CÂU CHUYỆN VỀ CÔNG TY KỸ NGHỆ BÔNG VẢI VIỆT NAM ( SICOVINA ) TRƯỚC 1975
Đây là h́nh ảnh quen thuộc trong số các tấm ảnh chụp Sài G̣n trước 1975 :
- Thương xá Eden.
Có lẽ đă có không ít người thắc mắc về cái chữ lớn màu đỏ gắn nổi bật trên ṭa nhà này từ thập niên 1960 cho tới năm 1975, đó là :
- Kỹ nghệ bông vải Việt Nam.
Nó có ư nghĩa ǵ ?
Thương xá Eden, số 4 Lê Lợi, chính là trụ sở chính của Công ty Kỹ Nghệ Bông vải Việt Nam – Sacovina.
Sau năm 1955, với chính sách khuyến khích các ngành kỹ nghệ, lĩnh vực dệt vải được nhiều tư nhân Việt Nam tham gia đầu tư.
Ban đầu chỉ gồm những kỹ nghệ gia di cư từ miền Bắc, về sau có thêm tư nhân miền Trung và miền Nam.
Công ty kỹ nghệ dệt đầu tiên có tầm vóc của người Việt chính là
công ty Kỹ nghệ bông vải Việt Nam – Sicovina (từ chữ tiếng Pháp là Société d’Industrie Cotonnière du Vietnam).
Tổng số vốn ban đầu của Sacovina là 16 triệu đồng
( 50% tư nhân, 50% chính phủ) , giám đốc ban đầu là ông Đinh Xáng.
Về sau (năm 1974) số vốn được tăng lên đến 1,5 tỷ
(chính phủ 96%, tư nhân 4%) để cạnh tranh với các cơ sở của người gốc Hoa.
Sau một thời gian chuẩn bị, Đại hội thành lập Công ty Kỹ nghệ bông vải Việt Nam – Sicovina chính thức diễn ra
vào ngày 31/01/1956 , sau đó tiến hành xây dựng, lắp ráp Nhà máy chỉ sợi đầu tiên của Sicovina ở Khánh Hội, với hơn 10.000 suốt kéo sợi.
Ban đầu, người trợ giúp đắc lực cho giám đốc Đinh Xáng là kỹ sư tốt nghiệp bên Pháp – ông Lâm Tô Bông, người gốc Hoa quê Quảng Ngăi.
Ông Bông đă đứng ra lắp ráp lại các máy móc mua lại từ các nhà máy cũ của Pháp ở Hà Nội đem vào Nam đề h́nh thành nên nhà máy Sicovina Khánh Hội, là nhà máy kéo sợi bông vải đầu tiên tại miền Nam.
Ngày khánh thành (năm 1957), tổng thống Ngô Đ́nh Diệm có tới tham dự.
Tuy nhiên v́ là máy móc cũ nên công nghệ của Nhà máy Sacovina Khánh Hội c̣n lạc hậu, công suất thấp.
https://www.youtube.com/watch?v=ENa8ijjL8wc
Từ năm 1959, kỹ sư Lâm Tô Bông và tiến sĩ Phạm Văn Hai (người Việt Nam đầu tiên đậu bằng kỹ sư về hóa học công nghiệp bên Pháp) đă trực tiếp đứng ra huấn luyện cho chuyên viên người Việt về ngành tơ sợi, cơ khí và điện v́ Việt Nam lúc đó rất thiếu.
Chỉ hai năm sau (1961), các loại vải sản xuất tại các xưởng Sicovina có chất lượng tốt tương đương [/i][/color][/size][/b]với vải của Nhật Bản và Đài Loan.
Riêng về loại vải màu đen, Sicovina tỏ ra hơn hẳn
(không bị phai màu khi ngâm trong nước).
Năm 1961, Nhà máy hồ nhuộm An Nhơn (G̣ Vấp) và Nhà máy sản xuất chỉ may Vinafil của Sacovina cũng đi vào hoạt động, với trang thiết bị tối tân được nhập mới từ Pháp.
Người phụ trách Nhà máy mới này chính là tiến sĩ Phạm Văn Hai.
Sicovina An Nhơn là nhà máy đầu tiên ở Việt Nam nhuộm vải theo phương pháp khoa học tân tiến.
Cũng trong năm 1961, Tổng công ty Sicovina cho khởi công xây dựng Nhà máy Sicovina ở Đà Nẵng và khánh thành vào ngày 12/5/1963, do ông Hà Dương Bưu phụ trách.
Nhà máy được trang bị đầy đủ với thiết bị cơ giới tự động nhập từ các nước :
- Hoa Kỳ
- Pháp
- Đức
- Nhật.
Đây là nhà máy sợi có 20.000 suốt, 420 máy dệt vải tự động và phân bộ nhuộm hàng vải đủ loại.
Theo công suất thiết kế nhà máy Sicovina Đà Nẵng sản xuất được sản lượng hàng năm :
- 9.000.000 mét vải, nhân viên và công nhân lên đến 1.229 người
- Nguyên liệu cần cho nhà máy trên 2.000 tấn bông.
Có thể nói rằng đây là nhà máy dệt lớn và hiện đại nhất miền Trung thời bấy giờ.
***