Gibbs

Putin đưa quân sang Belarus đe dọa tấn công Ba Lan và Baltic, chỉ là lời hù dọa giữa thế cờ tuyệt vọng
Việc Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa thêm quân sang Belarus và lớn tiếng đe dọa tấn công Ba Lan cùng 3 nước Baltic đã làm dấy lên lo ngại trong dư luận châu Âu. Nhưng nếu nhìn kỹ vào cục diện thực tế, đây không phải là bước chuẩn bị chiến tranh nghiêm túc mà là một hành động mang tính phô trương, nhằm mục tiêu tâm lý hơn là quân sự. Đó là một kiểu hù dọa thiếu chiều sâu chiến lược, phát xuất từ vị trí bất lợi mà Moscow đang phải đối mặt.
Bởi vì nếu Nga thật sự tấn công Ba Lan, một quốc gia thành viên đầy đủ của khối NATO, thì Điều 5 trong Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương sẽ lập tức có hiệu lực. Điều đó đồng nghĩa với việc toàn bộ các nước trong liên minh sẽ tham chiến. Đây không còn là cuộc chiến giữa 2 quốc gia mà là một đối đầu tập thể mà phía Nga hoàn toàn không có khả năng thắng. Kể cả trong giả định Hoa Kỳ đứng ngoài, điều khó xảy ra trong thực tế, thì một mình các nước NATO tại châu Âu cũng đủ sức tạo nên áp lực quân sự và kinh tế đè bẹp nước Nga.
Trong khi đó, chiến trường Ukraine vẫn là một vũng lầy không lối thoát mà Nga đã sa chân hơn 3 năm qua. Từ ngày 24 tháng 2 năm 2022 đến nay, theo nhiều báo cáo tình báo phương Tây, quân đội Nga đã chịu tổn thất gần 1.000.000 binh sĩ. Trung bình mỗi ngày, từ 1.300 đến 1.500 lính Nga thương vong tại chiến trường. Kho vũ khí hiện đại của Nga đã cạn kiệt, xe tăng đời cũ từ thời Liên Xô bị kéo ra dùng lại, kho tên lửa tầm xa bị hạn chế sử dụng, và ngành công nghiệp quốc phòng bị bế tắc do thiếu linh kiện và công nghệ phương Tây.
Nền kinh tế Nga đang bị trừng phạt toàn diện. Ngân hàng bị cắt khỏi hệ thống thanh toán quốc tế, các tập đoàn rút lui, hàng tiêu dùng khan hiếm, giá cả leo thang. Tình trạng động viên quân sự đã gây phản ứng dữ dội trong dân chúng, nhiều người trốn ra nước ngoài để tránh bị gọi nhập ngũ. Còn tại chiến tuyến, tinh thần binh sĩ sa sút, nhiều đơn vị rơi vào tình trạng mất kiểm soát hoặc buộc phải chiến đấu trong điều kiện thiếu thốn nghiêm trọng.
Trong tình trạng đó, đe dọa tấn công Ba Lan hoặc Lithuania, Latvia, Estonia không phải là dấu hiệu của một chiến lược mở rộng, mà là biểu hiện rõ rệt của thế phòng thủ bị dồn vào chân tường. Nga không thể vừa sa lầy tại Ukraine vừa mở rộng chiến tranh sang châu Âu mà không tự đẩy mình vào thế tự sát.
Có ý kiến cho rằng Nga có thể được tiếp ứng bởi Trung Quốc hoặc Bắc Triều Tiên. Nhưng đó là điều rất khó xảy ra trong thực tế. Trung Quốc không có lợi ích gì khi trực tiếp tham chiến tại châu Âu. Mọi tuyến hậu cần từ Á sang Âu đều có thể bị theo dõi và đánh chặn bởi vệ tinh, tên lửa và lực lượng NATO. Nếu quân đội Trung Quốc đưa lực lượng bằng đường không hay đường biển, thì trước khi chạm đến chiến trường cũng có thể bị tiêu diệt bởi hệ thống hỏa tiễn tầm xa, máy bay không người lái và tàu ngầm của phương Tây.
Bắc Triều Tiên dù có thể gửi đạn pháo và vài đơn vị hỗ trợ, nhưng về mặt chiến lược đó chỉ là sự góp mặt mang tính biểu tượng. Không có kịch bản nào trong thực tế cho thấy lực lượng Bắc Triều Tiên có thể xoay chuyển thế trận khi đối thủ là toàn bộ NATO.
Tóm lại, hành động đưa quân sang Belarus và những lời đe dọa của Putin chỉ là biểu hiện của một chính quyền đang mất phương hướng. Nga đang bị kẹt chân tại Ukraine, tổn thất nhân lực nghiêm trọng, vũ khí cạn kiệt, kinh tế suy kiệt và tinh thần binh sĩ rệu rã. Trong hoàn cảnh đó, việc gây căng thẳng ở biên giới phía tây chỉ là trò đánh lạc hướng dư luận nội địa và cố tạo ra ảo giác rằng Nga vẫn còn thế mạnh.
Tuy nhiên, trong trường hợp cuộc chiến giữa Nga và NATO rơi vào bế tắc, một viễn cảnh đáng lo ngại là khả năng Moscow sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật, nhắm vào Ba Lan hoặc một trong 3 quốc gia Baltic. Nếu điều đó xảy ra, nước Nga sẽ lập tức trở thành mục tiêu trả đũa hủy diệt. Lãnh thổ Nga có thể bị biến thành bình địa, dân tộc Nga có thể bị xóa tên trên bản đồ nhân loại. Đây là điều không ai trên thế giới mong muốn, kể cả những người chỉ trích Putin gay gắt nhất. Cũng vì lý do đó, dù Nga có sở hữu kho bom nguyên tử lớn, nhưng nếu Tổng thống Putin ra lệnh tấn công hạt nhân sang Ba Lan, chưa chắc các tướng lĩnh Nga sẽ tuân theo. Vì lệnh đó không chỉ là hành động đơn phương, mà là sự tự sát cho cả quốc gia. Đó sẽ là cú châm ngòi biến bản đồ nước Nga thành sa mạc.
Nhưng thế mạnh đó chỉ là ảo tưởng. Nếu Putin thật sự dám chạm vào lãnh thổ Ba Lan hay bất kỳ quốc gia Baltic nào, đó sẽ là dấu chấm hết cho toàn bộ chiến lược tồn tại của Nga. Bắn một viên đạn vào đất NATO tức là tự mở cánh cửa dẫn đến sự tan rã hoàn toàn. Và trong thời điểm hiện tại, đó không còn là lời đe dọa mà là hành động tự sát.

__________________