CẢNH GIÁC CHIẾC TH̉NG LỌNG TẬP CẬN B̀NH MANG SANG VIỆT NAM
Ẩn sau những khẩu hiệu đẹp như mơ về “cộng sinh phát triển” trong Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI), Trung Quốc đang khéo léo dựng lên một cấu trúc ảnh hưởng tinh vi – nơi các quốc gia láng giềng, trong đó có Việt Nam, dần bị lắp vào một bộ máy quyền lực mang màu sắc địa chính trị kiểu Bắc Kinh. Vỏ ngoài “chất lượng cao” chỉ là lớp sơn bóng, che đậy những nguy cơ có thể chạm đến tận gốc rễ: chủ quyền, an ninh và chiến lược tự chủ của đất nước.
Thứ nhất, những dự án hạ tầng được giới thiệu rầm rộ trong khuôn khổ BRI thường đi kèm gói vay “mềm” nhưng điều kiện lại vô cùng cứng: phải dùng công nghệ Trung Quốc, vật tư Trung Quốc, và cả nhân công cũng từ Trung Quốc. Hệ quả? Đội vốn, chậm tiến độ, chất lượng đáng ngờ – và không ít trong số đó đă trở thành “biểu tượng tiêu cực” trên đất Việt.
Thứ hai, BRI không dừng ở đường sá, mà đang mở đường cho sự hiện diện mềm tại các vùng chiến lược như biên giới phía Bắc, hành lang kinh tế nối với Biển Đông. Những lời hoa mỹ về “kết nối khu vực” thực chất là cách Bắc Kinh thiết kế lại bản đồ ảnh hưởng, nơi Việt Nam – nếu không tỉnh táo – có thể bị hút vào một ma trận hợp tác song phương được vẽ sẵn, với luật chơi do bên kia đặt ra.
Thứ ba, trụ cột “Con đường tơ lụa kỹ thuật số” ẩn chứa một thứ quyền lực thầm lặng nhưng nguy hiểm: kiểm soát dữ liệu, tiêu chuẩn công nghệ áp đặt, và khả năng can thiệp vào không gian mạng. Khi hạ tầng số của Việt Nam phụ thuộc vào công nghệ từ một đối tác luôn đề cao kiểm soát thông tin, tự do số và an ninh mạng trở thành cái giá đánh đổi.
BRI không c̣n là một sáng kiến kinh tế đơn thuần – nó là công cụ định h́nh ảnh hưởng toàn diện. Với Việt Nam, bài toán là làm sao thoát khỏi tầm ảnh hưởng của Trung Quốc. Bởi nếu chiếc cầu hợp tác không được kiểm soát, nó có thể trở thành chiếc c̣ng mềm trong một trật tự không do ta lựa chọn.
Anh Lư
__________________
|