"Trong trật tự kinh tế mới, Việt Nam cũng là một nền kinh tế mới nổi, và các bạn cũng không hề nhỏ bé.", tân Đại sứ Anh Antony Stokes trao đổi về thách thức của Việt Nam bên cạnh sự trỗi dậy của các quốc gia mới nổi.

LTS: Chiều 12/1, tân Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Anh và Bắc Ailen tại Việt Nam, TS. Antony Stokes đã dành hơn 1 giờ để trực tuyến cùng bạn đọc VietNamNet.


Mặc dù khoảng thời gian tương đối ngắn, nhưng Đại sứ Antony Stokes đã mang đến nhiều thông tin quan trọng như cơ cấu lại học bổng Chevening, Vietnam Airlines mở đường bay thẳng tới London, tìm kiếm cơ hội xuất khẩu sang thị trường Anh quốc.

Với tư cách là một nhà ngoại giao nhiều năm làm việc ở cả châu Á và Châu Âu, TS. Antony Stokes cũng đã chia sẻ cách nhìn của Anh quốc về các vấn đề quốc tế hiện nay hay những kinh nghiệm về phát triển kinh tế ở những quốc gia chuyển đổi, để tìm ra những bài học có ích cho sự lớn mạnh của kinh tế Việt Nam.

Dưới đây là toàn bộ nội dung cuộc bàn tròn trực tuyến. Mọi ý kiến trao đổi cùng Diễn đàn, xin gửi về hòm thư vef@vietnamnet.vn hoặc tham gia tranh luận trực tiếp ở cuối bài viết này.

Đại sứ Anh Antony Stokes tham dự cuộc bàn tròn chiều 12/1. (Ảnh: Lê Anh Dũng)

Việt Nam là thị trường ưu tiên của Anh

Nhà báo Vũ Lan Hương: Xin chào Đại sứ Antony Stokes. Rất cảm ơn ông đã tham gia trực tuyến cùng VEF hôm nay. Trước tiên, xin ông cho biết những ưu tiên của ông trong nhiệm kỳ ở Việt Nam?

Đại sứ Antony Stokes: Lời đầu tiên, tôi rất cảm ơn báo VietNamNet vì sự đón tiếp nồng nhiệt. Tôi đã được nghe nhiều về danh tiếng của báo, cũng như về chương trình Bàn tròn trực tuyến mà quý báo tổ chức. Tôi lấy làm rất vui và vinh dự được trở thành khách mời của cuộc trò chuyện hôm nay.
Tôi đến Hà Nội vào cuối tháng 11 vừa rồi, và đã ở đây được 7 tuần. Tôi đã rất mong chờ được đảm nhận công việc này và cảm thấy rất vinh dự được kế thừa những thành quả mà người tiền nhiệm Mark Kent đã tạo dựng được.
Có 3 lý do khiến tôi hào hứng. Thứ nhất, hiện đang là một thời điểm rất quan trọng đối với sự phát triển của kinh tế Việt Nam. Thứ hai, quan hệ kinh tế giữa hai nước chúng ta đang ở trong giai đoạn có thể nói là tốt đẹp nhất từ trước đến nay, hai bên vừa ký thỏa thuận về đối tác chiến lược tháng 9 năm ngoái. Thứ ba, Hà Nội thực sự là một nơi tuyệt vời để khám phá, cuộc sống thật sôi nổi, năng động, gấp gáp, là một môi trường rất thuận lợi cho những đối tác của Chính phủ gây dựng được những ảnh hưởng tích cực.
Chính vì thế mà ưu tiên lớn nhất của tôi chính là tận dụng môi trường năng động đó, cộng với những bước tiến bộ đáng kể trong quan hệ hai nước để tạo dựng và đẩy mạnh hơn nữa mối quan hệ tốt đẹp này, không chỉ giữa hai chính phủ, mà phải lôi kéo được cả các doanh nghiệp, các tổ chức, các cơ sở giáo dục và cả người dân.
Tôi thực lòng muốn khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, tôi sẽ có thể nhìn lại và tự hào nói rằng quan hệ hai nước đã mạnh mẽ hơn rất nhiều so với khi tôi mới đến. Quan hệ hai nước rất phong phú và hai nước hợp tác trong rất nhiều lĩnh vực, thế nên tôi cũng có rất nhiều mục tiêu muốn đạt được.
Tôi vẫn đang ở những điểm đầu tiên trên quãng đường học tập lâu dài mà tôi sẽ có ở Việt Nam. Vì chưa từng làm việc ở Việt Nam trước đây, tôi còn rất nhiều điều phải học.


Nhà báo Vũ Lan Hương: Vậy sau hai tháng ở Việt Nam, ông thấy đất nước chúng tôi có điều gì giống và khác so với những tưởng tượng của ông trước khi đến đây?

Đại sứ Antony Stokes: Tôi phải thừa nhận là chưa biết nhiều gì về Việt Nam trước khi nhận nhiệm vụ này, tôi mới đến đây du lịch chứ chưa từng đến để làm việc, cũng như chưa từng đến Hà Nội trước đây. Vì thế tôi đến đây với tâm hồn và tinh thần rộng mở để đón nhận tất cả, và tôi đã vô cùng ấn tượng với những gì được chứng kiến ở đây.
Nói thế không có nghĩa là không có thách thức hay khó khăn gì, thực tế là có nhiều. Đối với riêng Việt Nam, và đối với quan hệ song phương, vẫn có những lĩnh vực khó khăn hơn cả. Nhưng tôi tin rằng với tinh thần tích cực, chúng ta có thể cùng nhau tạo nên những tiến bộ đáng kể.
Hai nước đang hợp tác với nhau trong rất nhiều lĩnh vực, chúng ta có quá nhiều điều muốn đạt được nhưng lại đang bị hạn chế về các nguồn lực.
Anh và Việt Nam cũng rất khác nhau về mô hình phát triển kinh tế. Người Anh tin vào sự tự do hóa nền kinh tế, và tin rằng các mối quan hệ song phương sẽ thuận lợi hơn khi có mức độ tự do hóa kinh tế tương đồng. Điều đó sẽ rất hữu ích cho các doanh nghiệp Anh làm ăn ở Việt Nam và làm ăn với các doanh nghiệp Việt Nam. Đồng thời nó cũng sẽ giúp ích cho sự phát triển mạnh mẽ và bền vững của Việt Nam.
Hai bên cũng đã có những cuộc đối thoại cởi mở về vấn đề nhân quyền. Khi mới đến, tôi cũng đã tham dự một cuộc đối thoại về nhân quyền giữa EU và Việt Nam.
Tiến bộ trong những lĩnh vực tôi vừa đề cập sẽ tạo ra nền tảng và tiền đề vững chắc cho quan hệ hai nước phát triển nhanh, mạnh trong các lĩnh vực khác nữa.


Nhà báo Vũ Lan Hương: Đại sứ từng chia sẻ muốn đẩy quan hệ giao thương hai chiều lên mức 3 tỉ đôla Mỹ trong nhiệm kỳ của mình, vậy ngài sẽ có những chính sách cụ thể gì trong thời gian tới để hiện thực hóa mục tiêu trên?

Đại sứ Antony Stokes: Tôi nghĩ giá trị trao đổi thương mại hai nước đang ở mức quá khiêm tốn so với tiềm năng, và chúng ta có thể đẩy nó lên mức ấn tượng hơn nhiều trong nhiều lĩnh vực kinh tế.
Hai chính phủ cần tiếp tục trao đổi để đẩy mạnh tự do hóa và mở cửa nền kinh tế. Ví dụ, Anh đang là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất vào lĩnh vực dịch vụ tài chính ở Việt Nam. Nhưng tôi tin rằng chúng tôi còn còn thể làm nhiều hơn, thậm chí là cả với lĩnh vực bán lẻ, một khi nền kinh tế thực sự mở cửa.
Chính quyền London cũng xác định Việt Nam là một trong những thị trường ưu tiên của nước Anh. Việt Nam cũng là một trong 5 nước được Anh chọn lựa để thiết lập cơ chế Ủy ban hỗn hợp kinh tế thương mại (JETCO).
Tôi cũng muốn nhanh chóng nhìn thấy đường bay thẳng từ Việt Nam tới Anh được thiết lập. Tôi được biết Hãng hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) đang nỗ lực thiết lập các đường bay này. Tôi tin rằng đường bay này sẽ là đòn bẩy đáng kể cho cả thương mại lẫn du lịch giữa hai nước.
Tôi cũng muốn các bạn chú ý đến tiềm năng giữa hai nước về mô hình hợp tác tư nhân - nhà nước (PPP). Đó là một mô hình rất đáng quan tâm vì đó là một cơ chế vô cùng sáng tạo và đổi mới để tìm kiếm các nguồn lực cho xây dựng cơ sở hạ tầng.
Trong Lễ khai mạc Đại hội Đảng XI sáng nay mà tôi tham dự, tôi cũng nhận thấy một yếu tố được nhấn mạnh trong các bài phát biểu chính là sự cần thiết phải có một cơ sở hạ tầng vững chắc.
Rõ ràng Việt Nam đang phải đối mặt với các thách thức lớn về cơ sở hạ tầng. Nếu nền kinh tế tiếp tục phát triển với tốc độ nhanh như hiện nay, các thách thức này cần phải được giải quyết tốt.
May mắn thay, Anh lại là một nước có rất nhiều kinh nghiệm trong vấn đề này. Tôi hy vọng mô hình PPP sẽ được đề cập và trao đổi nhiều hơn trong chuyến thăm sắp tới đây của Thị trưởng thành phố London tới Việt Nam vào khoảng tháng 3 tới.


Nhà báo Vũ Lan Hương: Một đồng nghiệp của chúng tôi muốn hỏi: Ông có ấn tượng thế nào về Lễ Khai mạc Đại hội Đảng XI sáng nay và kỳ vọng của ông đối với kỳ Đại hội này?

Đại sứ Antony Stokes: Tôi vô cùng vinh dự được mời đến dự Lễ Khai mạc Đại hội Đảng XI. Tôi thật may mắn khi đã đến Việt Nam kịp để tham dự một sự kiện 5 năm mới có một lần. Đây là cơ hội để tôi hiểu thểm về những hoạt động chính trị của Việt Nam.
Tôi rất ấn tượng với bài phát biểu của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh. Bài phát biểu đã đề cập đến một loạt các thách thức mà đất nước các bạn đang phải đối mặt. Thật vui khi được nghe những thông điệp thẳng thắn và minh bạch của các nhà lãnh đạo Việt Nam trước những vấn đề mà đất nước đang đối mặt khi nỗ lực hiện thực hóa tham vọng đưa đất nước phát triển bền vững về kinh tế và xã hội.
Tôi không thấy ai tỏ ra lo ngại những lời phê bình và tự phê bình. Mong rằng sau Đại hội, Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ còn tự tin hơn nữa để đón nhận tất cả những phản biện từ bên ngoài đảng. Tôi tin rằng, điều đó sẽ giúp Đảng Cộng sản và Chính phủ Việt Nam xác định được đúng những việc cần làm để thực hiện được tham vọng đã đề ra.


Doanh nghiệp Việt Nam: Cứ bước tới!

Nhà báo Vũ Lan Hương: Theo ông, đâu là những mặt hàng lợi thế của Việt Nam có thể thâm nhập thành công vào thị trường Anh? Ông có lời khuyên gì cho các doanh nghiệp Việt còn đang lúng túng tìm hướng đi vào thị trường Anh?