H́nh xưa Thượng Nghị Viện VNCH (Hội trường Diên Hồng) từ thời Đông Dương (Chambre de commerce )
Khi Việt Nam chia đôi giới tuyến,
từ năm 1955 đến 1963 , dưới thời VN Đệ Nhất Cộng Hoà, chính phủ Ngô Đ́nh Diệm thực hiện chính sách
hạn chế hoạt động thương mại và sản xuất của Hoa kiều Chợ Lớn
Muốn mua bán, lập hăng xưởng th́
phải có quốc tịch VN và biết nói tiếng Việt.
Chính sách này góp phần
cắt đứt sự làm giàu của người Hoa và làm ảnh hưởng đến Hiệp hội Thương mại.
Các hội viên ra đi, một số thương gia Hoa kiều rời VN về cố quốc.
Năm 1955, Chính quyền Việt Nam Cộng Ḥa đổi thành Hội trường
“Diên Hồng” và Nha Tổng Giám đốc Kế hoạch, cũng là nơi hội họp của Nghiệp đoàn Thương gia và Kỹ nghệ gia.
Hội trưởng nhiệm kỳ
1955 -1957 là ông Trần Đôn Thăng, người Phước Kiến, là hội trưởng cuối cùng của Hiệp hội Thương mại.
[b][size=4][color=indigo][i]
Đến ngày 1/11/1963, sau cuộc đảo chánh thành công của Hội đồng Quân nhân Cách mạng, Nghiệp đoàn Thương gia và Kỹ nghệ gia cũng không c̣n có một cuộc họp nào.
Hội trường “Diên Hồng”
trở thành nơi “tranh chấp quyền lực”.
Chambre de Commerce thời kỳ VNCH đổi thành Hội trường “Diên Hồng” (Nguồn: Manhhaflickr)

và tại đây ngày 2/1/1964, tướng Nguyễn Khánh ra quyết định giải tán Hội đồng Nhân sĩ vốn là một cơ quan cố vấn dân sự cho chính quyền quân sự của Hội đồng Quân nhân Cách mạng, đưa ông lên nắm quyền.
Nhưng chỉ 28 ngày sau đó, dưới sự ủng hộ của Mỹ và các tướng trẻ, Nguyễn Khánh mở cuộc
“chỉnh lư” , cướp chính quyền và truất phế các tướng lĩnh chủ chốt trong cuộc đảo chính TT Ngô Đ́nh Diệm là tướng :
- Dương Văn Minh
- Trần Văn Đôn và Mai Hữu Xuân.
Ngay sau đó, ông được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng. Sau đó, làm Thủ tướng, rồi Quốc trưởng, rồi lại lui về làm Thủ tướng, rồi cuối cùng trở về nhận cấp bậc Đại tướng trong bối cảnh thay đổi xoành xoạch của chính quyền quân sự lúc bấy giờ .
Đại Tướng Nguyễn Khánh
Nhưng thôi, chuyện chính quyền quân sự thuở ấy c̣n là chuyện dài nhiều tập,
cho đến năm 1967 khi tướng Nguyễn Văn Thiệu được bầu làm tổng thống, th́ Hội trường
“Diên Hồng” trở thành trụ sở của Thượng Nghị Viện.
Tuy nhiên, tên Hội trường
“Diên Hồng” vẫn được giữ nguyên bên ngoài mặt tiền của Thượng Nghị Viện thời Đệ Nhị VNCH.
Thượng Nghị Viện cũng là nơi giới sinh viên học sinh với các phong trào xuống đường tuần hành đ̣i chính quyền trả tự do cho hàng chục sinh viên bị bắt giữ, chấm dứt đàn áp, bắt bớ, băi bỏ chế độ quân sự học đường…
Các dân biểu đối lập như :
- Ngô Công Đức
- Hồ Ngọc Nhuận
- Lư Quư Chung ủng hộ phong trào sinh viên, nắm tay nhau tuần hành đến Thượng Nghị Viện đă phải khiến ông Chủ tịch Thượng viện Nguyễn Văn Huyền tiếp nhận thỉnh nguyện thư và hứa chuyển đến Phủ tổng thống.
https://www.youtube.com/watch?v=sPWaowqTJPU
Ngày nay, Hội trường
“Diên Hồng” hay Thượng Nghị Viện VNCH đă thay đổi hoàn toàn diện mạo kiến trúc hiện đại cao tầng và trở thành Sở Giao dịch Chứng khoán.
Trang Nguyên
****************