Chính trở ra tay cầm mấy que củi chắc. Có nghĩa là không phải nhánh cây khô mà là những thân cây tươi đốn xuống rồi chẻ ra như củi bán ở mậu dịch củi Hà Nội.

– Cậu có cả củi ấy nữa cơ à?

– Đây là “thuốc” chống sốt đấy anh ạ ?

– Thuốc gì lạ vậy ?

– Không phải thuốc nhưng cũng như thuốc vậy . Anh biết sao không ?

– Sao ?

– Ở đây mà cứ treo mình trên võng ngủ hoài thì dễ sốt lắm anh ạ. Anh có kinh nghiệm thế không ?

– Không ! Nhưng làm sao cấm con người ta nằm võng được ?

– Tự cấm mình tốt hơn chớ không ai cấm. Em nghiệm ra như thế cho nên tự bắt mình khổ sai. Ở đây đâu có việc gì làm ngoài việc chặt cây, đốn củi và chẻ ra làm củi. Vừa có lợi cho nấu nướng vừa có lợi cho sức khỏe.

Con dao của em chắc cũng rèn ở một lò với dao anh chớ gì. Đúng là con dao của phố hàng Mã. Vậy mà em ngả nổi nhung gốc cây to bằng đùi mình. Thì chém bao nhiêu nhát ? Phồng tay. Ba ngày. Bốn ngày. Anh biết không.

Ngày nay không dứt thì ngày mai. Ngày nào cũng chém . Như vây là mồ hôi ra. Sốt rét không nhập vào người nổi . Ấy vậy mà cũng sốt . Còn bệnh mà nằm hoài như các anh vậy thì không bao giờ dứt cơn sốt . Sốt kéo dây thêm sốt.

Chính đã nấu sôi lon nước. Còn bao nhiêu thanh củi thừa hắn xếp lại một bên và bảo :

– Anh nấu cháo với mớ củi này. Đủ đấy ! Anh uống một miếng nước nóng đi. Anh có chuôm kí nín không? Kí nín đảng bác phát không cắt cữ nổi. Anh đã mờ mắt chưa ?

– Chưa. Mới vàng mắt thôi ! – Tôi vạch mí mắt cho hắn xem.






Chính rót nước ra cái nắp gà mèn, nhưng tôi kêu :

- “Để pha tí trà.” Rồi móc gói trà trong ba lô ra, bốc một dúm bỏ vào lon nước, đậy nắp lại.

Cái lon guy-gô (hộp sữa bột Hòa Lan) thế mà được việc lắm. Lúc sắp đi Nam tôi phải chạy tận chợ trời mua mấy cái. Tự nhiên loại hàng chiến lược này khan di.

Dân đi B càng lúc càng đông. Nhà nước không có nhôm chỉ gò hộp sắt vừa nặng lại vừa rĩ sét cho nên chúng tôi đã trút cả lon muối và lon kho quẹt của đảng phát cho vào hai lon guy-gô.

Còn hai ba cái khác thi để dành nấu nước, chứa nước đeo trong lưng như một cái bi đông thứ hai. Bi đông của Trung Quốc không đủ nước cho một chặng đường núi.







Nhiều người phải chặt ống nứa chứa nước để mang theo ở những chặng dài gấp đôi chặng thường lại không có suối.

Ống nứa tươi nặng bằng năm bi đông nước đầy. Đã yếu sức lại phải tải thêm các thứ đồ lề trên lưng cụp cả xương sống.

Trà Chính Xuân, mỗi tháng đi Nam được mua một gói “để về tặng bà con trong Nam uống cho biết mùi xã nghĩa thơm tho.”

Tôi dùng một que nứa cặp quanh thân guy-gô nghiêng rót trà ra nắp gà mèn và cái bát sắt tráng men made in Hungari đã xếu mếu, tróc sơn vì rớt nhiều lần trên đá và bị dẫm lên như chính chủ nó vậy.

Hai con ma sốt rét ngồi uống trà giữa rừng. Tôi ngồi trên võng, còn Chính thì ngồi trên cái rễ cây gồ ghề.

Gói trà đã khui ra từ lâu, đã mất nhiều hơi không được nguyên hương nữa nhưng rất tuyệt trần. .Tôi uống bằng tư tưởng hơn là bằng môi.

Tôi tưởng tượng tôi đang ngồi ở phòng trà Phố Huế Hà Nội uống nước cau khô pha trà hay trà xác ngâm nước cau khô mà tưởng tượng rằng mình uống trà “Trảm Mã” hoặc “Vũ di Sơn” cơ, nhưng bất cứ bằng tưởng tượng hay bằng môi thịt thì cũng không ngon bằng trà Trường Sơn này.

Cái gì hiếm đều quí .





Nước ấm chạy vào từng mạch máu li ti. Tôi thấy ấm cả người và tỉnh cả tinh thần. Tôi hỏi :

– Còn cây mận của cậu ở đâu ?

– Em trồng trong trạm.

– Hạt đâu mà trồng ?

– Đó là chuyện lạ, lạ như truyện gã thợ sắn kia.

– Cậu kể còn thiếu.

– Tôi rót trà cho Chính và nói :

– Em tên là Phẩm. Không phải Chính, nhưng vô đây em đã đổi tên Chính,

Tôi kể tiếp chuyện cây mận trên đầu con nai :

– Mấy năm sau gã thợ săn vô rừng. Lần này gã bắn được nhiều thú. Khi sắp sửa ra về, gã chợt thấy một chùm mận ngay trước mắt.

Nước trong bi đông cũng cạn như bọn vượt Trường Sơn tụi này vậy. Gã bèn leo lên hái ăn. Nhưng gã chợt nghe cây mận di chuyển.

Gã nhìn xuống đất thì thấy mặt đất cứ lùi lại phía sau. Hắn lấy làm lạ, nhưng sau khi nhìn kỹ thì thấy một con nai đang đội cây mận mà đi… Hóa ra cái hạt mận bi nhét vào sọ con vật nay đã trở thành cây. Gã lật đật nhảy xuống đất.

– Đâu phải ! Khúc sau này là do anh tưởng tượng thêm ra… Chuyện em biết không ly kỳ như vậy đâu !

Tôi cười .

Bữa trà trở nên vui vẻ và thân mật hơn. Tôi nhường lời cho Phẩm kể về cái hạt mận của cậu ta. Phẩm nói:

– Em đang học lớp mười một thì bị động viên. Em được đưa vô thẳng trong này. Ở trên hứa sẽ cho về Hà Nội học tiếp sau sáu tháng phục vụ ở Trường Sơn.

Em vô đến đây một hôm nằm trên võng mằn mằn trong túi quần tìm cái gì nó cấn cấn bên đùi. À này, anh có nhớ cái hạt na của Văn Cao không?

– Hạt Na nào của Văn Cao ?

– Cái hạt na “nằm lấp dưới chiếu không chết ai nhưng mà cấn lưng khó chịu” ấy mà!

– Không phải Văn Cao mà là Nam Cao, trong Sống Mòn, cậu muốn nói cái hạt na đó chớ gì !

– Vâng, em nhầm Nam ra Văn, vi hai ông ấy cùng “Cao” cả.

– Rồi hạt mận nằm dưới chiếu đâu ?

– Không, em mò trong túi quần, bất đồ moi ra được cái hột mận nhà em. Em nảy ra ý nghĩ đem trồng nó và em đã trồng nó ở bên lều em trong kia kìa. Anh có rỗi, ủa anh có khỏe không, vào xem chơi cho đỡ nhớ Hà Nội.

– Không leo lên cây được chớ !

– Làm gì. Nó mới lên cao bằng gang tay thôi mà.

– Ừ để chốc nữa, có khỏe thì tôi vào. Mà không sợ lộ bí mật à ?

– Không ! Em có cái gì cần giữ bí mật đâu mà sợ.

Nhưng dù sợ, chắc đã giữ được bí mật ? Cũng như con đường này vậy, mình đã giữ được bí mật nó hay không ? Mặc dù mình đã hết sức bí mật, đổi cả tên tuổi mọi người nhưng cả Hà Nội đều hay. Như em đây, em giấu với người yêu em nhưng cô nàng cũng biết.

– Đã có người yêu rồi cơ đấy à ?

– Có lâu rồi chứ !

– Rồi sao ?

– Đi có sáu tháng phục vụ giải phóng Miền Nam mà đâu có lâu. Bố em định em hết lớp mười hai mới làm lễ cưới cho chúng em.

– Sớm thế. Mới có mười tám.

– Chỉ mình em là trai trong gia đình nên bố em sốt ruột. Chị em đã nhở một lần. Thầy em hơi bất mãn.

– Nhỡ hồi nào ?

– Với anh nhà văn ở Hà Nội, người miền Nam.

– Theo tôi biết thì mới yêu nhau sơ sơ thôi mà.

– Sơ sơ đâu mà sơ sơ . Chị em yêu anh ấy sâu đậm rồi. Hai bên đã hứa với nhau.

– Đi vô đây còn hứa nỗi gì ?

– Nếu biết con đường như thế này thì chắc ảnh không hứa đâu. Anh biết đấy, đến em đây em cũng không dám hứa gì hết với người yêu của em kia mà.

– Thế ngộ ở ngoài đó người ta lấy chồng thì sao ?

– Em mong thế .

– Cậu bi quan vậy .

– Anh lạc quan lắm hở ?

– Lạc quan chứ !

– Anh lập trường vững nhỉ !

– Không vững mà lọt vô đây được à. Cậu cũng vững chớ thua gì tôi đâu .

Phẩm đang vui vẻ bỗng trở buồn dàu dàu :

– Vững gì em. Em muốn về đây chứ mà không biết làm sao !

– Hết hạn đăng ký rồi hả ?

– Trên một năm rồi .

– Ủa sao ở trên không cho cậu về ?

– Ở đây chỉ còn biết kêu nài với mấy cái đá tai mèo và mấy cây cổ thụ kia.

– Cậu thủ trại có một mình hay sao ?

– Chứ anh nghĩ là mấy mình ?

– Trời đất, ở như vậy chịu sao thấu ?

– Không thấu cũng phải thấu chứ không thì ai thấu cho mình.

– Có bề gì ai tiếp cứu, giúp đỡ cho ?

– Thì cũng chỉ có hai đồng chí Cổ Thụ và Tai Mèo ! Chứ có ai đâu khác ? Nhưng mà được cái là lúc nào cũng có khách nằm ở đây .

– Nhưng cậu coi họ là ma quỉ còn họ coi cậu là kẻ thù hoặc là trời con mà. Họ đâu có giúp cậu nếu cậu cần. Hơn nữa, cậu giữ bí mật chỗ ở của cậu, họ đâu có biết cậu ở đâu

Phẩm ngồi im. Có lẽ gã chợt nhận ra cuộc sống quái gỡ của gã ở đây.

– Em cũng không biết sao nhưng đã hơn một năm rồi, em sống như thế đó.

– Cậu không sốt à ?

– Sốt ? Không mà được à ! Em coi kí nín là một trong mấy đồng chí gần gũi nhất của em.

– Xanh hay vàng ?

– Vàng là đồng chí, xanh là đại đồng chí ! Hồi mới vô bị cữ em cho một phát ba đồng chí vàng là cúp ngay. Nhưng sau vài cữ, nó lờn mặt, vàng bất lực, uống vô nhậm nhầy, không đi tới đâu cả.

Một hôm một anh bộ đội cho ba viên xanh. Ôi chao, em bỏ hết vào mồm, tu ngụm nước . . .

– Ấy chết ! Xanh mà cậu đi kiểu đó thì chết !

– Để yên em kể cho nghe. Thứ xanh ác thiệt anh ạ. Không biết của nước xã nghĩa anh em nào vậy. Tọng vô được một chốc thì tai em bắt đầu nghe ù ù, mắt em bắt đầu mờ và chập sau là em nghe như lửa cháy trong người. Cả người em nghe khô lên như rơm rạ giữa đồng.

Em tuột hết quần áo nhảy xuống suối. Em ngâm mình luôn một hồi rồi lên võng, thiếp đi hồi nào không rõ.

Đến chiều tối em giựt mình thức dậy thấy mình nằm bên bờ suối ! Em mang máng nhớ ra rằng lúc mê sảng, khát nước, em đã bò ra bờ suối uống nước.


Đường mòn HCM hôm nay





*************