TạiLas Vegas, trong tư gia của tiến sĩ Trần Tiễn Khanh có một căn phòng rất đặc biệt gọi là “phòng VN bão lụt”.
VN Bão lụt
Anh Nhật Thành, Bí thư quận ủy Sơn Trà năm 2006, thời cơn siêu bão Xangsane đổ vào Đà Nẵng nói với tôi: “Khi nào tiến sĩ Trần Tiễn Khanh về Đà Nẵng, anh báo cho tôi biết, tôi muốn gặp anh Khanh để nói lời cảm ơn”. Anh Thành kể:
– Một ngày trước khi bão đổ bộ, dự báo của Trung tâm khi tượng thủy văn là bão mạnh cấp 12 và trên cấp 12, nhưng tôi cũng chưa hình dung được sức mạnh tàn phá của bão. Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đóng Sở chỉ huy tại khách sạn Bạch Đằng nhắc nhở suy nghĩ phương án sơ tán dân ở bán đảo Sơn Trà. Cả trăm năm qua, bão vào Đà Nẵng nhiều, nhưng ít khi phải sơ tán dân, vì người ta tin vào sự che chắn của núi Sơn Trà. Tôi đang rất lưỡng lự vì sơ tán mấy chục ngàn người đâu phải chuyện đơn giản. Đang trong tâm trạng ấy, tôi mở VN Bão lụt của anh Khanh. Trang dự báo này đã dịch sang tiếng Việt và tải về dự báo của các cơ quan khí tượng trên thế giới như Hải quân Mỹ, Hồng Kông…và nhiều đài khác. Các dự báo gần như giống nhau về tốc độ gió, tọa độ, thời gian đổ bộ vào Đà Nẵng. Nhìn các thông số tôi hiểu ngay đây là một trận bão khủng khiếp. Tôi báo cáo về Sở chỉ huy đề nghị sơ tán gấp trên 30 ngàn dân của các phường ven biển. Chiều hôm ấy và cả trong đêm cuộc di tản lớn nhất từ trước đến giờ ở Sơn Trà được làm khẩn trương và quyết liệt, đến gần sáng thì xong. 9 giờ bão đổ bộ vào. Nhà cửa cấp 3, cấp 4 đổ sập hàng loạt, cả quận như vừa qua một trận B52 rải thảm. Thật may mắn không có một người nào thiệt mạng. Tôi phải nói lời cảm ơn tới anh Khanh.
Nhưng mấy lần tiến sĩ Khanh về Đà Nẵng, do chưa đủ cơ duyên mà hai con người này vẫn chưa gặp được nhau.
Tôi đến Las Vegas, ở nhà anh Khanh 10 ngày. Anh chị giao cho tôi cả tầng hai, gồm một phòng khách, hai phòng ngủ với hàng ngàn bản sách tiếng Việt, tiếng Anh. Tôi để ý có một phòng trong đó máy móc chạy ù ù suốt ngày. Anh Khanh nói đó là VN Bão lụt:
– Mấy năm trước tôi giành nhiều thì giờ cho trang dự báo này. Nhưng bây giờ thì rảnh rỗi hơn có thì giờ kiếm tiền nuôi vợ con. Thứ nhất là dự báo trong nước đã tốt lên rất nhiều. Vả lại tôi đã lập các phần mềm tự động để tìm kiếm tin tức và dịch sang tiếng Việt đều đặn mỗi ngày 4 lần, nếu có bão lụt ảnh hưởng đến Việt Nam thì cập nhật dày hơn.


Thời nhà báo Đặng Ngọc Khoa còn sống, mỗi lần về Việt Nam, anh Khanh thường đề xuất nhiều ý tưởng để giúp ngư dân bám biển mà có thông tin chính xác mỗi khi có bão tố. Anh muốn mỗi tàu có một điện thoại vệ tinh và anh tích cực cho dự án này. Nhưng không phải ý tưởng nào cũng có thể thực hiện được vì đụng nhiều cản trở có lý và vô lý. Nhưng anh không nản lòng. Anh nói:
– Mình có lòng với quê hương đất nước thì cứ làm hết sức mình. Còn thành tựu hay không đâu phải mình quyết định được, nên tôi lúc nào cũng lạc quan, công việc đến thì lại vui vẻ làm hăng hái như lúc ban đầu vậy.
Và vào một buổi sáng anh lái xe đưa tôi đến thăm hồ Lake Mead và đập thủy điện Hoover Dam, một công trình vĩ đại của nước Mỹ thời kinh tế suy thoái những năm 1930. Con đập chặn sông Colorado từ phía đông sang và các sông Nevddy Virgin từ phía bắc xuống làm nên công trình thủy điện lớn nhất nước Mỹ. Ngoài việc phát điện nó còn cung cấp nước ngọt cho ba bang California, Arizona, Nevada vốn là vùng đất khô cằn, hoang mạc. Anh mang theo một bao bánh mì để cho cá ăn. Những con cá chép lớn cả chục ki-lô-gam nhào lên mặt nước khi có người cho ăn. Chúng rất dạn với người vì ở hồ này người ta không bắt cá. Anh Khanh nói:
– Không làm được việc gì to tát thì làm việc nhỏ cho cá ăn vậy.
Tôi biết ngoài VN Bão lụt, anh Khanh còn làm những chuyện khác cũng không phải là nhỏ, nhưng anh không thích nói về nó.