Không ít người nước ngoài khi đến Việt Nam đều cho rằng, người Việt chúng ta rất thân thiện, đặc biệt là tinh thần "cầu tiến". Cái "tinh thần" ấy thể hiện rõ nhất khi chúng ta ra đường và chứng kiến mọi người chen lấn nhau để vượt lên phía trước...
Quả thực như vậy. Ngày nào ra đường, tôi cũng có thể chứng kiến cảnh này. Mọi người hình như chẳng cần biết đến luật giao thông, đặc biệt là mỗi khi đường xá bị tắc. Leo lên lề, chạy qua phần đường ngược chiều, hay len lỏi để vượt lên phía trước bằng mọi cách là cảnh "thường ngày ở huyện" trên đường phố Việt Nam, đặc biệt là ở TP.HCM.
Rất nhiều người nước ngoài nhìn thấy mà cái đầu cứ lắc lia lịa và tay thì bấm liên tục cái máy chụp hình để ghi lại những cảnh độc nhất vô nhị, chỉ xuất hiện ở Việt Nam. Không ít lần chứng kiến cảnh người nước ngoài không thể qua đường, mặc dù đèn đỏ đã bật. Cái lằn đường dành cho người đi bộ đã bị xe máy bít chịt, tuy nhiên vẫn có người leo lên lề để kiếm một chỗ mặt tiền...?
Tại sao cứ phải lấn lên trên vạch dừng xe, thậm chí đường vắng hoe.
Những lúc đông đúc, mọi người chen lấn nhau để vượt lên phía trước đã đành. Những lúc đường xá vắng hoe, mọi người cũng vẫn chen lấn nhau để dành vị trí mặt tiền. Chẳng thể hiểu nổi người Việt chúng ta? Tại sao cứ phải vượt lên cái vạch ngăn cách để làm gì? Khi dừng xe vượt qua cái vạch ngăn cách, có nghĩa là người tham gia giao thông sẽ không thể quan sát đèn tín hiệu và thế là không thể chủ động để điều khiển xe khi đèn chuyển qua tín hiệu xanh.
Do đó, đa số người vượt lên phía trước đều chay sau những người đứng đúng vạch, bởi họ chủ động được hành động của mình. Như vậy, cứ tưởng mình sẽ nhanh nhưng hóa ra lại chậm hơn người đứng sau! Điều này khiến nhiều người nước ngoài nhận xét rằng, người Việt có tinh thần "cầu tiến" rất cao (?). Thật mỉa mai làm sao!
Bực nhất là hành động bóp còi inh ỏi mỗi khi tín hiệu đèn giao thông chuyển qua màu xanh. Nhiều người hình như có thói quen canh đèn xanh để được bóp kèn? Tìn hiệu vừa bật qua tin hiệu xanh, ngay lập tức phía sau hàng loạt người bóp kèn. Ai chẳng muốn đi cho nhanh để về nhà hay đến nơi làm việc. Vì vậy tại sao cứ phải bóp kèn inh ỏi khi mọi người chưa kịp kéo ga?
Tất cả những điều nói trên không phải tự dưng mà có. Nó được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, chứ chúng ta không thể đổ thừa do hoàn cảnh mà ra. Nhiều người chở con cũng làm những điều tương tự và một cách thường xuyên. Thử hỏi, những đứa trẻ ấy sao không học hỏi cho được. Thậm chí, không ít người còn dạy con mình phải làm những điều đó khi ra đường.
Chẳng nhà trường nào dạy việc này cả.
Cứ thế, những đứa trẻ sẽ tiếp tục làm điều mà cha mẹ chúng đã làm. Điều này không chỉ là ý thức của việc tham gia giao thông, mà nó sẽ là nền tảng cho việc phát triển ý thức của những vấn đề khác. Mọi người hình như không hiểu được việc này. Họ cho rằng, trẻ con chỉ có thể học với thầy cô, còn bước ra khỏi cánh cổng nhà trường thì chúng không thể học hỏi được gì?
Tôi từng nhiều lần bị ông bố bà mẹ chửi xối xả bằng những lời lẽ xúc phạm và vô cũng mất văn hóa, chỉ vì tôi quẹo mà quên xin đường. Tuy nhiên, tôi chạy cũng không đến nỗi quá nhanh và lại chạy sát lề. Do đó, tôi quẹo phải vào một con hẻm mà không xin đường. Thế là liền bị một bà mẹ trẻ văng tục. Tôi nghe mà còn cảm thấy hổ thẹn vậy mà họ có thể thốt ra được, trong khi con của họ đang ngồi ở phía sau.
Hay tôi từng chứng kiến cảnh một ông bố vừa chửi đứa con gái với những lời lẽ đáng ra không nên phát ra. Đứa trẻ trong bộ đồng phục học sinh cấp một với một hộp sữa trên tay thì vừa khóc vừa nói: "Cô nói phải bỏ rác vào thùng mà!". Thấy lạ, tôi ra xe theo. Được một quãng thì tôi hiểu ra vấn đề, đứa trẻ bảo ba nó dừng xe để nó vứt cái vỏ hộp sữa vào thùng rác, nhưng bị ba từ chối và chửi cho một trận.
Ông bố bảo cô con gái vứt xuống đường nhưng cô bé không nghe lời. Thế là bị ông chửi tơi bời! Quả là đau lòng. Đây là hậu quả của ông nội cô bé chăng? Có lẽ ngày trước ba của cô bé cũng bị bố của ông chửi những việc "tào lao" như thế này. Tuy nhiên, những việc tưởng chừng tào lao này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sự hình thành tư cách, ý thức của một con người.
Tại sao nhiều nước sự văn minh của họ khiến ta phải ngưỡng mộ? Bởi ý thức của người dân được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác.
Nhiều người cho con đi học, nhưng rồi về nhà họ lại dạy cho con mình (một cách gián tiếp qua cách ứng xử thường ngày) những điều trái ngược với những gì trẻ học ở trường. Đây chính là nhân tố để hình thành những côn đồ trong tương lai. Có lẽ, cũng chẳng có gì lạ khi tình trạng các cô cậu tuổi teen phạm tội với nhiều hình thức như cướp giật, sống sa đọa...
Hiện tượng này ai cũng thấy, ai cũng biết hậu quả của nó, nhưng chẳng ai chịu tìm hiểu nguyên nhân để nhổ tận gốc cái ung nhọt. Vấn đề cần giải quyết không phải từ những đứa trẻ, mà chính từ những người lớn. Chính họ đã gieo rắc những mầm mống từ sự thiếu ý thức trong những hành vi ứng xử hằng ngày khiến trẻ con bắt chước.
Sự thiếu ý thức từ việc rất nhỏ sẽ kéo theo những việc lớn hơn và đến khi chúng không còn ý thức nữa thì mọi việc đã quá muộn.
Theo Yume