. Các đoàn thể, hiệp hội như Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đ̣an Thanh niên Cộng sản, Hội Nhà văn, kể cả Mặt trận Tổ quốc nữa, th́ trên danh nghĩa đó là các tổ chức nằm ng̣ai khu vực chính quyền Nhà nước. Nhưng mà v́ đảng cộng sản đă lũng đọan thao túng, biến các tổ chức đó thành ra những “cơ sở ngọai vi” của đảng, nên XHDS đă bị biến chất đi, không c̣n giữ được tính cách tự nguyện, tự phát đích thực của quần chúng nhân dân nữa. Tất cả các tổ chức này đă được lập ra và được sử dụng như là một thứ quân cờ dưới bàn tay ma thuật của một kỳ thủ duy nhất là giới lănh đạo cộng sản mà thôi.
2/ V́ các tổ chức tôn giáo bị triệt để ngăn cấm không hề được tham gia vào bất kỳ những họat động từ thiện nhân đạo hay văn hóa giáo dục nào, cho nên ṭan thể các tu sĩ và các tín đồ – thuộc Phật giáo cũng như Công giáo – đều không có cơ hội nào để phát huy sáng kiến và tài năng của ḿnh trong sứ mệnh phục vụ nhân quần xă hội. Đó là một sự thiệt tḥi quá lớn cho dân tộc vậy. Trong giới Phật tử ở miền Bắc, chắc chắn là có rất nhiều người có cái tâm Bồ Tát, nhưng ta không hề thấy có được những con người như Thầy Thích Thanh Văn và các học viên của Trường Thanh niên Phụng sự Xă hội ở miền Nam như đă ghi ở trên.
3/ Trong giới văn nghệ sĩ cũng vậy, tại miền Bắc cũng không thiếu ǵ những tài năng thiên phú trong các bộ môn nghệ thuật, nhưng họ đều bị chính sách khe khắt của đảng cộng sản khống chế trù dập, nên không thể làm sao mà có được những nghệ sĩ có sức lôi cuốn quần chúng như những Nguyễn Đức Quang, Trịnh Công Sơn, Vũ Thành An… Mà cái chế độ nghiệt ngă tàn bạo như thế cũng chẳng thể nào mà sản xuất ra được những nhân vật kiệt xuất như Phạm Thị Thân, Đỗ Ngọc Yến … nữa vậy.
California, tháng Mười năm 2011
© Đoàn Thanh Liêm
© Đàn Chim Việt
|