(Đài BBC 20/6)

Nguyễn Hoàng trò chuyện với ông Dominic Scriven, Tổng Giám đóc Dragon Capital, về vai trò của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam.

- Xin chào ông, câu hỏi đầu tiên của chúng tôi là FDI chiếm một tỷ trọng rất lớn trong nền kinh tế Việt Nam, chắc hẳn các nhà đầu tư nước ngoài phải thấy ở Việt Nam có một điểm gì đó hấp dẫn?

+ Quả thực, vai trò của đầu tư nước ngoài tại Việt Nam là rất lớn, nếu tính theo GDP khi so với Trung Quốc và các nước khác. Đầu tư nước ngoài chia thành 2 phần, một phần lớn nhất là đầu tư trực tiếp còn gọi là FDI và FDI chủ yếu từ các tập đoàn đa quốc gai đến Việt nam để lập những cơ sở sản xuất. Một số điển hình là Tập đoàn Intel của Mỹ vừa khởi động nhà máy sản xuất lớn nhất của Intel trên thế giới. Mới đây, Tập đoàn Nokia lập nàh máy thứ 6 của họ trên toàn cầu tại Việt Nam… Lý do những nhà đầu tư này có mặt ở Việt Nam là vì cơ sở chi phí có thể cạnh tranh được, gồm có chi phí lao động và các chi phí khác. Dù có nhiều vật chất về hạ tầng cơ sở, suy cho cùng, hạ tầng cơ sở của Việt nam cũng tạm ổn, không cản trở những quá trình sản xuất của họ. Còn có một loại đầu tư nước ngoài thứ hai, cũng gọi là đầu tư trực tiếp tại Việt Nam vào thị trường trong nước, thị trường tiêu dùng, thị trường bán lẻ. Còn có loại đầu tư nước ngoài thứ ba, đó là đầu tư gián tiếp hay là đầu tư tài chính, thông thường là dạng đầu tư nước ngoài đến sau, mới phát triển mấy năm nay.

- Ở đây có những nhà đầu tư dài hạn và những nhà đầu tư ngắn hạn. Ông có lời khuyên nào dành cho nhà đầu tư dài hạn và nhà đầu tư ngắn hạn?

+ Phải nói thật, đầu tư ngắn hạn tại Việt Nam là không nên, cũng giống như các thị trường mới nổi khác thì bài toán đầu tư phải là bài toán dài hạn. Vì sao thế? Là vì sự phát lâu dài cho một nền kinh tế như Việt Nam là khá ấn tượng. Nhưng vì cơ cấu thể chế và các công cụ điều hành kinh tế, kể cả cách phát triển của xã hội khó có thể dự báo nên dễ có những biến động trong thời gian đó. Vì thế, đầu tư tại Việt Nam nên có một tầm nhìn dài hạn. Nhưng phải nói rằng đây là thời điểm tốt để đầu tư, nếu đã đầu tư rồi thì đây là thời điểm nên kiên nhẫn và bình tĩnh để qua chu kỳ khó khăn này, vì chắc chắn nó sẽ khởi sắc trở lại.

- Chắc hẳn ông đã có dịp gặp các vị lãnh đạo nhà nước Việt Nam trong quá trình tiếp xúc khi hội thảo, khi ngồi nói chuyện bàn thảo với họ về mối quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài, những hướng đi của nền kinh tế. Ông có nhận xét gì về giới lãnh đạo của Việt Nam, những mong muốn tầm nhìn của họ như thế nào ở trong khu vực?

+ Tôi có gặp một số vị lãnh đạo, tôi thấy có một điều tương đối bất ngờ là vai trò của “thành phần nước ngoài” lớn. Trong sản xuất công nghiệp của Việt Nam hiện nay, thành phần các doanh nghiệp Việt Nam có vốn đầu tư nước ngoài chiếm phần lớn nhất, đồng thời là thành phần tăng trưởng nhanh nhất. Rõ ràng đây là đầu tư trực tiếp, kể cả trong lĩnh vực kinh doanh của mình, tôi có thể khẳng định rằng Việt Nam khá cởi mở đối với doanh nghiệp nước ngoài, đặc biệt so với một số nước khác như Trung Quốc chẳng hạn.

- Ông đã sống ở Việt Nam 20 năm, có những lý do gì khiến ông chọn Thành phố Hồ Chí Minh là nơi đặt trụ sở kinh doanh của mình, hay vì ông dự đoán được ở đó có thị trường chứng khoán trước?

+ Đúng như anh nói, năm nay là năm thứ 20 tôi ở Việt nam và nơi tôi đặt chân đến đầu tiên là thủ đô Hà Nội. Tôi đăng ký học tại trường Đại học Tổng hợp Hà Nội 2 năm. Tuy nhiên, khi học xong, tạii Hà Nội không có nhiều công việc, nên khi có một cơ hội ở trong Nam, tôi đã vào đó đến bây giờ. Đúng như anh nói, trụ sở của tôi ở trong Nam. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là tôi không kinh doanh tại Hà Nội, tôi cũng thấy nhiều người gốc Bắc vào lập nghiệp trong Nam cho nên cũng không phải chỉ một mình tôi đi theo hướng đó.