VÀI NGÔI MỘ CỦA NHỮNG NGƯỜI TÙ CẢI TẠO !
Bữa tổng dượt có mặt đủ ban Giám thị trại, chương tŕnh của khu A chúng tôi được cán bộ giáo dục
Nguyễn Hồng L. chăm chút rất kỹ.
Y ta để ư rất nhiều đến những sự
“đóng góp” của chúng tôi vào vở kịch, hỏi khá kỹ về câu đối :
“ Đằng Giang tự cổ huyết do hồng “ .
Vốn bản tính đa nghi nên y không muốn đưa vào bất cứ điều ǵ không có trong kịch bản.
Ông cụ Việt, có lẽ ông ta là người rộng răi kiến văn nên ông cụ nói :
- “ Tư dinh một viên vơ tướng có tâm hồn với đất nước mà treo bức hoành Đằng Giang tự cổ huyết do hồng th́ được lắm. Để đối phó với cường lân phương Bắc lại càng hay nữa .”
Nhưng cán bộ giáo dục
tỏ ư ngần ngại , khi chúng tôi định hát đoạn đầu của bài Thăng Long Hành Khúc của Văn Cao vào đoạn kết của vở kịch.
Nguyên văn trong kịch bản chỉ có :
- “ tiếng hô sát của đại quân ta nhỏ dần rồi màn hạ ”.
Ở đây chúng tôi trong hậu trường sẽ hô
“sát, sát” đồng loạt rồi hát từ từ nhỏ đến to dần lên :
- “ Cùng ngước mắt về phương Thăng Long thành cao đứng, trông khói sương chiều ám trên ḍng sông.
Nhị Hà c̣n kia Nhị Hà c̣n đó, lũ quân giặc Tôn sập cầu trôi đầy sông.”
Màn từ từ khép và đến đó là dứt kịch.
Chúng tôi muốn cho cái
“ coup de rideau " nó thêm sức thuyết phục.
Đă thử lại lúc màn hạ này mà không có tiếng đồng ca Thăng Long Hành Khúc ở bên trong. Nó nguội đi nhiều lắm.
Cán bộ giáo dục cuối cùng chấp nhận “cách đạo diễn” của chúng tôi
nhưng nhất quyết không bằng ḷng 2 chữ “giặc Tôn”
mà phải đổi ra là nhà Thanh “cho nó rơ nghĩa” (chữ của y ta, bởi v́ giặc Tôn có thể liên tưởng đến Tôn Đức Thắng chăng?).
https://www.youtube.com/watch?v=dx0rMc4NbB0
Tối 30 Tết, trại Yên Hạ nôn nả hẳn lên. Mới 7 giờ đêm, mà hội trường đă chật cứng.
Phạm nhân khu A ngồi bên phải. Khu B bên trái.
Những dăy ghế phía trên là dành cho quan khách, gồm cán bộ khung xă sở tại, huyện ủy Phù Yên, cán bộ Công an và gia đ́nh.
Cứ như ư kiến bữa tổng dượt th́ đêm 30 Tết, ban Văn nghệ sẽ diễn trong trại.
Mồng 4 Tết chúng tôi sẽ ra huyện lỵ Phù Yên diễn cho dân chúng tới xem.
Cho nên buổi diễn hôm nay là buổi diễn trong chương tŕnh vui Tết đón Giao thừa, vừa là buổi phúc khảo trước khi ban Văn nghệ
“đem chuông đi đấm xứ người”.
Chương tŕnh khu B, bên h́nh sự được diễn đầu tiên. Cũng đồng ca, đơn ca, một màn kịch ngắn
“đánh Mỹ” và kết bằng màn dân ca Quan họ Bắc Ninh.
Anh em h́nh sự chơi chương tŕnh này đă “thuộc” nên đối đáp, tung hứng rất là nhuần nhuyễn. Nhưng v́
“bổn cũ soạn lại” nên nó làm cho tù chính trị chúng tôi chăm chú hơn là khán giả sở tại.
https://www.youtube.com/watch?v=R0cCUxDqki8
Bên h́nh sự có một ca sĩ tên Ng. hát rất hay, rất kỹ thuật; nghe nói anh ta đă tốt nghiệp thanh nhạc nên hát đâu có thua ǵ ca sĩ trên đài phát thanh. Ca sĩ bị tù mút mùa v́ nghe nói anh mắc tội làm tem, phiếu giả.
Kịch
“đánh Mỹ” th́ không có ǵ mới. Vẫn theo công thức cũ.
- “ Mỹ cút, ngụy nhào, quân ta kẻ thù nào cũng đánh thắng, khó khăn nào cũng vượt qua”.
Nhưng phải công nhận anh em h́nh sự chơi nhạc cảnh Quan họ
“Mời trầu, giă bạn” rất đằm thắm, ư nhị và duyên dáng. Đây là một tiết mục hay.
Khi anh em cúi đầu chào khán giả, chúng tôi dù ở trên sân khấu, đang sửa soạn “ra tṛ” mà chúng tôi cũng không ngừng vỗ tay tán thưởng.
Đoàn trưởng đoàn kịch khu B. Quách H., đứng ở cánh gà phía bên kia, đứng nghiêm, để tay lên ngực cúi đầu chào lại chúng tôi như một sự cảm thông cái t́nh tri âm, tri kỷ.
https://www.youtube.com/watch?v=dw7HDECxsuw
*********