Tàn sát dân ở Guatemala, vào quốc tịch Mỹ bị truy tố
MORENO VALLEY, California (Press Enterprise) - Một vơ sư ở thành phố Moreno Valley, tiểu bang California bị truy nă v́ có liên hệ đến vụ thảm sát một ngôi làng ở Guatemala hồi đầu thập niên 90, làm thiệt mạng 251 người, kể cả phụ nữ và trẻ em, hiện đang bị giam ở Canada để chờ trục xuất về quận Riverside do tội gian dối di trú.
Ông Jorge Vinicio Orantes Sosa Jr., 52 tuổi, bị một đại bồi thẩm đoàn ở quận Santa Ana truy tố hồi tháng 9 năm ngoái về hai tội cấp liên bang liên quan đến gian lận di trú sau khi giới chức chính phủ Mỹ nói rằng ông ta không tiết lộ việc ở trong một đơn vị đặc biệt từng tàn sát một ngôi làng.
Ông Sosa bị cảnh sát ở Lethbridge bắt hôm Thứ Ba trong khi viếng thăm cha mẹ ở Alberta, Canada. Giới hữu trách nói rằng Sosa có cả quốc tịch Canada và Mỹ, hiện đang bị giam ở Calgary trong khi chờ quyết định dẫn độ.
Nếu bị kết tội gian lận di trú tại ṭa án liên bang ở quận Riverside, ông ta có thể bị án 15 năm tù.
Trong thời gian có cuộc chiến chống nổi dậy trước đây ở Guatemala, ông Sosa chỉ huy một đơn vị quân đội bị cáo buộc là giết dân làng, cưỡng hiếp phụ nữ và con gái của họ, trước khi giết luôn cả những người này, theo cáo trạng.
Tuy Sosa hiện đang bị chính quyền Guatemala truy nă v́ các cáo buộc tội ác chiến tranh, các giới chức Guatemala và Mỹ tuần qua không cho biết là hồ sơ truy nă có được chính thức nộp ở Guatemala hay không. Vụ án này chưa được đưa ra ṭa án quốc tế Liên Hiệp Quốc (United Nations International Criminal Court - ICC), vốn thường xử các vụ tội phạm chiến tranh quốc tế.
Người ta thấy tên ông Sosa trên một số trang web quảng cáo vơ đường mang tên World Union Budo Sosa-Kai ở Moreno Valley, nơi ông sinh sống.
Giới chức chính phủ liên bang Mỹ khởi sự điều tra ông Sosa sau cuộc gặp hồi tháng 3 năm 2008 khi ông đến nộp đơn xin vào quốc tịch. Trong cuộc phỏng vấn với nhân viên sở di trú, ông thề khai sự thật khi nói rằng không hề phạm tội ǵ và không là thành viên của tổ chức nào, theo bản cáo trạng.
Cuộc điều tra của nhân viên di trú nhắm vào ông Sosa và hai người khác, cũng xin nhập tịch, cho thấy họ ở trong một lực lượng đặc biệt năm 1982, mang tên “The Kaibiles” ở La Polvora, El Peten, Guatemala.
Đơn vị này được thành lập để “loại trừ thành phần t́nh nghi du kích quân cũng như các cảm t́nh viên ra khỏi dân chúng,” theo cáo trạng.
Ông Sosa là sĩ quan chỉ huy trong một toán tuần tiễu được gửi đến một ngôi làng nhỏ mang tên Dos Erres gần Las Cruces sau khi một đoàn xe quân đội Guatemala bị phục kích.
Đơn vị Kaibiles gồm 40 người bao vây ngôi làng ngày 7 tháng 12 năm 1982, lục soát để t́m vơ khí và buộc dân làng ra khỏi nhà của họ. Phụ nữ và trẻ em bị tách khỏi thành phần đàn ông.
Một số lính dùng búa đập vào đầu dân và ném họ, kể cả trẻ nhỏ, xuống một cái giếng. Hồ sơ liên bang cho thấy các binh sĩ này sau đó nổ súng và ném lựu đạn xuống giếng.
Cuộc thảm sát này được chính phủ Guatemala ra lệnh điều tra 12 năm sau đó, khi một thẩm phán Guatemala ra án lệnh đào nơi chôn tập thể này và t́m thấy 162 bộ xương.
(V.Giang)-Nguoi Viet
|