Theo bảng xếp hạng về “Chỉ số Chất lượng Cuộc sống năm 2025” của Numbeo, Việt Nam đứng thứ 81 trên tổng số 89 quốc gia, với điểm số 96.6, phản ánh một mức sống có chất lượng thấp hạng 8 thế giới so với mặt bằng chung toàn cầu là một hồi chuông báo động, không chỉ về điều kiện vật chất, mà c̣n phản ánh một cách sâu sắc về đời sống tinh thần, xă hội và quyền con người.
Vấn nạn không chỉ là “cơm áo gạo tiền”, mà là quyền được sống tử tế. Chất lượng cuộc sống không chỉ đo bằng mức thu nhập hay vật giá. Mà c̣n là việc người dân có được chăm sóc y tế đúng nghĩa, có thể an tâm đưa con đến trường công, không lo ăn phải thực phẩm độc hại và đặc biệt là được mở miệng nói lên sự thật mà không sợ bị quy chụp phản động. Đó là một vài góc nh́n nổi bật trong đời sống người dân.
Chi phí cuộc sống tại Việt Nam hiện nay mỗi ngày một leo thang trong khi thu nhập lại dậm chân tại chỗ. Mặc dù lương cơ bản có tăng từng năm chút đỉnh, nhưng giá điện, xăng, y tế, giáo dục… tăng nhanh và cao hơn nhiều lần, trong khi những dịch vụ cơ bản như bệnh viện công hay trường học công lại đang xuống cấp, quá tải, hoặc đang bị thương mại hoá. Bên cạnh đó, tai nạn giao thông hàng ngày gây tử vong khắp cả nước như “chiến trường”. Thực phẩm bẩn tràn lan. Người dân phải tự lo lấy an toàn tính mạng và sức khỏe, trong khi các cơ quan quản lư th́ thi nhau “kiểm tra hành chính” thay v́ bảo vệ thực chất.
Khi người dân bị sống trong bầu không khí ô nhiễm, không gian công cộng nghèo nàn và đặc biệt là không có quyền được tự do bày tỏ ư kiến, phản biện, nói lên sự thật, nhất là những vấn đề liên quan đến chính trị hay các sai phạm của giới chức. Như thế đời sống của mọi người dân bị “khống chế” và tự do dân chủ hoàn toàn bị bóp nghẹt,
Câu hỏi lớn đặt ra là v́ sao một đất nước có tiềm năng tài nguyên, dân số trẻ, vị trí chiến lược… lại nằm trong nhóm thấp nhất thế giới về chất lượng cuộc sống. Có phải một hệ thống thiếu minh bạch, không phản biện và bị độc tài quyền lực quá lâu đă khiến mọi thứ từ kinh tế đến đời sống đều tŕ trệ, xuống cấp. Đó là hệ quả thực chất của độc tài Xă Hội Chủ Nghĩa Việt Nam hiện nay.
Lăo Thất